Vergi borcu olan ve yapılandırma bekleyenler için güzel haber geldi. Cumhuriyet tarihinin en kapsamlı borç yapılandırması olduğu belirtilen düzenleme hakkında detaylar ise merak ediliyor.  Vergi borçları silindi mi? Ne zaman silinecek? Kimleri kapsıyor? Merak edilen soruları bizde işin uzmanı YMM Engin Akgün’e sorduk.  Vergi yapılandırmasının detaylarını anlattı.

Bu tip kanunların çok kapsamlı olduğunu belirten Akgün, ‘kapsamlı ve geniş olmasının sebebi de Türkiye'de ki resmi kurumların tamamını içinde barındırmasından kaynaklı. Kapsam kurumsal anlamda bu şekilde olmakla birlikte borçların da bir kapsam sınıflandırması var. Konuya uzak kişilerde şöyle bir imaj uyanıyor, vergi borçları silinecek, bütün borçlar yok olacak gibi düşünenler oluyor. Böyle bir şey yok. Türkiye Cumhuriyetinde çıkarılan 36. kanun. Burada 48 ay ödeme vadesi sunuluyor, 2 bin TL'yi açmayan borçlar herhangi başvuru olmaksızın kendiliğinden siliniyor. 2 Bin TL'yi aşan borçlarda ise 48 ay ödeme vadesi bulunuyor. Vade yapmayıp peşin ödeyenler için ise güzel avantaj var %10 indirim yapılıyor ödeme aşamasında. Ayriyeten idari para cezalarında ise ayrı bir uygulama görünüyor. Şöyle; SGK, vergi borcu gibi borçlarda peşin ödeme de %10 indirim görülüyor.Ancak idari para cezalarında borç peşin ödenmese bile %25'lik bir indirim yapılacağı anlaşılıyor. İdari para cezalarına biraz daha ayrıcalık tanınmış. Burada 48 vade tanınmasının da bir fırsat olduğunu söyleyebiliriz’ dedi.

Matrah artırımı hangi yılları kapsayacak?

Akgün, ‘Şimdi işletmeleri ilgilendiren matrah artırımı, işletme kayıtlarının, kasa gibi bazı hesapların düzeltilmesi imkanları 2018-2021 yıllarını kapsayacağı anlaşılıyor.2021 yılı sonuna kadar matrah artırımı imkanlarından yararlanıyor. Ancak, kamu borçlarındaki yapılandırma 31.12.2022'ye kadar ki borçları kapsayacak. Arada 1 yıllık bir fark var. Bunun sebebi de hem kurumlar vergisi ve gelir vergisi beyannamelerinin verilmemiş olması. 2022 yılının beyannameleri verilmediği için 2022 yılının matrah artırımı ve işletme kayıtlarının düzeltilmesi pek mümkün değil, lakin bu borçları kapsamıyor. Borçlar 31.12.2022'ye kadar olan vadesi geçen borçları kapsayacak’ açıklamasında bulundu.

Daha önceki yapılandırmalarda yüzde 2 ile yüzde 10 arasında alacağın tahsilatı gerçekleşirken, yeni gelen düzenlemedeki beklenti ne olur diye sorduk kendisine.

‘Bu 36. yapılan yapılandırma. Yapılandırmadaki tahsilat oranını belirleyen hem ekonomik şartlardır hem de mükelleflerin geleceğe yönelik beklentileridir. Bahsettiğimiz şartlarda çıkacak olan yapılandırma kanunundan herkes faydalanmak ister. Kimse vergi ve SGK borcuyla hayatını devam ettirmek istemez. Tabii istemek yetmiyor acaba böyle bir finansman gücü var mı işletmelerin ya da ödesem daha mı iyi olur beklentisi var mı ? Ödemesinin mi ödememesinin mi daha iyi olacağı mükellefin birazda izlenimine bağlı. Ödemeyip bir daha ki af nasıl olsa tekrardan çıkar mantığıyla bakılırsa bundan yararlanmayacaktır. Ama ben bundan yararlanayım imkanı da güzel, ödeme imkanım da var diyen kesim ne kadar fazla olursa da yasanın başarı şansı da o kadar fazla olur’ dedi.

Vergisini zamanında ödeyenler için avantaj uygulanabilir.

Hem duygusal hem de yüksek enflasyon ortamında vergisini zamanında ödeyenler ve o parayı sermaye olarak kullanıp daha sonradan ödeyenler var. Peşin ödeyenlerin maddi kayıplarının azaltılması için bir indirim var mı diye merak ettik ve Engin Akgün cevapladı. ‘Daha önce ödeyenler için adaletsizlik var gibi görünüyor. Buradaki yapılandırma tamamen borcu silmek değil. Buradaki borç yine yapılandırılıyor ve yine alınıyor. Belli bir katsayı ile yapılandırılıyor. 48 ay vade yaparken sizin tercih edeceğiniz vadeye uygun bir katsayı ile bir vade farkı konuyor üstüne. Burada gecikme faizi işlemiş oluyor geçmiş borçlara zamanında ödemeyenler açısından. Bu geçmiş yıldan gelen borcun gecikme faizi siliniyor ancak, silinme derken tamamen yok olmuyor. Yerine üretici fiyat endeksi konuluyor. Aslında 0 faizle ödenen bir durum yok. Yine faiz yükü biniyor o borca. Tek büyük avantaj peşin ödeme avantajı. Peşin ödeme avantajında üretici fiyat endeksine göre hesaplanan vade farkında da ciddi bir indirim yapılıyor. Anaparada da indirim yapılıyor. Zamanında ödeyen biri ile bu şartlarda ödeyen biri arasında bir fark var. Bu adaletsizliği engelleyecek düzenlemeler yapılabilir mi evet. Ne yapılabilir; belirli periyotta vergisel yükümlülüklerini yerine getirenler için vergi kanunlarındaki oranlar anlamında avantaj uygulanabilir’ dedi.

Seçim öncesi avantaj mı?

Seçim öncesi avantaj mı, meselenin kolaylık sağlama kısmı mı, yoksa vergi toplama boyutu mu daha ağır basıyor sorumuza Akgün, ‘Daha önceki dönemlerde de yapılandırma çıktığı için birebir seçime yönelik olduğunu söylemek çok objektif olmaz. Bu 36. kanun bunların hepsi seçim öncesi çıkmış kanunlar değil. Bu seçim öncesinde olmasının bir anlamı da olabilir. Kamu ve hazine bütçesinin durumu daha hızlı çıkmasına sebep olmuş olabilir. Sonuçta kanunu çıkaran devlettir, tabii borçlu taraf içinde bir avantaj. Hangisi ağır basıyor derseniz bizim izlenimlerimiz kadarıyla; borçlular için avantaj sağlıyor diyebilirim. Burada sadece borç değil imar barışı da var bunun içinde. Bunun dışında şu an hala uygulamada olan varlık barışı dediğimiz bir uygulama var. Yurt içi ve yurt dışındaki kayıt dışı paraların işletmelere konmasına yönelik bir kanun. Ona yönelik bir uzatma da var bu kanunun içinde. En önemlisi ihtilaflı işler dediğimiz vergi ve SGK yönünden vergi cezası kesilmiş veya SGK’ dan herhangi bir işlem nedeniyle mahkemelik olmuş durumlara yönelik maddeler  var.Davayı ilk derecede kazandıysan, temyiz aşaması henüz başlamadıysa %10'u öde gibi ciddi indirimlerle de dava dosyaları  kapanıyor.Vergi yargısı ve idari yargı anlamında yükü çok hafifleten bir çözüm oluyor,daha çok arabuluculuk gibi bir durum oluşuyor. Davanın o an ki aşamasına göre de makul indirimler sağlayan maddeler içeriyor. Dolayısıyla bunun kim için daha çok avantajlı olacağını 3-5 ay sonra göreceğiz. Genel olarak iki taraf için de avantajları olan bir kanun olacak diyebilirim’ diyerek gündeme dair merak edilen yapılandırma konusunu aydınlattı.