Ülkelerin kendi kendisine yeten ve tarım ürünlerini üretip, tüketen, ayrıca ihraç edip ülkesine döviz kazandıran devletler arasında olması bizim için bulunmaz bir servet niteliği taşıyor.

Türkiye, tarım ürünleri bakımından kendi kendine yetebilecek düzeyde olmasına ve ihraç etmesine rağmen, bazı ürünlerde ithal edilmesiyle piyasadaki arz-talep dengesinin düzenli tutulmasına gayret ediyor.

Tabi, tarımın en büyük iki sıkıntısı var, birincisi kuraklık, ikinci tehlike ise don. Bahar aylarının gelmesiyle beraber, meyve ağaçları filizlerini vermeye, çiçeklerini açmaya başladılar. Ama, ülkemizde yaşanılan meteorolojik olaylar ve aşırı sıcaklık düşmesi, ülkemizin 36 şehrinde yaşanılan “don” tehlikesi de gıda üretiminde tehlike çanlarının oluştuğu iddialarını gündeme getirdi.

Nisan ayında hava sıcaklıklarının çeşitli illerde eksi 17 dereceyi bulmasıyla birçok kalemdeki ürünü don vurdu. Büyük zarara yol açan zirai don nedeniyle Tarım ve Orman Bakanlığı da harekete geçti. Zirai dondan ötürü Çiftçi Kayıt Sistemine (ÇKS) kayıtlı ancak Tarım Sigortası (TARSİM) olmayan üreticilerin zararlarını karşılamak için yaptıkları harcamaları, hasar oranında ödenecek.
Don, sel ve kuraklık gibi afetlerden etkilenmemek adına hayata geçirilen TARSİM'in prim bedelinin yüzde 70'i kadarını devlet karşılıyor. TARSİM, Nisan ayındaki yağışlar ve don nedeniyle meydana gelen hasar tespiti için çalışmalarını sürdürüyor.

İlk belirlemelere göre zirai dondan etkilenenler iller; Malatya, Elazığ, Manisa, İzmir, Uşak, Denizli, Bursa, Eskişehir, Bilecik, Çanakkale, Yalova, Tekirdağ, Niğde, Karaman, Aksaray, Konya, Kırşehir, Sakarya, Karabük, Düzce, Bolu, Trabzon, Ordu, Rize, Giresun, Kahramanmaraş, Adıyaman, Erzincan, Erzurum, Tunceli, Amasya, Tokat, Çankırı, Çorum, Kastamonu, Samsun.

Bursa’da da hava sıcaklıklarının bazı bölgelerde eksi 17 dereceye kadar düştüğü Nisan ayında çok sayıda ürün zarar gördü. Don olayının ardından Tarım ve Orman Bakanlığı, zarar gören üreticilerin desteklenmesi amacıyla süreci başlattı. Zararların karşılanması için, TARSİM sigortası bulunmayan ancak ÇKS’ye kayıtlı çiftçilerin yaptığı harcamalar, hasar oranında ödenecek.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Tarım Bakanı İbrahim Yumaklı, zirai donun etkilediği bölgelerde çiftçilerin yalnız bırakılmayacağını vurguladı. TARSİM’in hasar tespit çalışmaları da devam ediyor.

Gıda ve Tarım bakanı İbrahim Yumaklı, ülkemizdeki gıda açığı ve eksikliğinin olmaması için her türlü önlemlerin alındığını açıkladı.

Bazı siyaset insanları ise yaşanılan don olayları nedeniyle tarımdaki rekoltenin ve üretimin düşeceğini, bu sene meyve, sebze fiyatlarının çok yüksek olacağını ileri sürüyorlar. Tabi bu durumda, asgari ücretli ve emekli vatandaşlarımızda mecburen düşünmeye başladılar. Şu anda tufanda meyve fiyatları pazaryerlerinde her ne kadar 200 liradan başlayıp, bin liranın üzerine kadar çıkan etiketlerle satılıyorsa, yaz aylarındaki üretim eksikliği nedeniyle de sıkıntı yaşamak istemediklerini ifade ediyorlar.

Türkiye'nin tarım sektörüne yenilikçi ve sürdürülebilir çözümler sunmak amacıyla faaliyetlerine başlayan Bursa’da kurulu Tarımsal Stratejik Araştırmalar Derneği (TASAM), hava sıcaklıklarının ani düşmesi nedeniyle yaşanan zirai don durumundan etkilenen çiftçiler ile ilgili saha çalışmalarını sürdürüyor.

Konu ile ilgili bir açıklama yapan TASAM Yönetim Kurulu Başkanı Ali Özkan, “öncelikle don felaketinden etkilenen tüm çiftçilerimize ve Türk tarım camiasına ‘geçmiş olsun’ dileklerimi iletiyorum. Zirai don felaketi birçok bölgede tarımsal üretime kısmi ya da genel olarak zarar verdi. Bölgeler özelinde birtakım önleme çalışmaları yapılmış olsa da kısıtlı kaldı. Tarım Bakanlığı aktif olarak yerinde tespit çalışmalarını yürütüyor. Özellikle meyve grubunda bazı kayıplar söz konusu. Ancak tespitler sonrasında bu net şekilde ortaya çıkacaktır” dedi.

Türkiye’de savunma sanayi, makine üretimi gibi alanlara ek olarak tarımsal üretimin de çok önemli olduğunu vurgulayan Ali Özkan don olayları ve alınması gerekli önlemlerle ilgili şu bilgileri verdi:

“Tarımsal alandaki çok önemli başarılarımızı göz ardı etmemek gerekiyor. Birçok ürün grubunda dünyanın lider üreticileri arasındayız. Gerek coğrafyamızın avantajları gerekse de tarım sektörümüzün katkıları ile büyümeye devam ediyoruz. Ancak verimlilik ve kaynakların korunması noktasına odaklanmamız ve boş tarımsal alanların üretime döndürülmesi için çaba sarf etmemiz gerekiyor.

Don olayın karşı dünyada ve kısmen ülkemizde belirli tedbirlerin alındığını ifade eden Özkan, “Bu tedbirleri erken uyarı sistemleri kullanımı, koruyucu tekniklerin uygulanması, tarımsal üreticilerin doğru yöntemlerle eğitimi ve iklim değişikliğine yönelik adımların atılması olarak sayabiliriz. Ancak, bu tedbirlerin alınabilmesi için de bölgesel birliktelikler gerekiyor. Tıpkı kooperatifleşme örneğinde olduğu gibi ortaklaşa önlemler hem çiftçilerimizin mali yükünü azaltır hem de kaynakların efektif kullanımını sağlar.”

Evet, üretimde ve tüketimde dikkatli olunması ve zamanında erken uyarı sistemleri ile gerekli önlemlerin alınması gerekiyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın gıda arzını etkileyecek bir kayıp olmadığı yönündeki açıklamasının da önemli olduğunu ifade eden Özkan, “TASAM olarak, bu konuda çiftçilerimizin yanındayız ve her türlü desteği sunmaya hazırız. Tarımsal üretimdeki kayıpları en aza indirgemek ve üreticilerimizi desteklemek adına ilgili tüm kurum ve kuruluşlarla iş birliği içerisinde hareket edeceğimizi vurgulamak isteriz” diye açıklamalar yaptı.

Bu yaşanılan olayların ülkemize ve üretimimize zarar vermesini için dualar ediyoruz. Allah bir daha böylesine afetleri ülkemize ve insanlarımıza gösterip yaşatmasın.

Tarım ve gıda üretimindeki bütün sıkıntılarımız yok olsun, sorunlar en kısa zamanda çözümlensin, bolluk ve bereket olsun.