Kamu kurum ve kuruluşlarında işe alınmasıyla ilgili olarak yapılan mülakat uygulamaları ülkemizde sürekli tartışılan ve baş ağrıtan bir uygulama.

Bu uygulamaya en güzel örnek geçtiğimiz günlerde Türkiye Büyük Millet Meclisi kürsüsünde, Kars milletvekili İnan Akgün Alp tarafından gündeme yeniden getirildi. Milletin kürsüsünden de bütün ülkeye ve dünyaya seslenen milletvekili Alp, mülakatlarda yapılan uygulamalar, yargı süreci ve sonrasında gelinen mecburi mülakatta ortaya çıkan sonuçları bir güzel anlattı.

Bu kez, mülakat oklarının çevrildiği kurum Yüksek Öğretim Kurulu oldu.

12 Eylül ürünü olan bu kurumla ilgili (YÖK) ülkemizde ve dünyada pek çok hatalı uygulama iddiaları mevcut. Sanki, devlet içinde devletmiş gibi hareket eden, Türkçe eğitim yasağı getiren, kendi kafasına göre yurt dışı eğitim ve denklik uygulamalarında bir birleriyle çelişen kararlara imza attıkları iddia edilen YÖK’le ilgili bu kez vatandaş adalet önünde haklı çıkmış.

Milletvekili İnan Akgün Alp, TBMM toplantısında gündem dışı söz alıp, Kars’ta yaşanılan ve YÖK’le mahkemelik olan olayları anlattı.

Kars Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi bünyesinde çalıştırılmak üzere İşkur aracılığıyla 4 adet çoban alınacağı ilanı çıkılıyor. YÖK onayına göre de başvuranlar arasından noter kurasıyla seçilenler mülakata davet ediliyor.

Fakat, mülakat sonrasında yapılan açıklamada, katılanların hepsi başarısız sayılıyor. Nedeni açıklanmamış. Bu iş için başvuru yapanlar ise, bir avukat yardımıyla konuyu adliyeye taşıyorlar. YÖK’ü dava etmişler. Üniversitede işe başlamak için kurulan Çoban adayı mülakat komisyonunun haksız ve adaletsiz iş yaptığını iddia etmişler.

Davaya bakan Kars İdare Mahkemesi, çoban olabilmek için sınava giren, noter kurasında seçilen ve mülakata girenlerin, mülakat sonrasında neden başarısız sayıldıklarına dair herhangi bir puanlama sistemine gidilmediğinin belirlenmesi, yetersiz olmalarının gerekçesinin ise komisyon raporunda açıklanmadığı için iki ayrı gerekçe ile çoban mülakatı ve seçmeleriyle ilgili işlemleri iptal ediyor.

İtirazlar ve dava süreci bir yıl içinde tamamlanıyor. Çoban adayları haklı bulunuyor. Mahkeme kararıyla sınav ve mülakatlar tekrarlanıyor. Yani, adli zorlama ile aynı kişiler tekrar çobanlık mülakatına tabi tutuluyorlar.

Kafkas Üniversitesi’nde Veteriner Fakültesine alınması planlanan 4 çoban için tekrar komisyon kuruluyor. Dava kazanan adaylar tekrar mülakata alınıyor.

İşte, can yakan ve “biz sizi işe almak istemiyoruz” anlamında bir sonuç çıkarılan uygulama örneği burada tekrarlanıyor.

Milletvekili İnan Akgün Alp’in ifadesine göre, ilkokul mezunu olma şartı konulan çoban adaylarına mülakatta sorulan sorulardan bir tanesi genel kültür alanında imiş. Soru şu; “Kars’ın ilk belediye başkanı kim?”

Tabi, çoban adaylarının aklına gelmeyecek bir soru. Belki, bu soruyu bugün Kars’ta belediye görevinde çalışanlara sorulsa da cevap alınamayacak bir soru. Ama, konu çok ciddi. Serde çoban alımı sınavı yapılıyor. Eğer Kars’ın ilk belediye başkanını bilmeyen bir aday çoban olabilir mi acaba?

Adaylar bu sorudan birinci çizikleri yiyorlar.

Gelelim tarih alanında sorulan ikinci soruya; “gazı ilk çağda kim icat etti.”

Tabi, kimin ne kadar kültürlü, bilgili olduğunu bilmek çok zor. Bazen profesörlere bile soru sorduğunuzda hemen cevap alamıyorsunuz. Çünkü, soru gelen konuda bilgi sahibi değiller.

Kim bekler ki Kars’taki çoban alımında ilk çağda bulunan gazın kim tarafından icat edileceğinin sorulacağı. Kimin aklına gelir ki böyle bir soru.

Çoban adayları bu soruda da ikinci çizikleri yerler.

Böylece, mahkemenin verdiği sınav tekrarı gerçekleşmiş olur. İlk sınavda mülakatta elenen adaylar, bu kez mahkeme sonrasında yapılan mülakatta tekrar elenirler.

İş başa döner.

Türkiye gerçeği.

Konu, Türkiye Büyük Millet Meclisi kürsüsünde dile getirilip anlatıldığı ve milletvekilleri arasında tartışma-ya yol açtığı için benim gibi pek çok kişinin de dikkatini çekti.

Kars’taki çoban örneği yaşanılan ilk olay değil bu konuda. Pek çok devlet kuruluşu ve kamu kurumlarında yapılan bu tür mülakat sınavlarının sıkıntısını yaşayan binlerce belki de milyonlarca aile var.

Bir örnek, belki de toplumda çok konuşulduğu için unutulmuyor. Polislik sınavlarına giren, yazılılarda yüksek not alıp, mülakatta elenen gençler var. Yine, Adli görev için başvuran, yazılı sınavları geçen, mülakatta elenen adaylar var.

Sosyal medya ortamlarını bir incelerseniz, doğru veya yanlış pek çok kamu kurumu ile ilgili personel alımı sırasında, mülakatlarla ilgili şikayetleri görebilirsiniz.

Toplumda bir hakkaniyetsizlik ve adaletsizlik iddiası var bu konularla ilgili.

Kars’taki yaşanılan olay, belki de bu tür olayların artık yaşanmaması, iddiaların artık konuşulmaması için son nokta olsun. Hak eden, hak ettiği göreve, mülakat komisyonlarının iradesiyle değil de kendi, bilgi, beceri, tecrübesiyle gelsin. Temennimiz böyle.

Bu olayı, yaşayanların ve ortaya çıkan sonuçları görenlerin, film senaryosu yazsalar, bu film gösteri ve gişe rekorları kıracağını şimdiden tahmin etmek güç olmasa gerek.

Özet, şaka gibi yani.