Bir düşünün... Uykudan uyanır uyanmaz elimiz nereye gidiyor? Cep telefonuna! Kahvaltıda çay mı daha önemli, yoksa WhatsApp mesajları mı? Kimse yalan söylemesin; çoğumuz için önce ekrana bakmak, sonra çay içmek…

Dijital mecralar hayatımızın tam ortasında. Türkiye’de 2025 verilerine göre internet kullanımı %87’ye ulaşmış durumda. Üstelik bir kişi günde ortalama 7 saat 40 dakika internette vakit geçiriyor! Günde 7 saat… Dile kolay!

Bu kadar uzun süreyi dijital dünyada geçirirken güvenlik ve bilinçli kullanım ne kadar gündemimizde, hiç düşündük mü?

Her Gördüğüne İnanma!

Bir paylaşım geliyor: “Yarın her şey bedava olacakmış!”, “Şu linke tıkla, milyonluk ödül senin!”, “Dünya yok oluyor, hemen şunu paylaş!”

İstatistiklere bakalım: Dünya genelinde her 39 saniyede bir siber saldırı gerçekleşiyor. Türkiye ise phishing (oltalama) dolandırıcılığında Avrupa’da ilk 5’te!

Yani, internette gördüğünüz her “müjde” haberine inandığınızda biri elinizi cebinize atıyor. Paylaşmadan önce bir düşünün: Bu bilgi nereden geliyor? Kim yazmış? Bir kuruma ait mi? Teyit edemediyseniz paylaşmayın!

Herkes Birbirini İzliyor

Bir de işin görünmeyen tarafı var: İzleniyoruz!

Sadece sosyal medya değil, alışveriş siteleri, oyunlar, mobil uygulamalar… Hepsi davranışlarımızı kaydediyor. Türkiye’de her 10 kişiden 8’i kişisel verilerinin çalınmasından endişe ediyor ama aynı 10 kişiden 6’sı hâlâ her siteye aynı şifreyi kullanıyor!

Dostlar, lütfen her yere aynı şifreyi yazmayın. Basit de olmasın: Adınız, doğum tarihiniz… bunlar hırsızın ilk deneyeceği kombinasyonlardır. Güvenlik uzmanları diyor ki:

“Bir şifre en az 12 karakter, büyük-küçük harf, rakam ve sembol içermelidir.”

Bir de iki aşamalı doğrulama var ya, onu aktif etmeden dijital dünyaya tam korumalı çıkmış sayılmazsınız.

Resmiyete Sarıl!

Resmi kaynaklar candır. Özellikle kriz anlarında… Deprem mi oldu? Felaket haberi mi var? Gidin valilik, AFAD, belediye, resmi bakanlık hesaplarına bakın. Sosyal medyada dedikodularla panik yapmak, yanlış yönlendirmek büyük zararlara yol açıyor.

Unutmayın: Sahte haberlerin %70’i gerçek haberlere göre 6 kat daha hızlı yayılıyor! Yani yanlış bilgi virüsten hızlı.

Mesaj Geldi, Arama Yapıldı: Bir Dur, Düşün!

Son zamanlarda en çok duyduğum şikayet şu:

“Hocam, bankadan aradılar, şifreyi istediler, verdim… Hesap gitti!”

Sevgili okurlar, bankalar şifre istemez. Kimlik bilgisi istemez. Gelen mesaj veya aramaya değil, bankanın resmi numarasına siz geri dönün. Bir kere doğrulama yapmadan asla bilgi paylaşmayın.

Kapanışı Bilinçli Yapalım

Özetle; dijital dünya büyük bir nimet ama aynı zamanda bir mayın tarlası. Güvende olmak için:

✔ Her habere inanma

✔ Şüpheli bağlantılara tıklama

✔ Şifreni sağlam yap, sık değiştir

✔ İki faktörlü doğrulamayı aktif et

✔ Resmi kaynakları takip et

✔ Çocukları, yaşlıları bilgilendir

✔ Biri ararsa, önce kendin geri ara!

Bilinçli kullanıcı olursak dijital dünya bize hizmet eder; biz ona köle olmayız. Kendini koruyan, sevdiklerini de korur.

Unutma :

“Güven, bir tıkla kaybolur; bilinç, bir ömür kazandırır!”

Hadi şimdi telefonunuzu elinize alın, önce şu şifreleri bir gözden geçirin…