Türkiye’nin üretim ve ihracat havzası olan Marmara Bölgesi’nde yer alan İstanbul, Kocaeli, Yalova ve Bursa’daki işletmeler, pandemide bile 3 vardiya yaparak siparişlere yetişmeye çalıştılar.

İşyerlerini ‘kendi malı gibi gören’, ömrünün en verimli yıllarını bağlandığı fabrikada geçiren işçi sayesinde müthiş işler başarıldığını hepimiz biliyoruz. Üretimde rekorlara imza atan da işyerinde 12-14 saat mesai yapan da hep Türk işçisi, teknikeri ve mühendisi oldu.

Ülkeye döviz, evlere aş, insana iş, artı (+) değer de özel sektörün aktörlerine gerektiği için herkes çalıştı, didindi ve bugünlere kadar geldik. Son yıllarda greve bile çıkmadı işçi. Ücretli ve ücretsiz izin kullandıkları da oldu ama hep en iyisini hep en kalitelisini ürettiler.

Dün; hiç beklemediğimiz bir haber aldık;

‘TOFAŞ’ta tek vardiya’ yazıyordu üzerinde.

Türkiye’nin önde gelen sanayi kuruluşlarından biri olan ve dakikada 1 otomobil üretme kapasitesine sahip TOFAŞ’ta işlerin iyiye gitmediğini, ‘Ücret karşılığı fabrika gezisi’ kararında fark etmiştik.

Anadolu’da ve ihraç pazarlarında pek beğenilen Doblo projesini Avrupa’ya götüren Fransızlar, TOFAŞ’ta bugün yaşanan ve herkesi etkileyen ‘sonu’ hazırladılar.

Fabrikada üretim bantlarında az sayıda çalışan kaldığını, robot teknolojisi sayesinde sıfır hatalı üretime geçtiklerini biliyorduk. Yeni proje gelmediği için artık 8 saatlik tek vardiya yapacaklar.

Benzinli ve mazotlu dışında elekrikli otomobillerin pazarı doldurması da alınan kararda etkili olmalı.

‘Sıkı para politikası’ ve ekonomide 2018 yılından buyana yaşanan türbülans, üretim yerlerini vurmaya başladı.

Şimdi işçi sayısı zorunlu olarak azaltılacak, bazıları izinli sayılacak, bazıları işsizlik ödeneğine başvuracak.

Yıllık 450 bin olan otomobil üretim kapasitesini artırmak için kafa yoran yönetim de çaresizliğin pençesinde olmalı. Türkiye’nin ilk otomotiv tesisi atıl bırakılamaz. Bunun yan sanayicisi var, yemek getireni, elektrik sağlayanı, lojistik firması, taşımacıları var. İşçiye elbise diken de eldiven satan da çay-kahve makinelerini koyanlar da etkilenecek. Enflasyonla mücadele edelim derken üretime darbe gelmeye başladığına göre Ankara’nın kulağına su kaçırmanın zamanı geldi de geçiyor demektir.

Sadece Mısır’a 110 fabrika kuran Türkler, orada başarıdan başarıya koşuyor, bizimkiler seyrediyor. Mısır’ın toplam ihracatının yüzde 6’sını yapanlar arasında Bursa’dan Şenol Şankaya da var. Geçenlerde gördüm; Keyfi yerindeydi.

--- ---

İHRACATIN ANATOMİSİ

Uludağ İhracatçı Birlikleri (UİB) kanalıyla yapılan dış satım rakamları, iş insanlarına moral oldu. Yapılan açıklamaya göre, birliklerin ağustos dış satımı 2 milyar 786 milyon 974 bin dolar, Ocak-Ağustos 2024 ihracatı ise geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 2,8 artışla 24 milyar 490 milyon 773 bin dolar olarak görünüyor.

OİB

Birlikler arasında en fazla ihracat, her zaman diliminde olduğu gibi Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği tarafından (OİB) gerçekleştirildi.

Ağustos ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 0,41 artışla 2 milyar 305 milyon 649 bin dolar ihracat gerçekleştiren OİB’in temmuz ayındaki ihracatı 2 milyar 367 milyon 215 bin 045 dolardı. Birliğin ocak-ağustos ihracatı ise 20 milyar 323 milyon 678 bin dolar.

UTİB

Uludağ Tekstil İhracatçıları Birliği (UTİB), ağustosta 104 milyon 138 bin dolarlık ihracata imza attı. Birliğin temmuz ayı ihracatı kayıtlarda 91 milyon 772 bin 704 dolar olarak yer alıyor. UTİB’in ocak-ağustos dönemdeki ihracatı ise 861 milyon 176 bin dolar.

UHKİB

Ağustos ayında 74 milyon 341 bin dolar ihracat kaydeden Uludağ Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliğinin (UHKİB) temmuz ayındaki ihracatı, 79 milyon 037 bin 209 dolar olarak yer alıyor. Yılın ilk 8 ayındaki ihracat ise 614 milyon 864 bin dolar seviyesine ulaştı.

UMSMİB

Ağustosta yurt dışına 30 milyon 903 bin dolarlık ürün gönderen Uludağ Meyve Sebze Mamulleri İhracatçıları Birliği (UMSMİB), temmuz ayında 27 milyon 203 bin 153 dolarlık ihracata imza atmıştı. 8 aylık süreçte ise 189 milyon 528 bin dolarlık ihracat yapıldı.

UYMSİB

Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliğinin (UYMSİB) ağustos ihracatı 26 milyon 419 bin dolar, ocak-ağustos dış satımı ise 131 milyon 477 bin dolar. Birliğin temmuz ihracatı ise 25 milyon 827 bin 588 dolar olmuştu.

Burada da bir eleştirim olacak.

İhracat kalemleri arasında net olarak gösterilmeyen ‘Elektrik, elektronik, mekatronik ve yazılım’ gibi dallardaki ihracat rakamları ayrı bir satırı hak ediyor. Teknolojik gelişmemizi ve ihracat rakamlarını başka türlü görmek mümkün değil. Son 70 yıldaki verilere yenilerini ekleme zamanı geldi.

UİB Koordinatör Başkanı Baran Çelik, gerekenleri yapacak ve Bursa’nın çağı yakalayan yönü ortaya çıkacaktır.