Ezberlerle, alışılmış istek ve taleplerle üretim hayatındaki sorunların çözülemeyeceğini artık herkes kabul etmeli.

Sanayinin ve üretim hayatının sorunlarına kalıcı, sürdürülebilir çözüm bulmak amacıyla yeni nesil anlayış ve bakış eşliğinde bir model ortaya çıkarmak zorunda Türkiye. Başta siyasi otorite olmak üzere tüm çözüm ortaklarıyla istişare ve diyalog halinde çalışmalar yapılmalı, ekonomideki sıkışıklık birlikte aşılmalı.

***

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) temmuzda 45,9 seviyesine geriledi. Böylelikle imalattaki daralma sinyalleri temmuz ayında da devam etti. Endekste 50'nin üzerindeki değerler iyileşmeye, 50'nin altındaki değerler ise daralmaya işaret ediyor.

Endeks, bir çok sektörde Ekim 2024’ten bu yana en belirgin yavaşlamanın yaşandığına işaret etmesi bakımından önem arz ediyor. Ayrıca temmuz ayı ile birlikte sektörlerin faaliyet koşullarında kesintisiz bozulma eğilimi 16’ncı aya ulaştı.

Müşteri talebindeki durgunluk ise hemen her yerde konuşulur hale geldi.

Bu durum, yeni siparişlerin üst üste 25’inci ay yavaşlamasına yol açarken, Temmuz'da yaşanan düşüş mart ayından bu yana en yüksek oranda ölçüldü.

Dış talep koşullarının zayıf seyrine bağlı olarak yeni ihracat siparişleri de daralmaya devam etti. Yeni siparişlerdeki ivme kaybı, imalatçıların üretim hacmini azaltmalarına yol açtı. Bu durum, işyerlerinden işçi çıkarılmasını da beraberinde getirdi.

***

Bursa Ticaret ve Sanayi Odası’nın 2025 Temmuz ayı Olağan Meclis Toplantısı’nda Meclis üyeleri nezninde anket yapıldı.

İş insanlarına; İşlerin nasıl geliştiği, iç siparişler, ihracat siparişleri, banka borçlarının yapılandırılıp yapılandırılmaması, finansmana kolay erişim, işyerinin karlılık oranları, MB faiz indirimleri, iç talebin ne zaman canlanacağı, dezenflasyon programının 2025 yılı boyunca uygulanıp uygulanamayacağı, yıl sonu dolar kuru tahmini ve ücret artışı planlarının olup olmadığı üç şıklı yanıt anahtarıyla tespit edilmeye çalışıldı.

2013 öncesi bu anketlerin sonuçları yayımlanır, gazeteciler de buradan hareketle Bursa ekonomisindeki gelişmeleri yorumlar, haber yaparlardı. Son 12 yıl içinde BTSO’da da bazı uygulamalar değişti. Bir başka ayrıntı; ‘250 Büyük Firma Araştırması’nın kitapçıkları BTSO’yu takip eden gazetecilere dağıtılır, tablolardaki şirketlerdeki değişimler, listelere girenler, listelerden düşenler, kentin ihracatı, çalışan sayısı, sektörlerde yeni yatırım olup olmadığı, gelişen sektörler, şirketlerin ihracatları, yeni sektörler açıkça görülür, Bursa’nın ekonomi röntgenini çekmek daha kolay hale gelirdi. Şeytan ayrıntıda gizliydi ve gazeteciler şeytanı görürlerdi.

Uyarılar yapar, çeşitli önermelerde bulunurduk.

Hepsi mazide kaldı...

***

Şu an itibarıyla kimse Bursa’nın enflasyon oranlarını bilmiyor, kimse Bursa PMI rakamlarına vakıf değil. Bursa’da kaç adet fabrika var? Kaç adet boyahane var? Fabrikalardan kaç tanesi tekstil, kaç tanesi hazır giyim, kaç tanesi plastik, kaç tanesi kimya, kaç tanesi çocuk giyim, kaç tanesi hazır betoncu, kaç tanesi mobilya fabrikası, kaç tanesi arıtmalara bağlı, kaç tanesi OSB’ler dışında üretim yapıyor? Belli değil. 23 OSB’nin Bursa Ovası’ndan aldığı kaç dekar toprak var? Tarım topraklarındaki azalma nüfusun beslenmesinde handikap yaratacak mı? Bilmiyoruz... İçme sularımızın kaynaklarına yakın yapılaşma var mı? Su kaynaklarımızın kirlenmemesi için ne gibi önlemlere başvuruyoruz? Bilmiyoruz. Çınarcık Barajı’ndan TEKNOSAB’a yılda 70 milyon metreküp su verildiğinde kent bundan nasıl etkilenecek belli değil. Yağış rejimi hızla bozulduğuna ve sıcaklık ortalamaları arttığına göre; Apolyont ve İznik göllerinin nasıl korunacağı da kocaman bir soru işareti.

***

Son yangınlarda 3 BİN HEKTAR (30 MİLYON METREKARE) orman alanını kaybetti Bursa. 50-100 hatta 150 yıllık ağaçlar yandı, arılar yok oldu, yararlı böcekler, sincaplar, geyikler, dağ keçileri, yılanlar, tavşanlar, kurtlar, çakallar, tilkiler, kelebekler, karıncalar, kuşlar ve çeşitli sürüngenler artık yoklar. Ekolojik yıkımla karşı karşıyayız.

Uzmanlara göre; Ancak 100 yıl sonra eski haline gelebilecek ormanlar. Demek ki; şu anda Bursa’da yaşayan kişiler, Harmancık ve Katır Dağları’ndaki yeni ağaçları göremeyecekler. 100 yıl sonra ağaca ihtiyaç olur mu bilmem ama bugünden tezi yok yeni ağaç cinsleri arasında çam ağacı sayısı mutlaka azaltılmalıdır. Yerine ladin, meşe, akçaağaç ve ceviz dikilmelidir. Bir dönüme orman ağaçları, iki dönüme meyve ağaçları dikilmeli artık.

Orman köylülerinin sayısı artırılmalı ve onlara sigorta yapılmalıdır. Ormana yakın yerlerde yaşayanlara bedava su, bedava gıda, bedava silah verilmeli, çocukların eğitimleri bakanlıkça karşılanmalıdır.

Hem köylü, hem kentli hem de iş insanlarının temel sorunlar etrafında buluşabilmesi için öncelikle ‘Ortak hedefler’ belirlenmeli, Diyanet İşleri Başkanlığı kendisine bağlı birimlerde ‘Ağaç Dikim Seferberliği’ başlatmalıdır. Camilerde ‘Ormana yardım’ sandıkları olmalı ve en azından gelirler 1 yıl boyunca yanan yerlere aktarılmalıdır.

Öbür dünyaya giderken kullanılan tabut ve büyük zatlar için sanduka, halen ağaçtan!

*** ***

COĞRAFİ BİLGİLER E-DEVLET’TE

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Coğrafi Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü, Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Platformu'nu e-Devlet'e entegre ederek vatandaşların kullanımına açtı.

Akademik ve sektörel projeler için ihtiyaç duyulan tüm verilerin toplandığı platformla, arsa ya da konut alım sırasında merak edilen coğrafi bilgilere de sistem aracılığıyla e-Devlet üzerinden erişilebilecek.

Vatandaşlar, e-Devlet kullanıcı bilgileriyle "www.tucbs.gov.tr" ve "turkiye.gov.tr" internet adreslerinden Ulusal Coğrafi Bilgi Platformu'na giriş yaparak hizmetten yararlanabilecek.

Ayrıca vatandaşlar, Coğrafi Veri Talep Portalı ile 630 coğrafi veri katmanı üzerinden ihtiyaç duydukları tüm coğrafi verilere kolayca ulaşabilecek.

Arsa almak isteyen vatandaşlar arsanın konumunu girerek, bölgenin planlarını, elektrik, su gibi altyapı hizmetlerinin durumunu, ev almak isteyenler ise bir mahallenin yeşil alanlarını, parklarını, ulaşım altyapısını harita üzerinde öğrenebilecek. Öte yandan, kırsalda tarım arazisi bulunan vatandaşlar, arazinin çevresindeki su kaynaklarının konumunu, toprak türünü öğrenecek.