Her şeyin ama her şeyin fiyatının arttığı ülkemiz, özellikle sabit ve dar gelirliler için söylenen ‘tüm zamanların en zor günlerini geçiriyorlar’ tümcesini hak ediyor… Çünkü bir simit 10 TL, bir çay 10 TL, bir paket tütün 50 TL, bir kilo bamya 120 TL, 30’lu yumurta 100 TL… Et ve süt ürünlerine girmiyor, onları şimdilik koklayarak geçiyorum…

Çalışan ya da emekli olan memur ve işçi için hayati önemde olan TÜİK verileri, dün saat 10.00’da açıklandı. Buna göre, eylül ayında TÜFE yüzde 4,75’le beklentilerin altında kalırken; TÜFE’nin yıllık bazda yüzde 61,53 ile rekora doğru yol alması pek hayra alamet değil… Çünkü bağımsız iktisatçıların takip ettiği verilere göre yıllık TÜFE oranı yüzde 130’u yakalamış durumda. TÜİK bu hızda giderse hedefler parça parça olur… Gitmez ise yabancı yatırımcılar kutsal kitabımıza el bastırarak yatırıma gelirler…

Yurt İçi ÜFE ise eylülde yüzde 3,40 artarken, yıllık bazda yüzde 47,44 oldu. Üretenlerin enflasyonu düşmeden tüketicinin enflasyonu düşmez… Bu böyle biline…

Pahalılığa neden olan etmenler arasında ‘gelecek dönemlerde fiyatların daha da yükseleceğini düşünerek erken alışveriş yapanların’ payı da var. Kredi kartlarıyla alışveriş yaparak yüksek oranda borçlanan bu kişilere güven verilmesi gerekiyor…

Ana harcama grupları itibarıyla TÜFE’de en çok artış yüzde 30,27 ile eğitimde görüldü. Özel okullar başta olmak üzere eğitimi ilgilendiren her alanda fiyatlar katlandı… Sabit geliri yüksek olan beyaz yakalılar bile çocuklarını devlet okullarına kaydettirdiler. 500-700 dolar bandında maaş alan özel okul öğretmenlerinin geçim sıkıntısı yaşadığı bir dönemden geçiyoruz ve bir dar gelirli için 425 dolar karşılığı asgari ücreti konuşuyoruz… Bir depo benzin 2500 TL’ye doluyor…  Yeşil fasulye 80 TL…

Alkollü içecekler ve tütünde yüzde 10,03, konutta yüzde 5,76, ev eşyasında yüzde 5,22, eğlence ve kültürde yüzde 4,66, ulaştırmada yüzde 4,35, lokanta ve otellerde yüzde 4,15, haberleşmede yüzde 3,57, sağlıkta yüzde 3,39, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 3,32, giyim ve ayakkabıda yüzde 2,59’luk artışlar gerçekleşti geçtiğimiz ay. Bir kışlık ayakkabı için 700-1200 TL’lik etiketler normal sayılır oldu… 10 ayakkabı karşılığı asgari ücret… İnanılmaz bir yere doğru gidiyoruz, ülkeden ‘kaçmak’ fiili çokça kullanılır oldu bu ara…

Yıllık bazda bakıldığında en yüksek artış yüzde 92,48 ile lokanta ve oteller grubunda meydana geldi. Tatile gitmek ve orada rakı-balık yapmak artık mazide kaldı… Kıyılarımız tanımadığımız insanlarla doldu taştı… 1000 dolarla gelenler yedi-içti ve gezdi… Nüfusun 9 milyonu zengin olduğu için onlar pek memnundular… Huzurlarını bozan hiç kimse yoktu etraflarında ve yabancılarla rahat rahat denize girdiler… Bir lahmacuna 650 TL ödediler ve Bodrum’da yaz mevsimi hiç bitmesin istediler…

Yıllık bazda bakıldığında da eğitim ücretlerindeki artış yüzde 80,96’yı buldu… O’nu yüzde 79,79 ile sağlık, yüzde 76,06 ile ulaştırma, yüzde 75,14 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 67,16 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 63,75 ile ev eşyası, yüzde 55,43 ile eğlence ve kültür, yüzde 46,59 ile haberleşme, yüzde 32,54 ile giyim ve ayakkabı, yüzde 20,16 ile konut izledi. Kısacası hayatın her alanı çok pahalandı…

Sabır taşı çatlamadan alınması gereken kararlar olmalı…

Biliyorsunuz memur ve memur emeklilerinin toplu sözleşmede aldıkları zam oranı, 6 aylık enflasyonun altında kalırsa enflasyon farkı ödeniyor. Eylül ayında enflasyon farkı artmaya devam etti. 2023 yılı Temmuz-Ağustos-Eylül enflasyon farkı yüzde 25,11 olarak gerçekleşti. Ekim, Kasım ve Aralık aylarının enflasyon oranlarının da açıklanmasıyla birlikte alınacak enflasyon farkı netlik kazanacak. Eğer 2023 yılı enflasyonu yüzde 60'ı bulursa, 6 aylık fark yüzde 35'e ulaşacak.

2023 yılı toplu sözleşmesinde memur ve emeklilere verilen zam oranı, yüzde 10+6 olarak belirlenmişti. Böylece, memur ve emekli maaşlarına yapılacak zam oranı daha şimdiden en az yüzde 36 olacağı kesinleşti.

SSK ve BAĞ-KUR emeklileri için de zam var… Tüm SSK ve BAĞ-KUR emeklilerinin maaşında en az yüzde 25'lik artış oluşacak. Bunun için en yakın tarih Ocak ayı…

Umarım bu ay sonunda seyyanen bir zam daha yapılır da dar gelirli biraz nefes alır. Aksi halde ailelerdeki sıkıntılar artarak devam edecek, çocuklar bodur kalacak… Sosyal alandaki diğer yakıcı başlıklara daha sonra değineceğim…

--- ---

BURTARIM AÇILDI

Ülkemiz için önemli ve stratejik sektörler olan tarım ve hayvancılığın tüm paydaşlarını buluşturan BURTARIM 2023 Uluslararası Tarım, Tohumculuk, Fidancılık ve Süt Endüstrisi ile Bursa Uluslararası Hayvancılık ve Ekipmanları Fuarı, 3-7 Ekim tarihleri arasında 20. kez kapılarını açtı… Tüyap Bursa Uluslararası Fuar ve Kongre Merkezi’nde 15 farklı ülkeden 200’den fazla firma ve firma temsilciliğinin katılımı çok önemli…

Tarım alanındaki gelişmeleri görmek için fuara gidin… Ücretsiz…