Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası’nın (BTSO), bu yıl ikincisini gerçekleştirdiği ‘Uludağ Çevre Forumu’nda yaptığı konuşmada, olası Marmara depreminden etkilenecek iller arasında ilk sıralarda yer alan Bursa için beklediğim ‘acil ve ivedi kodlu’ açıklamalar yapmadı.

Ancak; sayın bakanın “Kentin merkezinden başlayarak öncelikli sanayi alanlarını dönüştüreceğiz” sözü üzerinden ‘dikkatli değerlendirmeler yapmamız gerekir.’

Bu ‘öncelikli’ sözü, BTSO Meclis üyelerinin yoğun olarak bulunduğu ortama uygun olabilir ancak Bursa’da ‘kentsel dönüşüm’ bekleyen binlerce insan için hemen hemen hiç birşey ifade etmez. Bir üretim üssü olarak konumlandırılan ve dünyaya öyle lanse edilen Bursa, TOKİ’nin 5-6 katlı özgün binaları ile güçlendirilmek zorundadır. 23 Nisan 2025 günü yaşanan 6.2 şiddetindeki depremi iliklerine kadar hisseden ve korkuyla sokağa fırlayan Bursalılar’a “biz önce sanayi tesislerini dönüştüreceğiz” demek bence doğru bir yaklaşım olmadı... Çünkü, ‘Bursa çökerse Türkiye çöker...’

Bu anlamda 10-20 yıl vadeli ve düşük faizli ‘dönüşüm kredileri’ bularak Bursa’daki müteahhitlerin önü açılmalıdır.

Büyükşehir Belediyesi de ‘iç çekişme ve rant iddialarından uzak kalarak’, 1/100.000’lik Çevre Düzeni Planı’nı 25 yıl sonraya göre değil, 75 yıl sonraya yani 2100 yılındaki olası gelişmelere uygun olarak yapmalıdır.

Bu aşamada ‘futuristlerle’ işbirlikleri gündeme gelmeli, teknolojik gelişmeleri anlatan uzmanlara kulak verilmeli ve uluslararası yayınları izleyen örneğin ‘Prof. Dr. Necmi Gürsakal’ başta olmak üzere üniversitelerin yetkin bilim adamlarıyla görüş alışverişinde bulunulmalı, Bursa geleceğe ‘bilimin ışığında’ yol almalıdır.

***

Türkiye sanayisinin ve üretiminin kalbi konumundaki Marmara Bölgesi’nin deprem riski altında olduğunu vurgulayan Bakan Murat Kurum, konuşmasının bir bölümünde, İstanbul ve çevre illerde depreme dirençli şehirler oluşturulması gerektiğinin altını çizerek, “23 Nisan İstanbul depremi hepimiz için uyarıydı. Bursa, Yalova, Tekirdağ ve Kocaeli de bu riski yaşıyor. Marmara’daki bir deprem, ülke ekonomisi açısından doğrudan bir beka meselesidir” de dedi.

Burada bence eksik kalan, net yol haritası.
Bursa’da depreme dayanıklı ve çevreyle uyumlu kentsel dönüşüm çalışmalarını hızlandıracaklarını açıklayan Bakan Kurum, “Yeşil Bursa’ya yakışır bir şekilde, çevreye duyarlı, sıfır atık uyumlu, enerji verimli konut ve sanayi alanları inşa edeceğiz. Şehrin merkezinden başlayarak öncelikli sanayi alanlarını dönüştüreceğiz. Bursa’nın yeşil dönüşümünü tamamlayıncaya kadar hep birlikte var gücümüzle çalışacağız” sözlerinin altını kalın bir çizgiyle çizmeliyiz.
Söz konusu alandaki çalışmaların Bursa Valiliği koordinasyonunda yürütüleceğini, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası’nın ve yerel yönetimlerin de sürece katkı koyacağını dile getiren Murat Kurum, Tarihi Hanlar Bölgesi’nde elde edilen başarılı sonuçların tüm kente örnek teşkil etmesi gerektiğini kaydetti.

***
Uludağ Çevre Forumu’nun açılış konuşmasını yapan Bakan Murat Kurum, iklim krizinin küresel bir tehdit olduğuna dikkat çekti. Bakan Kurum, tarım, gıda, göç ve ekonomik güvenliğin bu krizden doğrudan etkilendiğini ifade etti. Türkiye’nin 2053 net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda kararlılıkla ilerlediğini belirten Bakan Murat Kurum, “Bugün artık karbon emisyonunu hesaba katmayan, çevreye duyarlı üretim yapmayan hiçbir tesis, uluslararası ticarette varlık gösteremez” sözleri sanayiciye tam bir uyarıydı.
Ambalaj, elektronik, tekstil, inşaat ve gıda gibi sektörlerin yeşil dönüşüm sürecinde öncü sektörler olduğunu belirten Bakan Kurum, bu alanlarda sanayi tesislerinin yeşil dönüşüm belgeleriyle destekleneceğini açıkladı. Murat Kurum, geri dönüşümde depozito sistemi uygulamasının Sakarya ile başlayarak 81 ile yayılacağını da açıkladı.

***

Kahramanmaraş merkezli depremleri hatırlatan Murat Kurum, afetin ardından yürütülen konut yapım sürecine dair rakamları paylaştı. “Bugüne kadar 201 bin konutu teslim ettik. 250 bininci konutun anahtarını önümüzdeki ay Kahramanmaraş’ta Sayın Cumhurbaşkanımız ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı Sayın İlham Aliyev ile birlikte teslim edeceğiz” ifadelerini kullanan Murat Kurum, yıl sonuna kadar 453 bin konutu tamamlamayı hedeflediklerini açıkladı.

MÜSİLAJ TEHDİDİ

Marmara Denizi’nde yeniden ortaya çıkan müsilaj tehdidine karşı eylem planına sadık kalınması gerektiğini vurgulayan Kurum, atık su arıtma tesislerinin bir an önce tamamlanması gerektiğini söyledi. “Sanayicisi de belediyesi de çevre kirliliğine karşı ortak sorumluluk taşıyor” diyen Kurum, Nilüfer Çayı, Gemlik Körfezi ve İznik Gölü’nde incelemelerde bulunacaklarını açıkladı. Umarim gezi sonuçları da açıklanır...

BURSA ÖNCÜ KENT

BTSO Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Burkay da Cumhuriyet'in mühendislik harikalarından biri olan Uludağ Kirazlıyayla Sanatoryumu’nun bir zamanlar sağlığa adanmışken bugün ekonomideki dönüşüme tanıklık ettiğini belirterek, bu önemli merkezde düzenlenen zirvelerin sürdürülebilirliğin en somut göstergelerinden biri olduğunu ifade etti. Bursa’nın üretimden ihracata, istihdamdan sanayiye kadar her alanda ülke ekonomisine önemli katkılar sağladığını belirten Başkan Burkay, gerçekleştirilen enerji, dirençli kentler ve çevre zirvelerinin, kentin potansiyelini geleceğe taşıma kararlılığının bir yansıması olduğunu dile getirdi.

***
Konuşmasında küresel ölçekte yaşanan jeopolitik ve ekonomik değişimlere de değinen İbrahim Burkay, sanayi üretiminin Batı’dan Asya-Pasifik ülkelerine kaymasıyla birlikte çevre, yeşil dönüşüm ve karbon ayak izi gibi yeni ekonomik başlıkların öne çıktığını belirtti. Türkiye’nin sanayi devrimini ıskaladığını dile getiren Başkan Burkay, bugün ise Türkiye’nin artık sadece küresel oyunun bir oyuncusu değil, oyunu kuran ülkelerden biri haline geldiğini söyledi. Savunma sanayindeki tarihi başarıları örnek gösteren İbrahim Burkay, ekonomide de aynı vizyonla hareket etmenin, özellikle yeşil mutabakat ve karbon borsası gibi konularda stratejik bir akıl geliştirmenin zorunluluğuna işaret etti.

***
Vali Erol Ayyıldız ise Bursa’nın güçlü üretim altyapısı ve doğal zenginlikleriyle güçlü bir şehir olduğuna dikkat çekerek, “Kent olarak, kalkınma hedeflerimize ulaşmak için sanayi ve çevreyi birbirine zıt kavramlar olarak görmek yerine bu iki alanı birbirini tamamlayan unsurlar olarak değerlendirmek zorunda olduğumuzu anlıyoruz. Doğru planlama ve kurumlar arası iş birlikleriyle özlenen Bursa’ya kavuşacağımıza inanıyorum. Bugün sanayicilerimizin yeşil dönüşüme gösterdiği ilgi ve kararlılık memnuniyet vericidir” diye konuştu.

BÜYÜK DÖNÜŞÜM

Kenti yönetmek, dönüştürmek ve gelecek nesillere yaşanabilir bir Bursa bırakmak zorunda olan Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey’in konuşması oldukça yapıcı ve akılda kalıcıydı. İklim krizinin artık sadece geleceği değil, bugünü de tehdit ettiğini söyleyen Bozbey, “Ekonomik modellerimizi doğayla uyumlu hale getirmeden bu krizi aşmamız mümkün değil. Bu forumda ele alınacak sürdürülebilir finansman modelleri, karbon piyasaları, yeşil büyüme ve dönüşen ekonomi gibi başlıklar, büyük dönüşümün temel taşlarıdır” dedi. Bursa’nın 2050 yılına yönelik çevre vizyonunu oluşturmak adına çalışmaların hızla sürdüğünü belirten Bozbey, “Yıl sonuna kadar tüm kesimlerin katkısıyla Bursa Çevre Master Planı’nı tamamlamayı hedefliyoruz. Bu plan, geleceğin Bursa’sını şekillendirecek” diye konuştu.

ATIKLAR ARTIK ÇÖP DEĞİL
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası AB Uyum ve Yeşil Mutabakat Konseyi Başkanı Vedat Kılıç ise Türkiye’nin sanayileşme sürecinde artık çevreyi kirletmeden üretmenin, kaynakları israf etmeden büyümenin esas alınması gerektiğini vurguladı. Vedat Kılıç, Türkiye’nin yıllık yaklaşık 110 milyon ton evsel ve endüstriyel atığa sahip olduğuna dikkat çekerek, bu atıkların stratejik bir atık yönetimiyle ham maddeye dönüştürülmesinin sanayi açısından büyük önem taşıdığını ifade etti. Kılıç, “Özellikle evsel kaynaklı değerlendirilebilir atıkların toplanmasında kurumsal tabanlı bir sistem kurmak zorundayız. Atıklar artık çöp değil, stratejik ham madde kaynaklarıdır” dedi.

***
‘Uludağ Çevre Forumu’na; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Çevre Şehircilik ve İklim değişikliği Bakan Yardımcısı Fatma Varank, Vali Erol Ayyıldız, Bursa Milletvekilleri Muhammet Müfit Aydın ve Emel Gözükara Durmaz, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Bozbey, Yıldırım Belediye Başkanı Oktay Yılmaz, Yenişehir Belediye Başkanı Ercan Özel, Orhangazi Belediye Başkanı Bekir Aydın, AKP İl Başkanı Davut Gürkan, MHP İl Başkanı Muhammed Tekin, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürü Hayrettin Eldemir, BUSİAD Başkanı Buğra Küçükkayalar, İMSİAD Başkanı Şeref Demir, BTSO 55. Komite Başkan Yardımcısı Mihrimah Kocabıyık, Çevre Yönetimi Genel Müdürü Fatih Turan, MHP İl eski Başkanı Arif Demirören, İş insan Cem Aras, üniversiteler, akademik odalar ve sektör temsilcileri yoğun ilgi gösterdi.

Bu arada, BTSO’nun Bakan Murat Kurum adına Bursa’da ‘16 Türk devletini simgeleyen 16 ağaç dikimi’ yaptığını sertifika töreninde öğrendik.