Hava Durumu
TR
Türkçe
English
Русский
Français
العربية
Deutsch
Español
日本語
中文
TR
Türkçe
English
Русский
Français
العربية
Deutsch
Español
日本語
中文

Hadi azıcıkta ben abartayım…

Yazının Giriş Tarihi: 12.06.2019 00:02
Yazının Güncellenme Tarihi: 12.06.2019 00:02

Kronolojisi çok uzun.

Tamamını yazsam değil köşe orta iki sayfa yetmez.

O yüzden 33.yaşından itibaren yazacağım; 1914 ten itibaren yani.

1914-1915: Kolordu Kurmay Başkanı olarak Edirne'nin kurtarılmasına katıldıktan sonra 1 Mart 1914 te Yarbaylığa terfi etti.2 Şubat 1915 te Eceabat (Maydos)'ta bulunan 19. Tümen Komutanlığı'na atandı,18 Mart 1915 te İngiliz ve Fransızların büyük bir donanma ile Çanakkale Boğazı'nı zorlamaları üzerine. burada düşman birliklerini denize dökerek Çanakkale Deniz Zaferi'ni kazandı.25 Nisan 1915 te Komutasındaki Türk birlikleri, Arıburnu'nda çıkarma yapan İngiliz ve Anzaklar'ın saldırılarını durdurdu.1 Haziran 1915 te Albaylığa terfi etti.8/9 Ağustos 1915 de Anafartalar Komutanlığı'na atandı. 10 Ağustos'ta düşmanı yenilgiye uğrattı.17 Ağustos 1915 Kireçtepe Zaferi'ni kazandı.21 Ağustos 1915 İkinci Anafartalar Zaferi'ni kazandı.19 Aralık 1915 te düşmanlar sayısız ölü bırakarak, bir daha dönmemek üzere gittiler.

1916-1917: 14 Ocak 1916 da Edirne’de bulunan 16.Kolordu Komutanlığı'na atandı.1 Nisan 1916 da Tuğgeneralliğe terfi etti.6/7 Ağustos 1916 da 7. Ordu Komutanı iken, 18 Martta 2. Ordu Komutanlığı'na getirildi.5 Temmuz 1917 de 7. Ordu Komutanlığı'na atandı.20 Eylül 1917 de 7. Ordu Komutanı iken memleketin ve ordunun durumunu açıklayan tarihsel bir rapor hazırladı.16 Ağustos 1918 de Yeniden 7. Ordu Komutanlığı'na getirildi. Düşmana karşı Halep'in kuzeyinde bir savunma hattı kurdu.26 Ekim 1918 de Halep yakınlarında düşman saldırısını durdurdu.31 Ekim 1918 de Limon Fon Sanders'ten Yıldırım Orduları Komutanlığı'nı teslim aldı. 21 Kasım 1918 de Fethi Bey'le (Okyar) İstanbul'da Mimber Gazetesi'ni çıkarttı.

1919: 20 Nisan 1919 da 9. Ordu Müfettişliği'ne atandı.30 Nisan 1919 da 9. Ordu Müfettişi olarak Anadolu'ya tayin edildi. 16 Mayıs 1919 da Bandırma Vapuru'yla İstanbul'dan Samsun'a hareket etti.19 Mayıs 1919 Salı günü sabah saat sekizde Samsun'a çıktı. 28 Mayıs 1919 da Havza'da yayınladığı genelge ile Kurtuluş Savaşı'nı başlattı.21/22 Haziran 1919 da Amasya'da millî mücadeleyi başlatan, "Amasya Genelgesi"ni yayınladı.25 Haziran 1919 da Amasya'dan Sivas yoluyla Erzurum'a hareket etti.3 Temmuz 1919 da "Doğu İlleri Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti" toplantısına katılmak üzere Erzurum'a geçti.8 Temmuz 1919 da çok sevdiği askerlik mesleğinden istifa etti. Türk ulusunun bir kişisi olarak vatanı ve ulusu kurtarmak için çalışmalara başladığını açıkladı.23 Temmuz 1919 da Erzurum Kongresi'nde, Temsil Heyeti Başkanlığı'na seçildi. Bu toplantıda, "Misak-ı Millî Kararları" kabul edildi.4 Eylül 1919 da Sivas Kongresi Başkanlığı'na seçildi.11 Eylül 1919 da Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Temsil Heyeti Başkanlığı'na seçildi.12 Eylül 1919,da illere ve komutanlıklara, İstanbul Hükümeti ile her türlü haberleşmenin kesildiğini bildirdi.20/22 Ekim 1919 da Amasya'da İstanbul Hükümeti temsilcileri ile görüştü ve Amasya Protokolü'nü imzaladı.7 Kasım 1919 da Erzurum'dan milletvekili seçildi.

1920 : 16 Mart 1920 de İstanbul'un İtilâf Devletleri tarafından işgalini İstanbul Hükümeti'ne ve bütün devletlere gönderdiği bir yazı ile protesto etti.19 Mayıs 1920 de Anadolu'ya geçen Osmanlı milletvekillerine bir çağrıda bulunarak, olağanüstü yetkilere sahip ve ulusun gerçek iradesini temsil edecek bir meclisin Ankara'da toplanmasını istedi.23 Nisan 1920 de Ankara'da Hacı Bayram Camii'nde kılınan Cuma namazından sonra Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni açtı.24 Nisan 1920 de Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına seçildi.11 Mayıs 1920 de İstanbul'da toplanan bir Divan-ı Harp tarafından idam cezasına çarptırıldı. Bu karar, 24 Nisan 1920 günü padişah tarafından onaylandı.10 Ağustos 1920 - İstanbul Hükümeti ile itilâf Devletleri arasında, Türkiye'yi parçalayan ve bağımsızlığımızı sona erdiren SEVR ANTLAŞMASI imzalaması sonucunda 13 Eylül 1920 de Halkçılık programı TBMM'de okundu. Onun yönetiminde; TBMM 29 Eylül 1920 de TBMM kuvvetleri, Sarıkamış'ı düşman istilâsından kurtardı.30 Ekim 1920 de  TBMM kuvvetleri, Kars'ı düşman işgalinden kurtardı.8/9 Aralık 1920 de Ali Fuat (Cebesoy) Paşa, Moskova Büyükelçiliğine; Genelkurmay Başkanı İsmet Bey (İnönü) de Batı Cephesi Komutanlığı'na atandı.2/3 Aralık 1920 de Türkiye-Ermenistan arasındaki sınırı çizen belge, TBMM ile Rusya arasında yapılan Gümrü Antlaşmasıyla tespit edildi. 25 Aralık 1920 de "Hiçbir kimse, hiçbir neden ve sebeple Ankara'daki Hükümet'in bilgisi olmadan kuvvet toplamaya yetkili değildir, "bildirisini yayınladı. 20 Ocak 1921 de Yeni Türk Devleti'nin ilk Anayasası kabul edildi.12 Mart 1921 de  Mehmet Akif'ten yazmasını istediği İstiklâl Marşı, TBMM’ tarafından millî marş olarak kabul edildi. 1Nisan 1921 de Yunanlılara karşı İkinci İnönü Zaferi kazanıldı.10 Mayıs 1921 de onun önerisiyle, TBMM'de "Anadolu ve Rumeli Mûdafaa-i Hukuk Grubu" kuruldu; bu grubun başkanlığına seçildi.5 Ağustos 1921 de TBMM tarafından-geniş yetkilere dayalı üç aylık süre ile kendisine Başkomutanlık yetkisi verildi. 23 Ağustos 1921 de 22 gün ve 22 gece süren Sakarya Meydan Savaşı başladı. 19 Eylül 1921 de TBMM tarafından "Mareşallik ve Gazi" unvanı ile onurlandırılırdı.26 Ağustos 1922 de Büyük Taarruz'u, Kocatepe'den saat 05.30'da topçu ateşiyle başlattı.30 Ağustos 1922 de Dumlupınar'da Yunan ordusunu kesin yenilgiye uğratarak Başkomutanlık Meydan Savaşı'nı kazandı. 30/31 Ağustos 1922 de Kütahya kurtuldu.1 Eylül 1922 de Başkomutanlık emrini verdi; "Ordular! İlk hedefiniz Akdeniz'dir, ileri!"9 Eylül 1922 de Türk ordusu İzmir'e girdi. Türk Bayrağı Kadife Kale'ye çekildi.10 Eylül 1922 - Başkomutan İzmir'e geldi. Aynı gün Türk Ordusu, Bursa'yı düşmandan geri aldı.11 Ekim 1922 de Mudanya Ateşkesi imza edildi.1 Kasım 1922 de onun emriyle, TBMM tarafından saltanat kaldırıldı.17 Kasım 1922 de Vahdettin, İngiliz savaş gemisi Malaya ile İstanbul'dan ayrıldı.20 Kasım 1922 de Lozan'da barış görüşmelerinin başladı.25 Kasım 1922 de Edirne'deki düşman yönetimi TBMM Hükümetine geçti. Çanakkale'deki yönetimin TBMM’nin Hükümeti'ne geçtiğinde ise tarih 26 Kasım 1922 idi.

1923 – 1924: 17 Şubat 1923 onun emriyle emriyle İzmir'de ilk kez "Türkiye İktisat Kongresi" toplandı.23 Nisan 1923 de 4 Şubat'ta kesilen Lozan Konferansı'nın yeniden başladı ve 24 Temmuz 1923 te Lozan Barış Antlaşması imzalandı.13 Ekim 1923 de Çıkarılan bir yasayla Ankara, Hükümet merkezi yapıldı.29 Ekim 1923 - Anayasa değişikliği yapılarak Cumhuriyet ilân edildi ve meclisin gizli oylamasında, oybirliği ile Cumhurbaşkanlığına seçildi.3 Mart 1924 te Eğitimi birleştiren yasa kabul edildi. Halifelik kaldırıldı. Osmanlı hanedanı Türkiye Cumhuriyeti sınırları dışına çıkartıldı.20 Nisan 1924 de Yeni Anayasa (Teşkilât-ı Esasiye Kanunu) kabul edildi.

1925-1926 :13 Şubat 1925 te Doğu'da Şeyh Sait isyanı başladı. 13 Mayıs 1925 tarihinde bu isyan kesin olarak bastırıldı.27 Ağustos 1925 te şapka ile İnebolu Türk Ocağı'na geldi. Kastamonu gezisi boyunca giysi yeniliği hakkında konferanslar verdi, toplantılar yaptı.2 Eylül 1925 te Tekke, zaviye ve türbeler kapatıldı. Din görevlileri hakkında giysi değişikliği ile ilgili kararname çıkarıldı.25 Kasım 1925 te Şapka Kanunu onaylanarak yürürlüğe girdi.30 Kasım 1925 te Tekke, zaviye ve türbelerde çalışan kişilerin tüm unvanları bir yasa çıkartılarak yasaklandı.26 Aralık 1925 te Bir yasa çıkartılarak uluslararası saat ve takvim kabul edildi.17 Şubat 1926 da Medenî Kanun kabul edildi. Türk kadını medenî haklara kavuştu. Çok evlilik yasaklandı. Hukuk düzenimiz çağdaşlaştırıldı. 20 Mayıs 1926 da İlkokul öğretmenleri hakkında yasa çıkartıldı.5 Haziran 1926 da Türkiye, İngiltere ve Irak arasında, Türk-Irak sınırını belirten antlaşma imzalandı. 15/6 Haziran 1926 da kendisine  İzmir'de suikast düzenlendi. Bu menfur olaydan sonra Türk Ulusu'na yayınladığı bir duyuruda şöyle diyordu: "Benim naçiz vücudum bir gün elbet toprak olacaktır; fakat, Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır" 3 Ekim 1926 İstanbul Sarayburnu'na ilk heykeli dikildi.

1927- 1928: 15/20 Ekim 1927 de Büyük Söylev'ini okudu.1Kasım 1927 de ikinci kez Cumhurbaşkanı seçildi.28 Ekim 1927 de Türkiye'de ilk kez nüfus sayımı yapıldı. O tarihteki nüfusumuzun 13 milyon 650.000 olduğu belirlendi.10 Nisan 1928 de Anayasa değişikliği yapılarak Türkiye Cumhuriyeti Devleti, Lâik bir devlet haline getirildi.24 Mayıs 1928 de Uluslararası rakamların kullanılmasıyla ilgili yasa çıkartıldı.28 Mayıs 1928 de "Millet Mektepleri" açıldı. Türk vatandaşlığı yasası çıkartıldı.1 Kasım 1928 de Yeni Türk Harfleri'nin kabul ve uygulanmasıyla ilgili yasa TBMM'si tarafından onaylanarak yürürlüğe girdi.

1929-1930-1931:5 Ocak 1929 - TBMM'den çıkartılan bir yasa ile Anadolu-Bağdat, Mersin, Tarsus, Adana demir yolları ile Haydarpaşa Limanı satın alındı.3 Nisan 1930 da Menemen'de Cumhuriyete karşı ayaklanma yapıldı. Öğretmen yedek subay Kubilây bu olayda şehit edildi.

12 Nisan 1931de emriyle Türk Tarih Kurumu kuruldu.15 Nisan 1931 de  üçüncü kez Cumhurbaşkanı seçildi..

1932- 1933:12 Temmuz 1932 onun  çabası ile Türk Dil Kurumu kuruldu. 26 Ekim 1933 de Türk kadınlarına köy ihtiyar heyetlerine seçilme ve seçme hakkı tanındı.29 Ekim 1933de Cumhuriyetin onuncu yıl dönümü törenlerinde "Onuncu yıl söylevi'ni okudu.

1934- 1935: 21 Haziran 1934 de Soyadı Yasası kabul edildi. Bütün Türk yurttaşlarının öz adından başka bir soyadı taşımaları zorunlu hale getirildi.24 Kasım 1934 de  TBMM çıkardığı bir yasa ile kendisine ‘ATATÜRK' soyadını verdi. 3 Aralık 1934 te Hangi dinden olursa olsun, ülkemizde din adamlarının mâbet ve âyinler dışında dinsel giysi kullanmaları yasaklandı.5 Aralık 1934 te Anayasa değişikliği yapılarak, Türk kadınlarına milletvekili seçme ve seçilme hakkı verildi.14 Haziran 1935 te Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'nin kuruluş yasası mecliste onaylanarak kabul edildi. 11 Aralık 1935 te Türklüğün parolasını   Siyasal Bilgiler Fakültesi'nin kuruluş yıldönümü nedeniyle yapılan törene gönderdiği kutlama yazısında şöyle verdi;: "Yüksel Türk! Senin için yüksekliğin hududu yoktur, işte parola budur!..."

1936-1937:20 Temmuz 1936 da Montreux Boğazlar Sözleşmesi imzalandı. Boğazlar tamamiyle Türk egemenliğine geçti. Türk askeri, "gayri askeri" adı verilen yerlere girdi.9 Ekim 1936 da Türk Hükümeti, Fransız Hükümeti'ne bir nota vererek Antakya ve İskenderun sancağına bağımsızlık verilmesini istedi.27 Ocak 1937 de Hatay'ın Bağımsızlığı, Milletler Cemiyeti tarafından kabul edildi.5 Şubat 1937 de TBMM'sinin aldığı bir kararla, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'na: "Cumhuriyetçilik, milliyetçilik, halkçılık, devletçilik, lâiklik, devrimcilik" ilkeleri kondu.9 Haziran 1937 de Ankara Tıp Fakültesi'nin kurulması için yasa çıkartıldı.11 Haziran 1937 de Trabzon'dan, Cumhuriyet Hükümeti'ne, bütün çiftliklerini ve mallarını Türk Ulusuna bağışladığını bildirdi. 28/29 Ekim 1937 de, son kez Ankara'da Cumhuriyet Bayramı törenlerine katıldı.

Ve 1938 :14 Ocak 1938 de Türkiye, Irak, Iran, Afganistan arasında kurulan "Sâdâbat Paktı", TBMM tarafından onaylandı.19 Mayıs 1938 de, son kez 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı gösterilerini izledi. Rahatsız olmasına karşın Hatay sorunuyla ilgili güney gezisine çıktı.20 Mayıs 1938 de Mersin'de askeri geçit törenini izledi.24 Mayıs 1938 de Adana'da askeri geçit törenini izledi. 5 Temmuz 1938 de Türk askeri birlikleri, coşkun sevgi gösterileri içinde Hatay ve İskenderun'a girdi.

10 Kasım 1938 de Saat dokuzu beş geçe, Türk Ulusu'nun yetiştirdiği bu en büyük Türk, son nefesini vererek hayattan ayrıldı gönlümüzde ki hayatına başladı ve orada yaşıyor Türk Milleti yaşadıkça da yaşayacak…

Sevgili genel yayın yönetmenim yerimi genişletir de bu uzun yazıyı yayınlar mı bilemem.

Abartayım dedim, olmadı kısaltma bile yaptım.

Çıkartın 1938’den 1881’i

Elli yedi.

Düşün çocukluk ve delikanlılık yılları olan 15’i

Kaldı kırk iki.

Hastalanıp yatağa bağlandığı süreyi saymıyorum bile.

Hani demiş ya vali bey Atatürk’ü fazla abartmayın diye

Mevla abartmış fanisini

Kırk küsur yıla bir devlet sığdırtmış.

Ben abartmışım çok mu?

Yorum Ekle
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Yorumlar
Yükleniyor..
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.