Türkiye’de hemen hemen her gün bir ya da birkaç ilaç ‘bulunmayan ilaçlar’ listesine giriyor. Piyasada ağrı kesici, ateş düşürücü, antibiyotik, tansiyon, kan sulandırıcı, kanserden diyabete kadar pek çok hastalıkta ilaca ulaşım güçleşti. Eczanelerdeki ilaç yokluğu sağlık sektörünü de hastaları da isyan ettirecek boyutlara ulaşıyor. Vatandaşlar istedikleri ilacı alabilmek için bazen 4-5 tane eczane gezmek zorunda kalıyor. Üretim maliyetlerindeki artışlar, küresel hammadde sorunu, ilaçta dışa bağımlılık gibi pek çok etken bu sorunun artmasında büyük rol oynuyor. Genel olarak ilaç krizi bizde her sene Şubat zammı öncesi konu oluyor. Şu an ki durum ise daha vahim. Çok basit ilaçlara bile ulaşılamıyor.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca ise ilaç bulamama sorununa istinaden, nedeninin hasta sayısının fazla olmasına bağladı. 'Önümüzdeki günlerde eksikliği yer yer hissedilen antibiyotikler, çocuk şurupları dahil olmak üzere tüketimi fazla olan ilaçları önemli oranda üretimi arttırılarak piyasaya verilecek, muhtemelen aradığınız ilacı ilk girdiğiniz eczanede bulabileceksiniz' dedi. Dedi demesine ama günler haftalar geçmesine nazaran hala konu ile alakalı bir çözüm getirilmemesiyle beraber her geçen gün bulunamayan ilaç sayısı artmaya devam ediyor. Bir ülkenin Sağlık Bakanının bu açıklamayı yapması da büyük bir talihsizliktir. İlaçların yaklaşık yüzde 55’ini dışarıdan alan bir ülkeyiz ve ilaç krizi hasta sayısının artışına entegre olarak mı ortaya çıktı ? O halde burada toplum sağlığının yönetiminde ciddi bir zafiyet olduğunu gösteriyor. Eczacı Birlikleri tarafından da şu anda 900 ilaca ulaşılamadığı bildirildi. Peki, bu ilaç sorununun asıl nedeni nedir?
En çok pazarda sirkülasyonu olan ilaçlara baktığımızda her 4 ilaçtan birisine erişilemiyor. Sorun ise ilaç üreticilerinin, firmalarının bu ilaçları maliyetleri gerekçesiyle üretmemesi ya da ithal etmemesinden kaynaklı bir sorun. Ticari kaygılarla maliyetleri karşılanmadı gerekçesiyle bu ilaçları üretmeyi tercih etmiyorlar. Enflasyonist ortamla döviz kurunun patlamasıyla bu korkunç boyutlara ulaştı. İlaçta dövizin çok önemli bir ağırlığı var. Eczacılar için kur sabit, yani devlet onlara ödeme yaparken kuru sabit tutuyor ama kur dalgalanıyor sonuç kurdaki dalgalanma nedeniyle eczanelerde birçok ilaç bulunamıyor.
Bu durum her sene yaşanıyorsa demek ki sistemde bir sorun var demektir. En basit bir ilaca dahi ulaşılamıyorsa problemli durumu çözmek için somut bir adım atılmadığının göstergesidir. Fiyatlama sistemi, ilacın bulunmasına engel olan bütün düzenlemelerin gözden geçirilip, vatandaşın daha fazla mağdur olmaması için, Bakanlığın acil müdahale etmesi gerekiyor artık.
