İman, insanı insan belki de sultan eder. İnsan eşrefi mahluktur.  İnsanın değerli olmasının en önemli kriteri de iman sahibi olmasıdır. İman sahibi olanların içerisinde en değerli olanlar da Allahtan en fazla korkan müttakilerdir. İmana sahip olmak kadar onu muhafaza etmekte çok önemli. İnsan ibadetlerle imanını takviye eder ve güçlendirir. Amelsiz iman basit bir hareketle yerle yeksan olur. İşte böyle ibadetlerle imanını besleyemeyen müminler basit zannedilen  sözlerle (Allah muhafaza) imanlarını kayıp edebilirler. Sonra yaptıkları amellerin hepsi boşuna gider.

Küfre sürükleyen bu sözleri bir müminin kasıtlı söyleyeceği kanaatini pek taşımıyorum. Lakin bilmemekte bazen mazeret olarak kabul edilmez. Onun için ağzımızdan çıkan sözlere dikkat etmeliyiz. O sözün nereye vardığını, ne gibi zararlara sebep olduğunu bilmeliyiz.  Bir kelimeyle imana giren insan hayatı boyunca yapmış olduğu ibadetlere rağmen, yine umursamadan sarf ettiği bir sözle de imanını kayıp eder. (Allah muhafaza)

İnsanı Küfre sürükleyen, iman dairesinden çıkaran, halk arasında en fazla kullanılan sözleri şöyle sıralayabiliriz:

 “Kader utansın, kahpe dünya.”

İnsan birçok sıkıntılarla, hastalıklarla imtihan edilebilir. Bu imtihan karşısında Müslüman tevekkül edip, rabbine yönelmeli, O’nun hikmetten ari hiçbir işinin olmadığı bilinciyle hareket etmeli. Teslimiyetten yoksun, isyankâr insanlar çoğu zaman kadere taş atarlar. Kendi kusurlarını görmeyen, başkalarında kusur arama gibi hastalıklı insanlar kadere suç bulurlar. Kader Allah’ın ezeli ilmiyle bir insanın başına gelecek her şeyi bilmesi ve onu takdir etmesidir. Bu nedenle başımıza gelen bir sıkıntının müsebbibi Allah değil, bizzat biziz. İnsana cüz-i irade veren Allah, onun istediği her şeyi yaratır ancak olumsuz ve günah olan bir şeyi istemesi nedeniyle de sorumlu tutar.  “Kader utansın” sözüyle bir insan Allah’ın bilmesine “utanası” bir yük yüklemiş, Allah’a hakaret ederek O’nun ilmini küçümsemiş olduğundan küfre sürüklenmiş olur.

 “Seninle cehennem ödüldür bana” sözleri de küfre sürükler insanı.  Cenneti küçük görmek, cehennemi kurtuluş bilmek Allah’ın övdüğünü yermek, yerdiğini övmek anlamı taşır.

Yapılan hatalardan bir diğeri ise “Allah’ına kadar sevmek” sözüdür. Bu da küfürdür. Bir insana karşı aşırı sevgimiz bezen Allah’ın sevgisinin önüne geçebiliyor.  Bu söz, beşerî sevgiyi O’nun yüceliğiyle kıyaslamak anlamına gelir. Çünkü Allah’ın büyüklüğü bizim tasavvurumuzun ve kavrayışının çok ötesindedir. Ne kadar büyük görüyor isek ondanda daha büyüktür Allah.  

Haşa öfkeyle söylenen “Allah gelse seni benim alimden alamaz” sözü vardır ki çok tehlikelidir. Bununla Allah’ın gücüne bir sınır çizmiş olunur.  Bu sözle bir insan Kendi gücünü (haşa) Allah’ın gücünden üstün görmüş olur ki bu, küfürdür.  Allah bütün noksanlıklardan münezzehtir. O’nun ilmide, iradesi de kudreti de sınırsızdır. O bir şeye “ol” dedi mi o şey oluverir. Bir şeyin olmasını istemedi mi, dünya bir araya gelse de o şey gerçekleşmez.  Bu sözü sarf eden (haşa) Allaha şirk koşmuş kendisini Allahtan üstün tutmuş olur.

“Allah’ın unuttuğu yer veya Allah seni unuttu” gibi sözlerle beşere ait olan bir zaafı Allah için kullanmış olunduğundan insanı küfre götürür bu söz. Unutmak, hatırlamak beşerin sıfatıdır. Allah her şeyi bilen ve görendir. Onun unutması söz konusu değildir.  

“İşimiz Allaha kaldı” sözleri de çok sarf ediliyor halk arasında.  Her işimiz zaten onun izniyle mümkündür. Hiçbir şey yok ki, O’nun takdirinin dışında cereyan etsin. Bir yaprak dahi O’nun izni olmadan yerinden kımıldamazken, bu sözle insan, Allah’ı hayatın belli bir kısmına hasretmiş, o zaman diliminin dışında Allah’la işi olmayacağını (haşa) kendisinin halledebileceğini bildirmiş olur ki buda küfürdür. Bizim yapıp ettiklerimiz zaten Allah’ın izniyle gerçekleşir. Onun verdiği iradeyle diliyoruz, O’nun verdiği gücü kullanıyoruz ve O’nun izniyle netice elde ediyoruz.

Bazen özellikle çocukları büyükler uyarırken “Allah baba kızar” gibi talihsiz sözler sarf edilir. Baba, oğul, gibi sözler beşere aittir. O, ne doğmuştur nede doğurmuştur. Doğmak bir babaya ve anneye muhtaçlığı gösterir. Bu Allah için muhaldir. Baba olanın evladı da olur Allah’ın evladının olması düşünülebilir mi?

Bazen ağır hastalıklar ve sıkıntılar nedeniyle insanlar “Bu bana reva mı? Böyle adalet olur mu?” gibi sözler sarf ediyorlar maalesef. Bu sözler, Allah’ın taktidirini sorgulamanın yanında Onun adili mutlak olduğuna, her işi hikmet üzere yarattığına da itiraz anlamı taşır.

Bunların dışında namazı, orucu, zekâtı, hacı, dini diyaneti, imanı vb. hafife alır sözlerde tehlike arz eder. Mesela namaz kılan birisine onun namazını ve yaptığı şeyi küçük görmek maksadıyla alay edercesine “yavaş ol uçacaksın bu ne sofuluk.” “Bırak, dünyayı yaşamaya bak, bir daha mı dünyaya geleceksin, istediğin gibi yaşa, nasıl olsa sonu ölüm” gibi sözler bir müminin ağzından bilinçli bir şekilde çıkamaz.

 “Güzele bakmak sevaptır” sözleri haram olan bir şeye helal kılıfı uydurmaktır. Haramı helal sayan, helali haram kabul eden insan, bunu bile bile yapıyorsa, imandan çıkar.  Bu gibi sözlerin şakadan söylenmesi ile ciddi bir şekilde söylenmesi arasında fark yoktur. Dini şaka konusu yapmak bile başlı başına bir insanın imanını tehlikeye sokar.

Allah imanın gereklerini yerine getirip, iman ile çene kapamayı nasip etsin (Âmin)

Selam ve dua ile…