Hava Durumu
TR
Türkçe
English
Русский
Français
العربية
Deutsch
Español
日本語
中文
TR
Türkçe
English
Русский
Français
العربية
Deutsch
Español
日本語
中文

Okul öncesi çocuklarda görülen psikososyal uyumsuzluklar

Yazının Giriş Tarihi: 19.11.2022 00:04
Yazının Güncellenme Tarihi: 19.11.2022 00:04

Çocuğun sosyalleşme sürecinde yaşadığı uyum problemleri; psikososyal uyumsuzluk olarak adlandırılmaktadır. Psikososyal uyumsuzluklar, çocukta doğrudan gözlenebilen olumsuz davranışlar olarak ortaya çıkar. Bu hafta ki yazımızda; saldırganlık, kural tanımama, yalan söyleme ve çalma davranışlarından bahsedeceğiz.

Saldırganlık

Çocukların saldırganlığının altında yatan başlıca sebeplerden biri öfkedir. Burada, öfkenin altında yatan nedenlere bakmak gerekir. Çocuğunuzun neden öfkelendiğini belirlemeniz, öfke ve saldırganlık davranışını azaltma çabalarınızı da beraberinde getirecektir. Çocuklar bir çok sebepten öfke duyabilir ve bu öfkeyi davranışlarına saldırganlık olarak yansıtabilir.

- Çocuğun kendisini ifade etmesine izin verilmemesi

- Ailesinden yeterince ilgi ve sevgi görmemesi

- Ebeveynlerin kendi aralarında ve çocukla ilişkilerinde çatışmalı iletişim

- Baskıcı ve tutarsız anne baba tutumları

- Çocuğun fiziksel ve sözel şiddete maruz kalması

Çocukta saldırganlık ve şiddeti engellemek için şunlar yapılabilir;

- İlk olarak ebeveynler davranışın nedenini bulmalı ve ona göre önlem almalıdır.

- Çocukla uygun bir dille konuşup, ihtiyaçlarını karşılamalıdır. Çocuk ilgi görmek için ya da anne baba tutumları nedeni ile mi olumsuz davranış sergiliyor? Genellikle çocuğun ihtiyacı tespit edildiğinde olumsuz davranış sonlanır.

- Anne baba olumlu rol model olmalıdır. Bir problemi çocuğun önünde bağırarak, saldırganca bir tutum içinde çözmeyin. Çocuk gördüğünü yapacaktır.

- Şiddet içerikli medya yayınlarından mümkün olduğunca uzak tutun.

Karşı gelme /Kural tanımama

Çocuklar, deneyerek ve gözlemleyerek öğrenirler. Aileyi denerler. Neye nasıl tepki verileceğini denerler. Bu denemeler sırasında küçük tavizler, çocuğu kural tanımaz hale getirebilir. Kuralları sürekli ve fazlaca esnetmek, çocuğunuzun kural algısını bozacak ve onu kurallardan bağımsız bir birey olma yoluna sürükleyecektir.

Yalan Söyleme

Yalan söyleme davranışı da çocuklarda ya çevreden öğrenerek edinilen bir davranıştır ya da çocuğun korktuğu bir durum sebebiyle başvurduğu bir davranış biçimidir. Ayrıca okul öncesi çocuklarda daha çok ilgi çekmek için yalan söyleme durumu söz konusu olabilir. Burada söz konusu bir aldatmaca değil, ilgi çekme isteğidir. Yeterli ilgiyi gören çocuk yalan söyleyerek ilgi çekme ihtiyacında bulunmaz.

Çocukların neden yalan söylediklerini maddeler halinde özetleyelim:

- İlgi ihtiyacı yeterince karşılanmıyorsa,

- Kendisine kızılacağından korkuyorsa,

 - Sorumluluklardan kaçmak istiyorsa,

- Kendisine istediği bir şeyi aldırmak için,

- Daha fazla saygınlık kazanmak için,

- Etrafında yalan söyleniyorsa çocuk da yalan söyleyebilir. (“Sakın annene söyleme” gibi.)

Çalma

2 yaş çocuklarında sahiplik kavramı gelişmediğinden, her şey kendilerinindir, her şeye sahip olmak isterler. Karşısındaki çocuğun elindeki balonu zorla almak gayet doğaldır. “Benim, senin, onun” gibi kavramları algılamayan çocuk marketteki renkli şekerleri rahatlıkla avuçlayabilir. 3-4 yaş arasında ise çocuk yavaş yavaş kendisine ait olmayan şeylerin izin almadan alınmaması gerektiğini öğrenmiştir, ancak sahip olma isteğine karşı koyamaz. Marketteki çikolatayı, annesinin yüzüne mahcup bir ifadeyle bakarak, cebine atabilir. Çocukta çalma davranışının en sık görüldüğü dönem 5-8 yaştır.

Anasınıfı ve ilkokulun başladığı bu dönemde hoşuna giden her şey çocuk için cazibe kaynağıdır ve onun olmalıdır. İzinsiz almamaları gerektiğini bilmelerine rağmen dürtülerine karşı koyamaz ve arkadaşlarının renkli kalemleri, kokulu silgileri ile eve gelebilir. Ebeveynler en çok bu dönemde panikler ve kızarlar. Çocuk ise yolda buldum, ödünç aldım gibi bahaneler ileri sürebilir. Mülkiyet kavramına tam sahip olmayan çocuk anne babasının tepkisini anlayamaz. Masanın üzerindeki bozuk paralarla annesinden habersiz bakkala koşup sakız, şeker, çikolata almak, 5-8 yaş çocuğu için gayet doğal olabilir. Bu yaşlarda ara sıra gerçekleşen ve hırsızlık amacı taşımayan çalma alışkanlığı geçicidir.

Çocuklar şu durumlarda kurallara uyum göstermemeyi öğrenirler:

Belirlenmiş kurallarınızın olmaması

Evdeki bireylerin kurallara uyum göstermemesi

Kurallar konusunda aşırı esneklikler göstermek

Bir gün izin verirken diğer gün izin vermemek

Yorum Ekle
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Yorumlar
Yükleniyor..
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.