Her ülkenin kendi kaderini tayin ederken yaşadığı zorluklar, yapılan savaşlar, insanların vatan ve bayrakları için verdikleri canlar, şehitleri mevcuttur. Türkiye için de Atatürk ve silah arkadaşlarının Samsun’a ayak bastıkları 19 Mayıs tarihi, Milli Kurtuluş Mücadelesinin başlangıcı olup, bağımsızlık ve hürriyet mücadelesinin başlangıcı olarak tarihi kayıtlara yazılmıştır.

19 Mayıs 1919 tarihi, Türkiye Cumhuriyeti’nin tarihindeki dönüm noktalarından biridir.

Bu tarih her yıl Milli Bayram olarak kutlanır. Atatürk bu bayramı Gençliğe emanet etmiştir. Çünkü, Atatürk Millî Mücadele sıralarında Türk milletini ileri götürecek olanların ve köhnemiş fikirlere karşı gelecek olanların genç fikirler olduğunu görmüştü. Bu nedenle de “gençlik” kavramı Atatürk için ayrı bir önem taşımaktadır. Atatürk gençlerden sık sık bahsederken, yaş sınırı dışında fikri olarak gençliği yani, fikirde yeniliği ifade etmiş.

Atatürk’ün gençliğe armağan ettiği ve eski yıllarda “Gençlik ve Spor Bayramı” olarak bugün ise “Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı” kutlanan 19 Mayıs tarihinin önemini daha iyi anlayabilmek için Atatürk’ün 16-19 Mayıs 1919 tarihleri arasında gerçekleştirdiği İstanbul-Samsun yolculuğunu bir kez daha hatırlamamız gerekir.

Türkiye Cumhuriyeti’nin tarihindeki önemli olaylardan biri Atatürk’ün Samsun’a ayak basmasıdır. Türk Milleti Birinci Dünya Savaşı sonrasında kötüleşen koşullar içinde kurtuluş çareleri ararken büyük bir lider Mustafa Kemal Atatürk ortaya çıktı ve Samsun’a ayak basarak “Kurtuluş” yolunu açtı. Dolayısıyla Atatürk’ün 16-19 Mayıs 1919 İstanbul’dan başlayan yolculuğu bir kurtuluş dönemini simgesi olarak tarihi kayıtlarda yer almaktadır. Samsun’a ayak basışının taşıdığı önem Atatürk’ün Büyük Nutku’nu 19 Mayıs 1919 Samsun’a çıkışı ile başlatmasından anlaşılmaktadır. Bu yolculuğu kısaca hatırlatayım.

Samsun işgal kuvvetleri için önemli noktalardan biriydi. Stratejik bakımdan büyük öneme sahipti ve Karadeniz’den Orta Anadolu’ya açılan en rahat ve güvenilir bir kapıydı. İngilizler 9 Mart 1919 tarihinde Samsun’a askerî birlik çıkarmışlardı. Buna tepki olarak Türk Makinalı Tüfek birliğinden Hamdi adındaki bir teğmenin askerlerini alarak dağa çıkması dikkatleri bu bölgeye çekti ve İngiliz Yüksek Komiserliği’nin de Türk halkının silahlandığı konusundaki şikayetleri üzerine, bu bölgeye güvenilir bir kumandanın olağanüstü yetkilerle gönderilmesine karar verildi.

Bu kumandan Mustafa Kemal Atatürk’tü ve Atatürk uzun zamandan beri ülkenin içinde bulunduğu bu umutsuz duruma üzülüyor ve bir şeyler yapmak için Anadolu’ya geçmek istiyordu.

Bu görevlendirme bulunmaz fırsattı.

Atatürk ile beraber 16 Mayıs 1919 Cuma günü başlayan yolculuğa gemi kaptanı İsmail Hakkı Durusu dışında 18 kişi eşlik etmesi kararlaştırıldı.

Tarihi unutmamak ve ülkemize faydası dokunan bu kişilerin isimlerini unutmamak, unutturmamak adına tekrar yazıyorum.

Bu 18 kişinin adları şöyleydi:

III. Kolordu Komutanı Kurmay Albay Refet Bey (General Bele), Müfettişlik Kurmay Başkanı Kurmay Albay Manastırlı Kâzım Bey (General DIRIK), Müfettişlik Sağlık Bakanı Doktor Albay İbrahim Talî Bey (ÖNGÖREN), Kurmay Başkan Yardımcısı Kurbay Yarbay Mehmet Ârif Bey(AYICI), Karargâh Erkân-ı Harbiyesi İstihbarat ve Siyâsiyât Şubesi Müdürü Kurmay Binbaşı Hüsrev Bey (GEREDE), Müfettişlik Topçu Komutanı Topçu Binbaşı Refik Bey(SAYDAM), Müfettişlik Başyaveri Yüzbaşı Cevad Abbas(GÜRER), Kurmay Mülhakı Yüzbaşı Mümtaz (TÜNAY),Kurmay Mülhakı Yüzbaşı İsmail Hakkı (EDE), Müfettişlik Emir Subayı Yüzbaşı Ali Şevket (ÖNDERSEV), Karargâh Komutanı Yüzbaşı Mustafa Vasfi (SÜSOY), Kurmay Başkanı Emir Subayı ve Müfettişlik Kalem Amiri Üsteğmen Arif Hikmet (GERÇEKÇI), İaşe Subayı Üsteğmen Abdullah(KUNT), Müfettişlik İkinci Yaveri Teğmen Muzaffer (KILIÇ), Şifre Kâtibi, Birinci Sınıf Kâtip Fâik (AYBARS), Şifre Kâtibi Yardımcısı, Dördüncü Sınıf Kâtip Memduh (ATASEV).

İşte, tarihe yön veren ve ülkemizin kaderinin değişimine katkı sağlayan vatandaşlarımız. Kahramanlarımız.

Ülkemizin içinde bulunduğu umutsuzluk, Birinci Dünya Savaşının getirdiği yıkım ve külfetler, emperyalist devletlerin vatan toprağımız üzerindeki paylaşma emelleri 19 Mayıs 1919 tarihinde Bandırma Vapuru’nun yanaştığı Samsun limanında suya gömüldü.

Türkiye Cumhuriyeti’nin temelleri atıldı. Kurtuluş Savaşı ve İstiklal Savaşı’nın temelleri oluşturuldu. Halkımız bilinçlendirildi. Atatürk ve arkadaşları, milli ve manevi duygularla birlikte, halkla beraber, düşmanların ülkemizi terk edip gitmesi için mücadele başlattı.

Bizler, bu nedenle, hür ve bağımsız bir Türkiye Cumhuriyeti’nin vatandaşı olarak bu dünyaya geldik. Dünün çocukları, bugünün gençleri, yarının ise büyükleri olarak bu ülkemize, bu devletimize, bu milletimize daha yapacağımız çok hizmetlerimiz var.

19 Mayıs 1919 tarihi Milli Gururdur. Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramımız hepimize kutlu olsun. Allah bizlere ve ülkemize bir daha böyle günleri yaşamayı nasip etmesin.

Bugün, 2021 tarihinde bizler 19 Mayıs Bayramımızı eski yıllardaki gibi stadyumlarda, meydanlarda, fener alaylarıyla beraber kutlayamıyoruz. Çünkü, Pandemi salgını var. Covid-19 denilen ve Koronavirüs ile yayılan hastalık sayesinde bırakın bayram kutlamayı, evlerimizden dışarı çıkamaz hale geldik. Bugünler çabuk gelip geçer. Önemli olan sağlık.

Allah bizlere, Sağlıklı ve mutlu günlerimizde hem Milli Bayramlarımızı hem de dini bayramlarımızı hak ettiği gibi kutlamayı nasip etsin.