Günümüzde çokça ifade edilen ve gündemde olan bir konudur Helikopter Ebeveynlik…

Çocuk yetiştirmenin en iyi yolu nedir? Yüzyıllardır sorulan bu soru, hala ebeveynler ve anne-baba adayları arasında tartışılmaya devam ediyor. Büyük ihtimalle de her ebeveyn, kendi çocuk yetiştirme yolunun en doğru yol olduğunu düşünüyor. Hayata yeni gözlerini açan küçücük bebeğini ilk defa kucağına alan her ebeveynin ilk içgüdüsü, onu tüm zararlardan korumak ve ona mümkün olan en iyi yaşamı sunmak istiyor. Her anne ve baba, çocuğunun mutlu olmasını istiyor ve onun hayatını kolaylaştıracak hiçbir fırsatı kaçırmak istemiyor. Bu içgüdüsel “destek olma” davranışı, bazı ebeveynlerde bir adım öteye taşınıyor ve çocuğun etrafında bir helikopter gibi dönmeye varıyor. Böylece ebeveynlik ile ilgili yeni bir terim doğuyor: Helikopter ebeveynlik.

“Helikopter ebeveynlik nedir?” sorusuna ise kısaca “Çocuğun hayatı ile aşırı ilgili olma durumu” olarak cevap verilebiliyor. Serbest ebeveynlik tabirinin tam zıttı olarak tanımlanabilecek olan bu ebeveynlik çeşidi, mutlu ve başarılı çocuklar yetiştirmek için doğru bir yol gibi görünse de, bu yöntem çoğu zaman geri tepiyor ve faydadan çok zarar getiriyor. Son yıllarda geniş kitleler tarafından biliniyor olması sebebiyle yeni bir terim gibi görünse de, helikopter ebeveynlik aslında yeni değil.

Helikopter Ebeveynlik Özellikleri Nelerdir?

Çocuğun acı ve hayal kırıklığı yaşamaması için karşılaşabileceği tüm engellerin ebeveyn tarafından ortadan kaldırılması anlamına gelen bu ebeveynlik ile helikopter ebeveynlik özellikleri de oldukça benzer. Helikopter ebeveynlik özellikleri taşıyan anne ve babalar, genellikle çocuğun güvenliği ile ilgili çok endişe duyan, yaşıtlarına göre çocuğu daha fazla kısıtlayan ve çocuğun meseleleri ile ilgili fazla kaygılı kişiler oluyor. Helikopter ebeveynlik özelliklerinden ve alışkanlıklarından en sık karşılaşılanları ise şu şekilde:

Çocuk ile ilgili fazla mükemmeliyetçi olmak, Aşırı kontrolcü davranmak, Her zaman çocuğun ulaşabileceği mesafede bulunmak ve müdahaleye hazır olmak, Çocuğun kişisel sınırlarını ve özel alanını ihlal etmek, Çocuğun kendi kendisine doğru karar alamayacağını varsaymak, Çocuğun her zaman mükemmel görünmesini istemek, Çocuğa karşı fazla korumacı davranmak, Çocuğun arkadaşlık ilişkileri ile fazla ilgili olmak.

Helikopter Ebeveynlik Örnekleri Nelerdir?

Çocuğun hayatıyla gereğinden fazla ilgili olmak anlamına gelen helikopter ebeveynlik terimini duyan anne ve babalar, çoğu zaman bu tabiri üzerlerine alınmıyor. Helikopter ebeveynlik özellikleri ve tanımının içerisinde “aşırı” ve “fazla” ifadelerinin sınırlarının belirsiz olmasının yanı sıra her ebeveynin kendi yöntemini doğru bulması, bunun en önemli sebepleri arasında yer alıyor. Peki, bu ebeveynlik türünü daha iyi anlamamızı sağlayacak örnekler neler? İşte en çok karşılaşılan helikopter ebeveynlik örnekleri…

Çocuğun kendi kendine giyinmesine izin vermemek, onu giydirmek, Kendi kendisine yemek yiyebilecek yaşta olan çocuğa yemek yedirmek, içeceklerini koymak, Çocuğun kendi kendisine daha yavaş yapabileceği küçük işleri, ayakkabı bağcıklarını bağlamak ya da düğme iliklemek gibi, zaman kazanmak için onun yerine yapmak, Çocuğa yöneltilen soruları, onun kendi cümleleriyle cevaplamasına izin vermeden, onun yerine cevaplamak, Çocuğu, özellikle de sosyal hayatında, fazla sınırlamak, Ev ödevlerini izlemek, kontrol etmek ya da onun yerine yapmak, Çocuğun başarısız olmasına izin vermemek, Kendi hırs ve hayallerini çocuğa yüklemek, Eğitim hayatına fazla dahil olmak, Çocuğun öğretmenlerine, çocuğuna karşı nasıl davranması gerektiğini söylemek, Çocuğun ev işlerinde görev ve sorumluluk almasını engellemek, Çocuğun kendi problemlerini kendisinin çözmesine izin vermemek, Çocuğun yaşına uygun bir şekilde kendi kararlarını vermesine engel olmak.

Helikopter Ebeveyn Olmaktan Nasıl Kaçınılır?

Arkadaşlık ilişkilerinde sorun yaşayan çocuğa, daha esnek bir düşünme biçimine sahip olması için ve potansiyel çözümlere ulaşması için destek olmak gerekiyor. Çocuğa, arkadaşına ne söylemesi gerektiğini anlatmak her zaman bir çözüm olmayabilir. Sosyal konularda sorun yaşayan çocuğa aktif bir dinleyici olarak yaklaşmak ve onu mümkün mertebe çözüme yönlendirecek bir diyaloğa katmak önemli. Çocuğun zihinsel gelişiminin, hata yapmakla mümkün olduğunu unutmamak gerekiyor. Çocuğun yerine her işi yapmak, her düşürdükleri şeyi arkalarından toplamak her zaman doğru yöntem olmayabiliyor. Bu davranışlar çocuğa, birilerinin her zaman onların dağınıklıklarını toplayacağı gibi yanlış bir mesaj verebiliyor. Her ebeveynin, çocukla ilgili bir sorunla karşılaştığında kendisine “Bu kimin problemi?” diye sorması gerekiyor. Eğer bu sorun çocuğun problemi ise ebeveynin görevi, sorunu çözmek değil çocuğun bu sorunu çözmesine yardımcı olmak! Ebeveynlerinin tüm sorunları çözdüğü çocuklar, ileride problem çözme becerisinden yoksun kalıyor ve anksiyete ya da depresyon gibi sık rastlanan zihinsel sağlık sorunları ile daha sık mücadele ediyor.