Çocuğumuz; kendisine ve çevresine zarar verecek hatalı bir davranışta bulunduğu, bize karşı saygılı davranmadığı, verdiği sözü yerine getirmediği veya görevini ihmal ettiği zaman anne baba olarak onun bu davranışını onaylamadığımızı belli ederiz. Ebeveyn sıfatıyla bu bizim sorumluluğumuz ve hakkımızdır. Önemli olan ve üzerinde durmamız gereken şey, çocuğun olumsuz davranışını onaylamadığımızı gösterirken kullandığımız araçlardır. Kimi anne babalar onaylamadıkları bir söz ve davranışı durdurmak için ceza yolunu seçer. Ancak çocuğun davranışı bazen anne ve babayı o kadar kızdırır ki aşağılayıcı ve suçlayıcı sözler yetmez, buna fiziki ceza da eşlik eder. Anne babaların büyük çoğunluğu cezanın caydırıcı bir etkisi olduğunu düşünmektedir  fakat ceza çocuğun eğitim sürecini de olumsuz etkiler. Peki, bir çocuk ceza aldıktan sonra, cezaya sebep olan olumsuz davranışı terk ediyor mu?  Belki geçici olarak evet, ama kalıcı olarak hayır. Davranış-Kural İlişkisi Çocukların yapmasını istemediğiniz olumsuz davranışlarını kurala dönüştürerek onlardan ne istediğinizi çocuklara belli edebilirsiniz.

Çocuklar anne babaların ve aile büyüklerinin kendilerinden ne beklediklerini, evde ve ev dışında nasıl davranmaları gerektiğini bilmek isterler.  Anne babaların bu konuda tutarlı olmaları, aynı davranışlara aynı tepkileri vermeleri çok önemlidir. Babanın onaylamadığı ve kızdığı bir davranışa, anne "Çocuğun üzerine çok gidiyorsun, bırak yapsın." diye arka çıkarsa, kural bozulur, çocuğun kafası karışır, çocuk neyin doğru neyin yanlış olduğunu öğrenemez. Büyük anne ve büyük babanın birlikte yaşadığı evlerde bu tür müdahalelere sık rastlıyoruz. Anne baba çocuğa olumsuz bir davranışından dolayı kızdığı veya ceza vermeye kalktığı zaman, büyük baba veya büyük anne hemen çocuğa arka çıkarak onu koruması altına alır. Aile büyüklerinin çocuk terbiyesine ve eğitimine müdahale ettiği evlerde disiplini sağlamak ve kural oluşturmak zordur. Davranışları kurala dönüştürme konusunda örnek olarak aşağıda sıraladığımız olumsuz davranışları kullanabiliriz.

Uyulması Gereken Kurallar

• Kavga etmek, birbirinin canını acıtmak yok

• Ödevler zamanında yapılmalı

• Yatağa zamanında gidilmeli

• Sabah yataktan zamanında kalkmalı

• Kahvaltıya zamanında gelinmeli

• Yalan söylenmemeli

• Verilen sözde durulmalı

• Başkasının malına zarar verilmemeli

• Anneye, babaya, aile büyüklerine saygılı davranılmalı

Çocukların uygun yaşam becerileri geliştirebilmeleri ve sorumluluk sahibi olabilmeleri için açık, dengeli, tutarlı ve net kurallara ihtiyaçları vardır. Dengeli sınırlar, sınama ihtiyaçlarını azaltır, isyankârlığı engeller ve sorumluluk duygusu kazanımına yardımcı olur.