Boşanma, sadece eşler arasında yaşanan bir süreç değildir. Boşanan çoğu çiftin çocukları vardır. Bu nedenle boşanma çocuk açısından da oldukça önemli bir süreçtir. Boşanmanın, potansiyel olarak çocuğu ciddi bir şekilde etkileyebilecek bir dizi değişikliği beraberinde getirdiği bilinmektedir. Her çocuk için özellikle yaşamının ilk yıllarında anne-babasıyla olan ilişkisi çok önemlidir.

Anne-babanın boşanması ise hiç kuşkusuz hem çocuklar hem de ebeveynler için oldukça zor ve stresli bir süreçtir. Çocuk açısından düşünülecek olursa o güne kadar en fazla bağlı olduğu iki kişiye yani anne ve babasına, bundan sonra eşit olarak ulaşamayacak ve dünyası bir anlamda bölünecektir. Boşanma sonrasında, çocuğun her iki ebeveyniyle de ilişkisi eskisine göre farklılaşacaktır. Boşanma sonrasında çocuk artık sadece tek bir ebeveyniyle ki genellikle bu ebeveyn anne olmaktadır, aynı evde yaşayacaktır. Bu nedenle, boşanma sonrasında evden ayrılan baba ile çocuğun ilişkisinde önemli değişiklikler ortaya çıkmaktadır.

Boşanma sonrasında, çocuğun gerek birlikte yaşadığı gerekse evden ayrılan ebeveyniyle görüşme sıklığı, anne ve babanın çocukla ilgili sorumlulukları ve çocukla ilgili işlerin yerine getirilmesi gibi birçok alanda büyük değişiklikler ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle hem anne hem de babanın boşanma sonrasında çocuklarıyla ilişkilerini sürdürürken yeni duruma uyum sağlamaları ve çocuklarıyla ilişkilerini yeniden yapılandırmaları gerekmektedir. Boşanan anne-babaların en büyük zorluklarından birisi, kendileri zor bir dönemden geçerken ve yeni bir duruma uyum sağlamaya çalışırken çocuklarına daha fazla ilgi göstermek ve tutarlı olmak zorunda kalmalarıdır. Hem anne hem de babanın çocuklarının okuldaki ya da okul dışındaki etkinliklerine sık ve düzenli katılması çok önemlidir. Ayrıca, çocuğun bir ebeveyninin evinden diğerine gittiğinde kendisi için özel bir mekan ve oyun arkadaşları gibi uygun koşulları bulması gerekmektedir.

Boşandıktan sonra ilk iki yılın kritik olduğu bilinmektedir. Boşanmanın hemen ardından çocuk için genellikle olumsuz bir süreç yaşandığı ancak boşanma sonrasındaki 6 ile 12 ay arasında birçok çocukta bu olumsuz etkilerin azaldığı ve çocukların boşanmaya uyum sağlayabildikleri görülmektedir. Boşanmanın çocuk üzerinde en fazla görülen kısa süreli olumsuzlukları, depresif duygu durum ve içe çekilmedir. Boşanmadan iki sene sonra en sık görünen sorunlar ise sinirlilik, sorunlarla başa çıkamama ve dürtüselliktir.

Bu süreçte çocuklarınız için neler yapabilirsiniz?

• Çocuklarınızla boşanma konusunu konuşun ve soru sormalarını sağlayın.

• Çocuk sürekli olarak annenin/babanın geri dönüp dönmeyeceğini sorarsa sakince cevaplayın, boşandığınızı ve annenin/babanın yeni bir yerde yaşadığını söyleyin.

• Diğer ebeveynin çocuğu ne zaman görebileceğini belirtin.

• Çocuklar duygularını dolaylı biçimde ifade ederler. Onların uygun biçimde duygularını ifade BOŞANMA edebilmeleri için yardıma ihtiyaçları vardır. (Ebeveynler, anne-babası boşanmış başka çocuklara dair uygun hikâyeler okuyarak yardımcı olabilirler.)

• Çocuğunuzu üzgün gördüğünüzde, duyguları veya olanlarla ilgili düşünceleri hakkında resim çizmelerini veya boyamalarını isteyin. Duygularıyla baş etmelerine yardımcı olmak için ellerine oyuncak bebekler ve kuklalar verin. (Oynarken izleyin ve konuşmalarına kulak verin. Böylece, boşanmaya nasıl uyum sağladıklarına dair ipucu elde edebilirsiniz.)

• Çocuklarınıza duygularla ilgili yeni kelimeler öğretin. (Duyguları tanımlamak için günlük deneyimlerinizi fırsat olarak kullanın.)

• Küçük çocukların aile içindeki krize kendilerinin yol açmadığı ve çözümleyemeyecekleri konusunda açıklamalara ihtiyaçları vardır. Onları sevdiğinizi gösterin, ziksel yakınlık sunun ve her tür bakımlarını üstleneceğinizden emin olmalarını sağlayın.

• Ailenin yeniden bir araya gelmesiyle ilgili hayaller kuruyorlarsa isteklerinin çok doğal olduğunu ancak mümkün olmayacağını söyleyin.