Son günlerde sıkça yaşadığımız olumsuz durumlardan etkilenerek, çocuk istismarı ile ilgili bilgi paylaşmak istedim. Lütfen bu konuda bilinçleneli ve çevremizi bilinçlendirelim. Çocuk hakları sözleşmesinin birinci maddesinde çocuğa uygulanabilecek olan kanuna göre 18 yaşına kadar her insan çocuk sayılır. Çocuk istismarı ve ihlali anne, baba ya da bakıcı gibi erişkin tarafından çocuğa yöneltilen, toplumsal kurallar ve profesyonel kişilerce uygunsuz ya da hasar verici olarak nitelendirilen, çocuğun gelişimini engelleyen ya da kısıtlayan eylem ve eylemsizliklerin tümüdür. Bu eylem ya da eylemsizliklerin sonucu olarak çocuğun fiziksel ruhsal, cinsel ya da sosyal açıdan zarar görmesi, sağlık ve güvenliğinin tehlikeye girmesi söz konusudur.

Çocuk istismarı fiziksel istismar, cinsel istismar, duygusal istismar ve ihmal olarak dört temel grupta incelenmektedir.

Fiziksel İstismar:

Fiziksel istismar en geniş anlamda çocuğun kaza dışı yaralanması şeklinde tanımlanabilir. En yaygın rastlanılan ve belirlenmesi en kolay olan istismar tipidir. 18 yaşından küçük çocuğa ya da gencin anne baba ya da bakımından sorumlu başka kişi tarafından sağlığına zarar verecek biçimde fiziksel hasara uğraması ya da yaralanma riski taşımasıdır. Bu hasar itaati sağlama, cezalandırma ya da öfke boşaltma amacıyla elle veya aletle vurularak, itilerek, sarsılarak yakılarak ya da ısırılarak çocuğun vücudunun herhangi bir yerinde iz bırakacak şekilde ya da iz bırakmazsa da şiddet uygulayarak çocuğa bir zarar vermesidir. Yaralanma ile gelen her çocukta fiziksel istismar olasılığı akla getirilmelidir.

Cinsel İstismar:

Çocuğa en az kendisinden altı yaş büyük bir kişi tarafından cinsel doyum için zorla veya ikna edilerek kullanılması ya da başkasının bu amaçla çocuğu kullanmasına izin verilmesidir. Bir başka tanımla çocuk ve erişkin arasındaki temas ve ilişki, o ilişkinin veya başka birinin seksüel  simulasyonu için kullanılmışsa çocuğun cinsel istismara uğradığı kabul edilir.

Tecavüz, ensest çocuk pornografisi, teşhircilik, cinselliği kışkırtan konuşmalar, pornografik film seyrettirme, cinsel organları okşama, oral sekse kadar değişen eylemler cinsel istismar spektrumu içindedir. Cinsel istismar, çocuk istismar tipleri içerisinde saptanması en zor olanıdır.

Duygusal İstismar:

Gündelik yaşamda en sık rastlanan istismar tiplerinden birisi olan duygusal istismar, anne-baba ya da çevresindeki diğer yetişkinlerin, çocuğun yetenekleri üstünde istek ve beklentileri içinde olmaları ve saldırganca davranmaları olarak tanımlanır. Çocuğa bağırma, reddetme, aşağılama, küfür etme, yalnız bırakma, yanıltma, korkutma, yıldırma, tehdit etme, duygusal bakımdan ihtiyaçlarını karşılamama, yaşın üzerinde sorumluluklar bekleme, kardeşler arasında ayrım yapma, değer vermeme, önemsememe, küçük düşürme, alaylı konuşma, lakap takma, aşırı baskı ve otorite kurma, bağımlı kılma ve aşırı koruma, görülen istismar türleridir.

Duygusal istismar tek başına var olduğu gibi fiziksel ve cinsel istismarın hasarı ortadan kalktığında bile devam edebilir. Bu tür davranışlara maruz kalan çocuklarda aileden uzaklaşma, gergin olma, bağımlı olma, bağımlı kişilik geliştirme, değersizlik duyguları geliştirme, uyumsuz ve saldırgan davranışlarda bulunma gibi durumlar ortaya çıkabilir. Bunların yanı sıra duygusal istismar, çocukların fiziksel ve zihinsel gelişmelerini de olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Bu çocuklarda normal zihinsel kapasite olmasına karşın, öğrenme güçlüğü ve dikkat dağınıklığı gibi sorunlar görülmektedir. Dolayısı ile duygusal istismar çocuğun hem kişiliğini hem de başarısını olumsuz yönde etkilemektedir. İhmal, çocuğa bakmakla yükümlü kişinin bu yükümlülüğünü yerine getirmemesi, beslenme, giyim, tıbbi, sosyal ve duygusal gereksinimler ya da yaşam koşulları için gerekli ilgi göstermeme gibi çocuğu fiziksel ya da duygusal yönden ihmal etmesi şeklinde tanımlanmaktadır. İhmal, fiziksel ve cinsel istismara göre çok daha göreceli olduğu için tanısı zordur. İhmal ve istismarı ayıran en temel özellik, ihmalin pasif, istismarın ise aktif bir davranış şekli olmasıdır. İhmal, özellikle büyüme geriliği olan psiko-sosyal uyum güçlüğü çeken, eğitim gereksinimleri karşılanmayan çocuklarda akla gelmelidir.

 Çocuk hakları sözleşmesinin 19. maddesine göre, çocuğun yetiştirilmesinden sorumlu olanlar, bu haklarını çocuklara zarar verecek şekilde kullanamazlar. Devlet, çocuğu anne babanın ya da çocuğun bakımından sorumlu başka kişilerin her türlü kötü muamelesinden korumak, çocuğun istismarını önlemek ve bu tür davranışlara maruz kalan çocukların tedavisini amaçlayan sosyal programlar hazırlamak konusunda yükümlüdür.