Demir eksikliği anemisi o kadar sık görülen bir kansızlık türüdür ki, kansızlığı olan bir kişide sanki başka bir ihtimal hiç yokmuş gibi davranılıp hemen demir ilacına başlanması çok sık karşılaşılan hatalardandır. Oysa bu hastaların bir kısmında Akdeniz anemisi ( Beta Talasemi ) taşıyıcılığı olabilir. Türk Hematoloji Derneğinin verilerine göre ülkemizde 1 300 000 Talasemi taşıyıcısı, 4 500 Talasemi hastası vardır. Çok geniş kapsamlı olan bu konuda özet bir bilgi vermek istiyorum.
Akdeniz anemisinin Alfa ve Beta olmak üzere iki çeşidi vardır. Türk Hematoloji Derneğinin verilerine göre yurdumuzda Beta Talasemi görülme sıklığı yüzde 2,1 dir. Ege ve Akdeniz kıyılarındaki illerimizde bu oran yüzde 5 ile yüzde 13 arasında değişmektedir. Alfa Talasemi ise yüzde0,25 sıklıkta görülür.
Akdeniz anemisi genetik yolla geçer. Kırmızı kan hücrelerindeki hemoglobin isimli proteinin globin kısmında ortaya çıkan bir bozukluğa bağlıdır. Anne ve babanın her ikisi de normalse çocuklarında taşıyıcılık olmaz. Anne veya babadan biri hastalığı taşıyorken diğerinde taşıyıcılık yoksa çocuk yüzde 50 ihtimalle normal, yüzde 50 ihtimalle taşıyıcı olur. Hem anne hem baba taşıyıcıysa çocukları yüzde 25 ihtimalle normal, yüzde 50 ihtimalle taşıyıcı ve yüzde 25 ihtimalle Akdeniz anemisi hastası olur.
Akdeniz anemisi taşıyıcılığı bir hastalık değildir. Halsizlik nedeniyle muayene edilip hafif kansızlık bulunan hastalarda kan tetkikleri demir eksikliği kansızlığına uymuyorsa akla gelmeli ve hemoglobin elektroforezi isimli kan tahlili yapılmalıdır.
Talasemi taşıyıcılığı özellikle kadınlarda bazen demir eksikliğiyle birlikte olabilir. Ama çoğu zaman demir eksik değil, fazla bile olabilir. Hal böyle iken bilmeden demir ilacı kullanılırsa karaciğer, pankreas ve kalp gibi organlarda demir birikir. Bu durumda çeşitli ek sorunlar ortaya çıkabilir.
Son yıllarda evlilik öncesi taramaya çok dikkat edildiği için herhangi bir yakınması olmayan kişilerde yapılan testlerde Talasemi taşıyıcılığı belirlenebilmektedir.
Hem anneden hem babadan hastalık genini alan çocukların bir kısmının hastalığı kan verilmesini gerektirecek ölçüde ağır seyretmez. Talasemi majör adı da verilen Talasemi hastalığı ise çocukluk çağında başlayan ve hayat boyu kan verilmesini gerektiren bir hastalıktır. Tedavisi çok pahalı ve yaşamı ciddi ölçüde tehdit eden bir hastalık olduğu için toplum eğitimi ve evlilik öncesi tarama testlerinin yapılması çok önemlidir.
Sağlıklı ve hoşça kalın.
Yorum Ekle
Yorumlar
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR
kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.
Web.tv
Dr. Cemal Nuri GÜRBÜZ
Akdeniz anemisi ( Beta Talasemi ) taşıyıcılığı
Demir eksikliği anemisi o kadar sık görülen bir kansızlık türüdür ki, kansızlığı olan bir kişide sanki başka bir ihtimal hiç yokmuş gibi davranılıp hemen demir ilacına başlanması çok sık karşılaşılan hatalardandır. Oysa bu hastaların bir kısmında Akdeniz anemisi ( Beta Talasemi ) taşıyıcılığı olabilir. Türk Hematoloji Derneğinin verilerine göre ülkemizde 1 300 000 Talasemi taşıyıcısı, 4 500 Talasemi hastası vardır. Çok geniş kapsamlı olan bu konuda özet bir bilgi vermek istiyorum.
Akdeniz anemisinin Alfa ve Beta olmak üzere iki çeşidi vardır. Türk Hematoloji Derneğinin verilerine göre yurdumuzda Beta Talasemi görülme sıklığı yüzde 2,1 dir. Ege ve Akdeniz kıyılarındaki illerimizde bu oran yüzde 5 ile yüzde 13 arasında değişmektedir. Alfa Talasemi ise yüzde0,25 sıklıkta görülür.
Akdeniz anemisi genetik yolla geçer. Kırmızı kan hücrelerindeki hemoglobin isimli proteinin globin kısmında ortaya çıkan bir bozukluğa bağlıdır. Anne ve babanın her ikisi de normalse çocuklarında taşıyıcılık olmaz. Anne veya babadan biri hastalığı taşıyorken diğerinde taşıyıcılık yoksa çocuk yüzde 50 ihtimalle normal, yüzde 50 ihtimalle taşıyıcı olur. Hem anne hem baba taşıyıcıysa çocukları yüzde 25 ihtimalle normal, yüzde 50 ihtimalle taşıyıcı ve yüzde 25 ihtimalle Akdeniz anemisi hastası olur.
Akdeniz anemisi taşıyıcılığı bir hastalık değildir. Halsizlik nedeniyle muayene edilip hafif kansızlık bulunan hastalarda kan tetkikleri demir eksikliği kansızlığına uymuyorsa akla gelmeli ve hemoglobin elektroforezi isimli kan tahlili yapılmalıdır.
Talasemi taşıyıcılığı özellikle kadınlarda bazen demir eksikliğiyle birlikte olabilir. Ama çoğu zaman demir eksik değil, fazla bile olabilir. Hal böyle iken bilmeden demir ilacı kullanılırsa karaciğer, pankreas ve kalp gibi organlarda demir birikir. Bu durumda çeşitli ek sorunlar ortaya çıkabilir.
Son yıllarda evlilik öncesi taramaya çok dikkat edildiği için herhangi bir yakınması olmayan kişilerde yapılan testlerde Talasemi taşıyıcılığı belirlenebilmektedir.
Hem anneden hem babadan hastalık genini alan çocukların bir kısmının hastalığı kan verilmesini gerektirecek ölçüde ağır seyretmez. Talasemi majör adı da verilen Talasemi hastalığı ise çocukluk çağında başlayan ve hayat boyu kan verilmesini gerektiren bir hastalıktır. Tedavisi çok pahalı ve yaşamı ciddi ölçüde tehdit eden bir hastalık olduğu için toplum eğitimi ve evlilik öncesi tarama testlerinin yapılması çok önemlidir.
Sağlıklı ve hoşça kalın.