Hava Durumu
TR
Türkçe
English
Русский
Français
العربية
Deutsch
Español
日本語
中文
TR
Türkçe
English
Русский
Français
العربية
Deutsch
Español
日本語
中文

2. el kıymete bindi

Yazının Giriş Tarihi: 12.10.2020 00:00
Yazının Güncellenme Tarihi: 12.10.2020 00:00

Dünyanın pek çok ülkesinde olduğu gibi ülkemizde de yatırımcı, sermaye sahibi yönünü değiştirdi. Dar ve sabit gelirli aileler, düşük faizli kredilerle konut sahibi olmak için birbirleriyle yarışırken, güçlü sermaye sahipleri ise 2. El araçlara yatırım yapıyorlar.

Çünkü, ne döviz, ne altın ne de gayrimenkul, çok kısa vadede oto ve araç fiyatlarındaki artışa yetişemedi. Böylece, 2. El araç alım ve satımlarındaki fiyatlar uçtu. Örnek, bugün 5 liraya alınan bir otomobil, bir hafta içinde 8-9 liraya satılabiliyor. Bu örnekten hareketle, sermaye sahiplerinin yeni gözdesi 2. El otomobil piyasası oldu. İnternet ortamlarında en fazla ilgi çeken sitelerde araba alım- satım ilanları yayınlanan siteler oldu.

Ülkemizde baş gösteren yeni ekonomik düzene göre, ikinci el araba fiyatları internette en çok araştırılan konuların başında geliyor. Fiyatların ne zaman düşeceği merak ediliyor. Araç almak isteyen vatandaşlar konu hakkındaki gelişmeleri takip ediyor.

Türkiye Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu Başkanı Aydın Erkoç, son dönemde yaşanan durağanlığın sebebi olarak bayilerde sıfır otomobil yokluğunu gösterirken, araç stoklarının artması halinde 2. el otomobilde yüzde 10'luk bir düşüş beklediklerini belirtti. Erkoç, sıfır kilometre, yani yeni otomobil satışı yapan galerilerin üyesi olduğu federasyon başkanı.

Erkoç, "Şu anki durağanlığın sebebi bayilerde sıfır araç yok. Fabrikalar üretime başlasa da henüz tam kapasite çalışmaya başlamadılar. Yurtdışından da siparişler yeni gelmeye başlıyor. Arz talep dengesizliğinden dolayı insanlar sıfır araç bulamadığı için 600 bin TL'lik araç yerine 2018 modeline 600 bin TL vermek durumunda kalıyor. Öte yandan, son günlerde mevduat faiz oranları da yükseldi. Tüm bunlar piyasayı ister istemez etkiliyor. Sıfır araçlarda arzda çoğalma olursa ikinci elde de bir yüzde 10'luk geriye geliş olur" şeklinde görüşlerini ifade etti.

Piyasanın yükselmesinin en büyük sebeplerinden birinin internetteki fiyatlar olduğunu belirten Erkoç, "İnternete araç ilanı koyan meslek dışı insanların incelenmesini istiyoruz. Piyasayı yükselten bunlar. 8 milyon 600 bin aracın 1 milyon adedini galericiler, 1 milyonunu şahıslar satmış. Ama 5 milyondan fazlasını hiç meslekle alakası olmayanlar alıp satıyor. Bunlar ciddi bir vergi kaybı. Piyasayı yükselten bunlar. Bazıları oto galerilerden arabayı alıp üzerine kar koyup ilana koyuyorlar ve fiyatları şişiriyorlar. Gelir idaresi başkanlığına burada görev düşüyor. İstedikleri anda bu insanları inceleyebilirler. Bunlardan birkaç tanesi ceza yesin bir daha yapıyorlar mı bakalım" dedi.

Bu rakamlara batığımızda, yani bir milyon aracı galericilerin, bir milyonunu da gerçek sahiplerinin sattığına dikkat edersek, 8.6 milyon araçtan yaklaşık 6 milyonunu sermaye guruplarının aradıkları yeni yatırımlar oluşturuyor mantığı ile düşünebiliriz.

Ekonomik alanda, 2. El araç piyasasındaki bu değişim çok önemli. Çünkü, Covid-19 salgınının başladığı Mart ayından bu yana ekonomik göstergeler durağan. Otomobil piyasasında ise üretim yetersizliği nedeniyle sıfır kilometre araçlarda altı ay ile bir yıl arasında değişen kuyruklar var. Bizim yaşta olanlar, bu araba kuyruklarını çok iyi hatırlarlar. Eskiden, Tofaş ve Renault Fabrikalarında çalışan işçilere senede bir kez araba alma izni verirlerdi. Çalışanlar da sıfır kilometre araba haklarını başkalarına satıp kuyruklarda vatandaşların çok fazla beklemesi yerine, uygun fiyatla daha kısa sürede araç sahibi olmasına imkan tanınırdı.

Bir nevi, kazan / kazan mantığı vardı.

Sonra, bu durum otomobil üreticileri tarafından gizli ticaret ve kazanç kapısı olduğu iddiasıyla uygulamadan kaldırıldı.

Şimdi bakıyorum, 30 yıl önce uygulanan formüller yeniden devreye girmiş durumda. Otomobil fabrikaları yine çalışanlarına öncelik tanıyorlar. Normal vatandaş yine araç kuyruğunda uzun süre beklemek zorunda.

Belki, tekrar bu eski düzen canlanabilir.

Bu ekonomik yapıda canlanmasa bile, uygulamalar insanları bu şekilde tercih yapmaya zorlayabilir. Türkiye’nin en önemli ekonomik göstergeleri otomotiv sektöründe yaşanıyor. İhracatta ilk sıraya otomotiv sektörü alıyor. Dünya sermayesinin de en büyük yatırımları araç üretimi için harcanıyor. Durum böyle olunca, pek çok kişide araç alabilme adına meraklı ve istekli olunca, ekonomik tablolar değişim gösteriyor.

İkinci el araç fiyatlarındaki artışın bir başka göstergesi ise sıfır kilometre araçlar için kuyruk oluşturulması. Elindeki parayı yatırıp bekleme yerine, kullandığı aracından daha yeni bir araç almayı tercih ediyor vatandaşlarımız. Bu durumu fark eden sermaye sahipleri de 2. El otomobil piyasasına el attılar. Rakamlar bunu gösteriyor. Açıklıyor.

Hani, dünyaya yayılan ülkemizde de sıkıntılı günler yaşamamıza yol açan koronavirüs çıktığında, maske takma zorunluluğu nedeniyle pek çok kişi işini gücünü bırakıp maske üretimine girmişti. Kısa vadede iyi para kazanan bu kişiler, şimdi sektördeki üretim fazlalığı nedeniyle mal satacak yer arıyorlar. Çünkü, sermaye koyup ürettikleri maskeleri istedikleri gibi satamadılar. Ellerinde kaldı.

Zamanla piyasalar oturdu. Gerçek üreticiler ile rekabet edebilecek düzeyde olmayan, en azından bu piyasadaki rekabet ortamını bilmeyen günü kurtarma adına maske üretimi yapanlar bugün sağa sola dert yanıyorlar.

2. El otomobil yatırımı yapıp, vatandaşlardan araçları toplayan ve fiyatları her gün saat başı, sanki altın piyasası, döviz piyasasında işlem görüyormuş gibi değiştiren bu kişilerin de sanırım kısa zaman içinde sonları istedikleri, bekledikleri gibi olmayacak.

Bu sektörde direksiyon tutmak, dümen çevirmek çok tehlikeli. Her an kaza yapma tehlikesi var.

Yorum Ekle
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Yorumlar
Yükleniyor..
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.