Kısa adı WHO olan Dünya Sağlık Örgütünün son verilerine göre dünyadaki ölümlerin yüzde 31'i kalp damar hastalıklarına bağlı. WHO kalp damar hastalıklarının yüzde 85'inin kalp krizi ve felçten oluştuğunu bildirmekte.
Harvard Üniversitesinde yapılan bir araştırma çok iyi bilinen üç önlem sayesinde bu ölümlerin çoğunun önlenebileceğine vurgu yapmakta. Harvard araştırmacılarının hesaplamalarına göre, biraz sonra bahsedeceğim önlemler sayesinde dünya genelinde 2015 ile 2040 arasındaki 25 yıllık sürede 94 milyon insan erken yaşta ölmekten kurtulabilir.
Bu konudaki çalışma 11 Haziran 2019'da The Journal Circulation'da yayınlandı.
Dünya Sağlık Örgütünün Harvard'lı araştırmacıları çalışmalarında farklı birçok ülkeden elde edilen şu verileri kullanmışlar:
1. Ortalama kan basıncı.
2. Ortalama tuz tüketimi.
3. Ortalama trans yağ tüketimi.
Araştırmacılar önce bu verileri gözden geçirerek 2015 ile 2040 yılları arasındaki 25 yıl süre için bilimsel bir yöntem olan projeksiyon yöntemini kullanarak tahmini veriler elde etmişler. Daha sonra da kan basıncının normal sınırlarda sürdürülebilmesi, tuz tüketiminin sınırlandırılması ve trans yağ tüketiminden vaz geçilmesi sayesinde elde edilen sonuçları incelemişler.
Sonuçları açıklamadan önce hipertansiyon tanımı, tuz ve trans yağ tüketimi hakkında bazı kısa bilgiler vermek istiyorum.
Avrupa Kardiyoloji Cemiyeti ( ESC ) ve Avrupa Hipertansiyon Cemiyeti ( ESH ) hipertansiyon tanımı ve evlelendirmeleri için 2018 yılına ait ortak bir kılavuz yayınlamıştır:
İdeal değerler: 120 / 80 mmHg'nın altı.
Normal değerler: 120 - 129 mmHg ve / veya 80 - 84 mmHg.
Prehipertansiyon ( sınır veya başlangıç evresi): 130 -139 mmHg ve / veya 85 - 89 mmHg.
Evre 1: 140 – 159 mmHg ve / veya 90 – 99 mmHg.
Evre 2: 160 – 179 mmHg ve / veya 100 – 109 mmHg.
Evre 3: 180 mmHg veya üstü ve / veya 110 mmHg. veya üstü.
Yaşlı hastalarda durum biraz farklıdır. Özellikle 75 yaş ve üzeri hastalarda büyük tansiyon yüksek ama küçük tansiyon normal veya düşük olabilir. Bu durum sanki sorun yaratmazmış gibi bir düşünce doğru değildir. Hatta bu hastalar kalp damar hastalıkları yönünden daha büyük bir risk altında oldukları için yakından takip edilmelidir.
Dünya Sağlık Örgütü, günlük 2 - 3 gram tuzun ( bir çay kaşığı tuz 5,8 gram ) sağlık için uygun ve doğru olduğunu, üst sınırın en fazla 5 gram olması gerektiğini belirtmiştir.
Finlandiya'da yapılan bir çalışmada yaşları 25 ile 64 arasında değişen 4630 kişiyi 12 yıl boyunca izlenmiş. Bu çalışmaya göre, günlük 13,7 gram ve daha fazla tuz tüketenler arasında kalp yetmezliğine yakalanma riski, günlük 6,8 gram ve daha az tuz tüketenlerin iki katı bulunmuş. Üstelik de belirlenen bu büyük risk farkının, tuzun tansiyonu yükselten etkisinden bağımsız olduğu, doğrudan ortaya çıkan bir risk olduğu anlaşılmış.
Aşırı tuz aşırı tüketiminin hipertansiyon ve kalp damar hastalıklarına yakalanma riskini arttırdığı çok iyi bilinen bir gerçek iken, The Journal Nature Nuroscience isimli dergide yayınlanmış olan bir çalışmaya göre tuzun fazla tüketilmesi algılama, hatırlama, ifade etme gibi bilişsel fonksiyonlarda da bozulmaya yol açabilmekte.
Trans yağ kırmızı et ve süt ürünlerinde doğal olarak az miktarda bulunsa da özellikle işlem görmüş ve paketlenmiş besinlerde bulunmakta. Kronik inflamasyon adı verilen bir tür mikropsuz iltihap sürecini hızlandıran bu yağ türü damar sertliğinden kansere, obeziteden bunamaya birçok sorunun başlıca nedenleri arasındadır.
Dünyadaki hipertansiyonlu hastaların tamamı değil, sadece yüzde 70'i bile yukarıda belirtmiş olduğum kılavuzlara göre başarılı şekilde tedavi edilebilse yılda 39 milyon 400 , günlük tuz tüketimi yüzde 30 oranında azaltılabilse yıllık 40 milyon, birçok fast food ürününde bulunan ve kalp damar sağlığını tehlikeye sokabilen trans yağ tüketiminden vaz geçilebilse14,8 milyon erken ölümün önlenebileceği tahmin edilmekte. Sonuç olarak üç önlem sayesinde dünya genelinde erken ölümlerin en az yarısı, 70 yaşından önceki ölümlerin üçte ikisi önlenebilir.
Uzun sözün kısası doğru yaşam tarzı daha sağlıklı bir yaşam anlamına gelmekte.
Selam ve saygılarımla.
Yorum Ekle
Yorumlar
Sizlere daha iyi hizmet sunabilmek adına sitemizde çerez konumlandırmaktayız. Kişisel verileriniz, KVKK ve GDPR
kapsamında toplanıp işlenir. Sitemizi kullanarak, çerezleri kullanmamızı kabul etmiş olacaksınız.
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.
Web.tv
Dr. Cemal Nuri GÜRBÜZ
Yaşam tarzı ve ömür
Kısa adı WHO olan Dünya Sağlık Örgütünün son verilerine göre dünyadaki ölümlerin yüzde 31'i kalp damar hastalıklarına bağlı. WHO kalp damar hastalıklarının yüzde 85'inin kalp krizi ve felçten oluştuğunu bildirmekte.
Harvard Üniversitesinde yapılan bir araştırma çok iyi bilinen üç önlem sayesinde bu ölümlerin çoğunun önlenebileceğine vurgu yapmakta. Harvard araştırmacılarının hesaplamalarına göre, biraz sonra bahsedeceğim önlemler sayesinde dünya genelinde 2015 ile 2040 arasındaki 25 yıllık sürede 94 milyon insan erken yaşta ölmekten kurtulabilir.
Bu konudaki çalışma 11 Haziran 2019'da The Journal Circulation'da yayınlandı.
Dünya Sağlık Örgütünün Harvard'lı araştırmacıları çalışmalarında farklı birçok ülkeden elde edilen şu verileri kullanmışlar:
1. Ortalama kan basıncı.
2. Ortalama tuz tüketimi.
3. Ortalama trans yağ tüketimi.
Araştırmacılar önce bu verileri gözden geçirerek 2015 ile 2040 yılları arasındaki 25 yıl süre için bilimsel bir yöntem olan projeksiyon yöntemini kullanarak tahmini veriler elde etmişler. Daha sonra da kan basıncının normal sınırlarda sürdürülebilmesi, tuz tüketiminin sınırlandırılması ve trans yağ tüketiminden vaz geçilmesi sayesinde elde edilen sonuçları incelemişler.
Sonuçları açıklamadan önce hipertansiyon tanımı, tuz ve trans yağ tüketimi hakkında bazı kısa bilgiler vermek istiyorum.
Avrupa Kardiyoloji Cemiyeti ( ESC ) ve Avrupa Hipertansiyon Cemiyeti ( ESH ) hipertansiyon tanımı ve evlelendirmeleri için 2018 yılına ait ortak bir kılavuz yayınlamıştır:
İdeal değerler: 120 / 80 mmHg'nın altı.
Normal değerler: 120 - 129 mmHg ve / veya 80 - 84 mmHg.
Prehipertansiyon ( sınır veya başlangıç evresi): 130 -139 mmHg ve / veya 85 - 89 mmHg.
Evre 1: 140 – 159 mmHg ve / veya 90 – 99 mmHg.
Evre 2: 160 – 179 mmHg ve / veya 100 – 109 mmHg.
Evre 3: 180 mmHg veya üstü ve / veya 110 mmHg. veya üstü.
Yaşlı hastalarda durum biraz farklıdır. Özellikle 75 yaş ve üzeri hastalarda büyük tansiyon yüksek ama küçük tansiyon normal veya düşük olabilir. Bu durum sanki sorun yaratmazmış gibi bir düşünce doğru değildir. Hatta bu hastalar kalp damar hastalıkları yönünden daha büyük bir risk altında oldukları için yakından takip edilmelidir.
Dünya Sağlık Örgütü, günlük 2 - 3 gram tuzun ( bir çay kaşığı tuz 5,8 gram ) sağlık için uygun ve doğru olduğunu, üst sınırın en fazla 5 gram olması gerektiğini belirtmiştir.
Finlandiya'da yapılan bir çalışmada yaşları 25 ile 64 arasında değişen 4630 kişiyi 12 yıl boyunca izlenmiş. Bu çalışmaya göre, günlük 13,7 gram ve daha fazla tuz tüketenler arasında kalp yetmezliğine yakalanma riski, günlük 6,8 gram ve daha az tuz tüketenlerin iki katı bulunmuş. Üstelik de belirlenen bu büyük risk farkının, tuzun tansiyonu yükselten etkisinden bağımsız olduğu, doğrudan ortaya çıkan bir risk olduğu anlaşılmış.
Aşırı tuz aşırı tüketiminin hipertansiyon ve kalp damar hastalıklarına yakalanma riskini arttırdığı çok iyi bilinen bir gerçek iken, The Journal Nature Nuroscience isimli dergide yayınlanmış olan bir çalışmaya göre tuzun fazla tüketilmesi algılama, hatırlama, ifade etme gibi bilişsel fonksiyonlarda da bozulmaya yol açabilmekte.
Trans yağ kırmızı et ve süt ürünlerinde doğal olarak az miktarda bulunsa da özellikle işlem görmüş ve paketlenmiş besinlerde bulunmakta. Kronik inflamasyon adı verilen bir tür mikropsuz iltihap sürecini hızlandıran bu yağ türü damar sertliğinden kansere, obeziteden bunamaya birçok sorunun başlıca nedenleri arasındadır.
Dünyadaki hipertansiyonlu hastaların tamamı değil, sadece yüzde 70'i bile yukarıda belirtmiş olduğum kılavuzlara göre başarılı şekilde tedavi edilebilse yılda 39 milyon 400 , günlük tuz tüketimi yüzde 30 oranında azaltılabilse yıllık 40 milyon, birçok fast food ürününde bulunan ve kalp damar sağlığını tehlikeye sokabilen trans yağ tüketiminden vaz geçilebilse14,8 milyon erken ölümün önlenebileceği tahmin edilmekte. Sonuç olarak üç önlem sayesinde dünya genelinde erken ölümlerin en az yarısı, 70 yaşından önceki ölümlerin üçte ikisi önlenebilir.
Uzun sözün kısası doğru yaşam tarzı daha sağlıklı bir yaşam anlamına gelmekte.
Selam ve saygılarımla.