Vakıf nedir? Vakıf bir hizmetin sürüp gidebilmesi için, kişilerin kendi istekleriyle bağışladıkları para ve mülklere “vakıf” denir. Sözlükte “bir şeyi daimî olarak durdurmak”anlamına gelmektedir.

Vakıf, bir kişinin, belirli bir hizmetin yerine getirilmesi ya da başkalarınınyarar­lanması için malını ya da parasını ya da mülkünün bağışlaya­rak oluşturmuş olduğu kuruluştur. Vakfın amacı; Hukuka uygun, belirli, anlaşılabilir olmalı ve süreklilik arz etmelidir Bağışlanan mülklerin, eserlerin geleceğe sağlıklı kalabilmeleri korunmalarına bağlıdır. Geçmişin geleceğe taşınması ve yaşatılması vakıfların görevi arasındadır. İnsanlar arasında sosyal dayanışmanın sağlanması, yardımlaşmak, birbirine destek olmak, acı ve mutlu günleri paylaşmak, sevgi ve saygı tohumlarını atabilmek için fertler arasındaki ilişkilerin iyi olması gerekir.

Vakıfların Tarihçesi

Vakfın tarihçesi çok eskilere dayanır. Dinimiz yardımlaşmayı ve ihtiyacı olanlara destek olmayı dini temeli saymıştır. Vakıflar osmanlılar zamanında daha da yaygınlaşmıştır. Cumhuriyetin kuruluşundan sonra da etkinliğini aynı ölçüde sürdürmüştür. 5 haziran 1935’te çıkan bir kanunla “vakıflar genel müdürlüğü” kuruldu. Ülkemizdeki vakıfların hepsinin yönetimi, bu teşkilata verildi. Vakıflar eğitime, öğretime, belediyelere, sağlık işlerine, yoksullara hizmet ederler. Vakıf tarafından yardım alan kişilerin adları, kurum tarafından açıklanmaz. Ülkemizin sosyal, ekonomik, kültürel ve yurt savunmasında vakıfların yardımlar büyüktür. Bu kadar güzel bir hizmetin sürekliliğini sağlamak hepimizin görevidir. Vakıflara yardım ederek gelirlerini çoğaltmak ve çalışmalarını desteklememiz gerekir.

Vakıfların Amaçları Nelerdir

Vakıfların kuruluş amaçları toplumsal dayanışma ve yardımlaşmadır. Vakıfların genel amaçları içinde ekonomik ve mali bakımdan güçsüz durumda olmaları onları desteklemek, güçlendirmek ve onların sosyal ve ekonomik durumlarını düzeltmek vardır. Vakıflar bir yandan doğrudan doğruya kamuhizmetleri yaparlarken diğer yandan da bir kısım ihtiyaç sahiplerine direkt olarak ekonomik ve mali yardımlarda bulunmaktadırlar. Ayrıca Vakıfbank sermayesinin büyük bir bölümü vakıflara ait bir banka olarak Türkiye'de ve Dünya'da tek banka olma özelliğini taşımaktadır. Vakıfların toplumsal yaşamımızdaki hizmetlerini şöyle sıralayabiliriz:

Vakıfların Hizmetleri Nelerdir

Dini hizmetler
2- Sağlık hizmetleri
3- Eğitim ve öğretim hizmetleri
4- Aş evi hizmetleri
5- Sosyal hizmetler
6- Sanat ve kültür hizmetleri
7- Para yardımı
8- Milli savunma hizmetleri
9-İktisadi hizmetler
10- Ulaştırma hizmeti
11- Spor hizmetleri

Vakfın Organları Nelerdir

Zorunlu organlar: Mütevelli Heyeti, Yönetim kurulu, Denetleme kurulu İhtiyari organları: Danışma kurulu, Onur kurulu

Sözlükte Vakıf Nedir

1- Bir hizmetin gelecekte de yapılması için belli şartlarla ve resmi bir yolla ayrılarak bir topluluk veya bir kimse tarafından bırakılan mülk, para.
2- Bir topluluk veya bir kimse tarafından bırakılan mülk ve paranın idare edildiği yer.
3- Birçok kişi tarafından kurulan ve toplum yararına çalışmayı ilke edinen kuruluş.

Vakıf ne demek (Ticari terimler kategorisi)
(Foundation, pious foundation) Belirli bir amacın gerçekleştirilmesine tahsis edilmiş mal topluluğuna "vakıf" adı verilir. Vakıflar Medeni Kanunumuzun belirlediği usullere göre kurulurlar. Vakıf, tüzel kişiliğe sahip bir kuruluştur. Vakıf mallarının, vakfın amaçlan doğrultusunda kullanılmasını sağlamakla görevli bir Vakıf Yönetim Kurulu vardır. Bir kişi, gerekli parayı ya da malları koyarak vakıf kurabileceği gibi, birden çok kişi de işbirliği yaparak vakıf kurabilir. Vakıfların amacı kar sağlamak değildir. Genellikle, çeşitli toplumsal alanlarda hizmet vermek, hayır işleri görmek üzere kurulurlar.

A -TÜRK MEDENİ KANUNU'NDAN ÖNCE KURULMUŞ VAKIFLARIN BİLİMSEL TASNİFİ:

1- MAHİYETLERİ BAKIMINDAN:

     a) Hayri Vakıflar

     b) Zürri Vakıflar

 2- MÜLKİYETLERİ BAKIMINDAN:

     a) Sahih Vakıflar

     b) Sahih Olmayan Vakıflar

 3- İDARELERİ BAKIMINDAN:

     a) Mazbut Vakıflar

     b) Mülhak Vakıflar

     c) Cemaat ve Esnafa Mahsus Vakıflar

 4- KULLANIM ŞEKİLLERİ BAKIMINDAN:

     a) İcare-i Vahideli Vakıflar

     b) İcare-i Vahide-i Kademeli Vakıflar

1a) HAYRİ VAKIFLAR: Geliri tamamen ve kısmen muhtelif hayır şart ve hizmetlerine tahsis edilmiş bulunan vakıflardır. Kullanım şekillerine göre ikiye ayrılır.

    1aa)      Doğrudan doğruya toplumun yararlandığı müesseselerdir. Okul, camii gibi      

    1ab)      Gelirinden faydalananlar. Akarlardır.

1b) ZÜRRİ VAKIFLAR: Herhangi bir hayır şartı olmayıp, gelirinin tamamı vakfın evlatlarına tahsis edilmiş bulunan vakıflardır. Nesebin yok olması halinde bir hayri hizmete tahsis edile bilinir.

2a) SAHİH VAKIFLAR: Her çeşit maddi varlıklarının mülkiyeti vakfın hükmü şahsiyetine ait olan vakıflardır. Bu tür vakıflarda vakfedilen menkul ve gayri menkuller vakfın malvarlığını oluşturur. Arazi Kanunun 2. maddesinde belirtilen arazi vakfedilmişse buna sahih vakıf denir. Bunlar vakfiyede belirtilen şekilde mütevelliler tarafından idare olunur. Ancak, Arazi Kanunun 2 maddesinde belirtildiği gibi, rakabesi (kuru mülkiyeti) ve bütün tasarruf hakkı vakfın tüzel kişiliğine aittir. Bu tür vakıflara arazi kanunu hükümleri uygulanmaz.

2b) SAHİH OLMAYAN VAKIFLAR: Devlet Başkanı veya onun izniyle, Devlet arazisi üzerinde meydana getirilen vakıflardır. Miri (Devlete ait) araziden olan bir yerin aşar veya rüsumu gibi yararlanma hakkı vakfedilirse, buna da sahih olmayan vakıf (Gayri Sahih Vakıf) ismi verilir. Burada arazinin rakabesi (kuru mülkiyeti) Devlete aittir. Buna vakıf denmesinin nedeni devamlı bir tahsis olmasından ileri gelmektedir. Bunlara "Tahsisat Kabilinden Vakıf" veya "İrsadi Vakıf" ismi de verilmektedir. Bu konuda ayrıntılı bilgi arazi kanunun 4.maddesinde ve Ahkâm'ül Evkaf' ın 137. meselesinde yer almıştır. Sahih olmayan vakıflarda, gayrimenkulun çıplak mülkiyeti devlete ait olup;

    aa) Yalnız aşar ve rüsumatı (resimleri, vergileri) Sultan tarafından bir cihete (hizmete) vakıf ve tahsis olan arazidir.

    bb) Yalnız hukuk-u tasarruf iyesi Sultan tarafından bir cihete (hizmete) vakıf ve tahsis edilmiş olan arazidir.

    cc) Hem hukuku tasarruffiyesi ve hem aşar ve rüsumatı sultan tarafından bir cihete vakıf ve tahsis edilmiş olan arazidir

   Bu üç kısımdan yalnız birinci kısımda, arazi kanunları hükümleri uygulanır. Diğer iki kısımda hukuk-u tasarruffiye, taraf-ı vakfa ait olduğundan onlarda arazi kanunu hükümleri uygulanmaz. Yani sahih vakıf hükmünde addedilir.

Sahih olmayan vakıflarla ilgili, tavize tabi taşınmaz mallar bölümünde ayrıca bilgi verilecektir.

4a) İCARE-İ VAHİDELİ VAKIFLAR : Belli bir değer veya süreyle kiraya verilen vakıflar.

4b) İCARE-İ VAHİDE-İ KADEMELİ VAKIFLAR: Tespit edilen belli bir icar bedelinin daimi olarak verilmesi halinde meccanen müstecirden hiç alınmayan ve müstecirinin ölümünde icarelik hakkı mirasçılarına intikal eden vakıflar olup Cumhuriyet devrinde bu uygulama kalkmıştır.

B- TÜRK MEDENİ KANUNU'NA GÖRE KURULAN YENİ VAKIFLAR

     Bu kanuna göre bir mamelekin bütünü veya gerçekleşmemiş veya gerçekleşeceği anlaşılan her türlü geliri veya ekonomik değeri olan haklar vakfedilebilir.

Türk Medeni Kanunu'na göre vakıf yapacak kimse notere müracaatla bir resmi senet düzerler. Noterce resen düzenlenen senette muhteva olarak şu hususlar yer alır.

1- Vakfın gayesi.

2- Uzuvları ( yönetimi, denetim kurulu)

3- Bu gayeye tahsis edilen malları ve hakları,

4- Vakfın teşkilatı (vakfı idare edecek kişi ve kişiler)

5- İkametgah ve vakfın ismi.