Dünyanın hiçbir ülkesinde, ulaşımla ilgili sorunların bütün olarak çözümlendiği söylenemiyor. Nedeni, sürekli artan nüfus yeni yapılaşma bölgeleri, cadde ve sokakların genişletilemeyişi, eski binalarla eski cadde ve sokakların alternatiflerinin olmayışı, ulaşıma engel oluyor.

Ulaşım denilince bizlerin aklına ilk olarak trafik geliyor. Çünkü, sürekli içinde yaşamak zorunda kalıyoruz. İşimize giderken, işten eve dönerken, okula giderken, çarşıya-pazara giderken hep ulaşımla ilgili sorunları yaşıyoruz. Oturduğumuz evlerde bile rahat değiliz. Çünkü, pek çok kişi binlerce lira vererek aldığı arabasını düzenli bir park yerine bırakamıyor. Cadde ve sokaklar araç parklarıyla dolu. Bu konuda bir arkadaşım, Sokaklar servet dolu diye yaftalama yapmıştı. Çok doğru bir söylem. Ulaşımla ilgili akla gelen birkaç soru bunlar.

Ulaşım, toplu taşımada insanları çileden çıkarıyor. Yollardaki trafik tıkanması ise sürücüleri canından bezdiriyor.

Peki, bu sorunların çözümleri için reler yapılabilir?

Pek çok alternatif var. Bana göre, ilk alternatif, ulaşımda araç kullanan sürücülerden tutunda, düzenleme ile ilgili görevlilere kadar herkesin birbirlerine saygı göstermesi, “önce ben geçeceğim” takıntısından kurtulması gerekiyor. Yapılan bilimsel araştırmalarda, Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Dairesi Başkanlığı kayıtlarında ve Sigortacılar Birliği kayıtlarına bakılıp incelemeler yaptığınızda, trafik kazalarının büyük bölümü, dikkatsizlikten ve karşısındaki insanlara saygı gösterilmeyişinden kaynaklanıyor. İnsanlar, yol verme meselesinden bile birbirlerine saldırıp, kavga çıkarmaları da buna en güzel örnek olarak karşımıza çıkıyor.

Peki, neler yapılmalı? Eğitim konusunda nasıl adımlar atılmalı? Hani, “ağaç yaş iken eğilir” misali, insanları küçük yaşlardan itibaren trafik konusunda eğitilmeleri, ulaşım sorunlarının çözümlenmesine bir katkı sağlayabilir mi?

Eğitim önemli, ama bizim ülkemizde insanlar, büyüklerinden ne gördülerse öyle hareket ettikleri için siz ne kadar eğitim verirseniz verin, direksiyon başına geçen genç sürücüler de büyüklerinden ne gördülerse onu yapıyorlar.

Önemli, olan ulaşım konusundaki sıkıntıların, dertlerin çözümlenmesinde iyi niyetle kararlar alınıp uygulanması.

İnsanların toplu taşıma araçlarını tercih etmesi birinci etken ulaşım derdinin çözümünde. Oysa bizim ülkemizde, toplu taşıma konusunda da istenmeyen öylesine olaylar var ki, neresine dokunsanız karşınıza akıl almaz olaylar geliyor. Otobüs güzergahlarından tutun da, raylı sistem durak yerlerinin belirlenmesine kadar pek çok konuda siyasi telkin ve teklilere rastlamak ise, yapılan işlerin bilimsel veya akademik etkisinden çok siyasette gönül almaya benziyor. O zamanda yapılan iş hizmet olmaktan çıkıp, siyasi propaganda aracı oluveriyor.

İnşaat Mühendisleri Odası Bursa Şubesi, ulaşımla ilgili geniş bir çalıştay düzenledi. Bu çalıştayda, düzenleme yetkisi bulunan kamu yönetimi ile akademik araştırma yapanlar ve halk bir araya geldi.

Çalıştaya,  Ak Parti Bursa Milletvekili Atilla Ödünç, Bursa Büyükşehir Belediye Başkan Vekili Zehra Sönmez, İMO Yönetim Kurulu Başkanı Cemal Gökçe, İMO Yönetim Kurulu üyeleri, İMO Bursa Şube Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Albayrak, İstanbul Şube Yönetim Kurulu Başkanı Nusret Suna, Kocaeli Şube Başkanı Kahraman Bulut, Erzurum Şube Başkanı Ahmet Tortum, Eskişehir ve Samsun Şube Yönetim Kurulu Üyeleri, kamu kurumlarının, akademik odaların temsilcileri ve inşaat mühendisleri katıldı.

 Planlı bir Bursa’ya ihtiyaç olduğunu ifade eden İMO Yönetim Kurulu Genel Başkanı Cemal Gökçe Bursa’nın İstanbul kadar kötü durumda olmadığını söyledi. Gökçe, Türkiye’deki ulaşım ağının depreme de hazır olmadığına dikkat çekerek, “Deprem esnasında ulaşım akslarının açık olması gerekir. Hastanelere ulaşım da önemli. Hastaneler yapıyoruz ulaştırması yok. Ulaşım akslarının önceden planlanması gerek. Bu nedenle şehir merkezlerindeki devlet hastanelerinin kapatılmaması önemli” diye konuştu.

İMO Bursa Şube Başkanı Mehmet Albayrak ise, Odaların bilimsel, teknik, görüş ve önerilerinin dikkate alınmadığı bir dönemde yol gösterici akademik çalışmaları sürdürdüklerine dikkat çekti. 

Ülke olarak çarpık kentleşmeyle birlikte çarpık hale gelen ulaşımı çözmek için hala tartışıldığına dikkat çeken Şube Başkanı Mehmet Albayrak sözlerini şöyle sürdürdü:

“Fakat çözüm için ulaştırma planları ve politikalarını hazırlayıp uygulamada “ulaştırmayan ulaşımı” tercih ediyoruz. Aslında çözüm için büyük resme bakmak lazım. Bunun dışındakiler palyatif çözümlerdir ve sadece geçici rahatlık sağlar. İnsanların doğdukları şehirde yaşamalarını sağlayacak, istihdam, eğitim, sağlık vb. tesisleri kurmak ve dolayısıyla iç göçü önlemek en etkin ve kalıcı çözümdür. Bursa’nın ulaşımı, yapılaşması, yeşili, tarihi ve sanayisi ile planlı bir kent haline gelmesi için Akademik Oda olarak görevimizi yerine getirmeye hazırız.”

Ulaşımla ilgili benimde şikayetim var. Özellikle, Bursa Çevre Yolu  Otoyol ulaşımında şikayet var. Geçen gün, Bursa’dan İstanbul’a giderken başıma gelenleri, Otoyol AŞ ilgililerine mesaj yoluyla ilettim. Otomatik geçişleri, manuele çevirip, insanların OGS ve HGS geçiş sistemini kullanmalarına engel olunuyor. Amaç, peşin para toplamak. Benim bu üçüncü kez başıma geldi. Önce, Yalova Kılıç çıkışı gişelerinde durdurulduk. Bariyer açılmadı. Görevli, 26.10 TL nakit para istedi. “HGS var” dedim. “Bakiyeniz yetersiz gözüküyor” cevabını verdi. “Nasıl olur, yola çıkmadan kontrol ettim. 122 TL var.” Cevap, “sistemde gözükmüyor.”

Sizin sisteminize…..

Bu uygulama insanların ailesi ve yakınları yanında küçük düşürmektir. Resmen hakarettir.

Sonra, İstanbul’dan gelip, Orhangazi’den tekrar çevre yoluna girdik, Panayır çıkışlarında ise yine aynı tezgah. HGS sisteminde bakiye yetersiz. Oysa ki, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü ve 15 Temmuz Şehitler Köprüsü geçişlerinde HGS çalıştı. Bariyerler açıldı. Orada çalışan HGS yaklaşık bir saat sonra Otoyol AŞ’nin gişelerinde neden çalışmasın ki?...

Sonra durumu, otomatik geçiş plaka sistemi tanıma işleri yapan uzman arkadaşlarla konuyu görüştüm. Olayın perde arkasını öğrenmiş oldu.  Gişelerde, özel sektör ağırlıklı işletilen yollarda HGS ve OGS sistemi devre dışı bırakılıp, sürücülerin peşin para ödemesi için böyle işler yapılıyor. Bu durumda, ne kadar yol yapıp, hizmet etseniz de halka eziyet çektiren birileri mutlaka bulunuyor.