Hava Durumu
TR
Türkçe
English
Русский
Français
العربية
Deutsch
Español
日本語
中文
TR
Türkçe
English
Русский
Français
العربية
Deutsch
Español
日本語
中文

Türkiye'de referandum tarihi

Yazının Giriş Tarihi: 05.03.2017 00:15
Yazının Güncellenme Tarihi: 05.03.2017 00:15

Referandum ile ilgili tartışmalar ve çalışmalar büyük çekişmeye sahne oluyor. Adeta ülkemizde ve yurt dışında yaşayan vatandaşlarımızın haricinde komşu ve stratejik ilişkilerimiz olan ülkelerinde yakından takip ettiği bir sürecin içindeyiz. Konu Anayasanın değişecek 18 maddesi. Peki, bu güne kadar anayasa nasıl değiştirildi? İlk adı Teşkilat-ı Esasiye Kanunu olan ve 1921 yılında yürürlüğe giren ilk anayasa ancak üç yıl sürüp 1924 yılında yeniden değiştirildi. Sebebi ise 23 maddelik kısa metin olmasıydı bu sebeple daha devletçi hazırlanarak altı ilkenin de eklenmesiyle yürürlüğe girdi ve 1960 askeri darbesine kadar sürdü. 
Bir yıl sonra 1961 anayasası yürürlüğe girdi. 9 Temmuz 1961’de ilk kez yapılan anayasa oylamasına seçmenin yüzde 81’i katılırken yüzde 61,5 oy ile kabul edilmişti. Bu anayasaya hayır oyu veren iki şehir Bursa ve Tunceli olmuştu. 
Yürürlüğe giren anayasa 1971 yılında değişime uğrasa da 12 Eylül 1980’de yine bir askeri darbeyle kaldırıldı. Yeni darbecilerin 7 kasım 1982 de halk oyuna sunduğu yeni anayasa yüzde 91,37 ile kabul edildi ve 6 kasım 1983 tarihinde yeniden sivil yönetime geçmek için yeni siyasi partiler ile seçimlere geçildi. 
Seçimi Turgut Özal liderliğinde Anavatan partisi kazanarak tek başına iktidar oldu. 1987 Türkiye Anayasa değişikliği referandumu Türkiye'de yapılan üçüncü halk oylamasıdır. 1982 Anayasası'nın geçici 4. maddesi ile getirilen 10 ve 5 yıllık siyasal yasakların kalkıp kalkmaması konusunda 6 Eylül 1987'de düzenlendi. 
Seçmen kütüklerinin belirlenmesi amacıyla 12 Temmuz 1987'de tüm yurtta sokağa çıkma yasağı uygulandı. Yüksek Seçim Kurulu, halk oylaması sonuçlarını 12 Eylül 1987'de açıkladı. Halk oylamasına 24 milyon 436 bin 821 seçmen katıldı. Geçerli 23 milyon 347 bin 856 oydan 11 milyon 711 bin 461'i 'evet' (yüzde 50.16), 11 milyon 636 bin 395'i 'hayır' (yüzde 49.84) çıktı. Böylece, Geçici 4. madde yürürlükten kalktı. Bu referandumda Evet oyları ile Hayır oyları arasında sadece 75 bin 66 oy çıkmıştır. 
Sonuçların açıklanması ile dönemin Başbakanı Turgut Özal erken genel seçim kararı almış ve aynı yıl 29 Kasım 1987’de Türkiye genel seçimleri yapılmıştır. 12 Eylül 1980 darbesi ile getirilen siyasi yasakları kaldıran anayasa referandumu olarak bilinir.
1991 genel seçimleri sonrasında oluşan 19. Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde Meclis Başkanı Hüsamettin Cindoruk önderliğinde anayasa yenileme çalışmaları yürütüldü. Meclisteki her partiden temsilcilerin katılımıyla gerçekleşen bu çalışmalar 1992 yılından 1995 sonuna kadar sürdü ve bu sürede partiler arası uzlaşma ile anayasada geniş çaplı değişiklikler yapılarak referanduma gerek kalmadan geniş mutabakat sağlanarak TBMM çatısı altında "yenilenen bir anayasa" ortaya çıkarıldı.
21 Ekim 2007 tarihinde yapılan anayasa referandumu ile Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi başta olmak üzere bir takım anayasa değişiklikleri yapıldı. Referandumda "Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi, aynı kişinin iki kez seçilebilmesi (5+5), görev süresinin 7 yıldan 5 yıla indirilmesi ve cumhurbaşkanlığı seçiminin, görev süresi bitmeden önceki 60 gün içinde tamamlanması, genel seçimlerin 5 yıl yerine 4 yılda bir yapılması, TBMM'de, seçimler dahil tüm oturumların 184 milletvekiliyle açılması" gibi değişiklikler oylandı. 
Mayıs 2010'da TBMM'de kabul edilen bir takım anayasa değişiklikleri Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından halkoyuna sunuldu. Değişiklik paketinde Anayasa Mahkemesi ve Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun yapısıyla ilgili düzenlemeler, Kamu Denetçiliği Kurumu'nun (ombudsmanlık) kurulması, YAŞ ve HSYK'nın ihraç kararlarının yargı denetimine açılması ile askeri yargının görev alanının daraltılmasını öngören değişiklikler bulunuyordu. 12 Eylül 2010'da halk oylaması sonucunda anayasa değişiklikleri kabul edildi.

Yorum Ekle
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Yorumlar
Yükleniyor..
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.