Petrolümüz olmasa da Türkiye’miz birçok yer altı ve yer üstü zenginliklerine sahip bir ülke. Zengin kaynaklarımızın bir bölümünü değerlendirirken çok önemli derecedeki büyük bir bölümünü ise maalesef henüz değerlendiremiyoruz.

Değerlendiremediğimiz önemli kaynaklardan bir tanesi de toryumdur. Bu maddenin dünyanın gelecekteki enerji sorununu kolaylıkla çözebileceği iddia ediliyor. Ancak bu konuda da bir kafa karışıklığı mevcut.

Bir görüşe göre toryum Türkiye’yi kurtarabilecek bir zenginlik iken, başka bir görüşe göre ise bu gerçek değildir ve abartıdır.

Şimdi birinci görüşü savunanlara bakalım;

TAEK CERN Bilim Komitesi üyesi Prof. Dr. Sultansoy: "Yeşil nükleer enerji olarak adlandırılan toryum, dünyanın enerji problemini çözebilecek en önemli kaynaklardan biri. Toryumu enerjide kullanmaya başladığımızda dünyanın önde gelen ülkeleri arasında yer alabiliriz. 2030'larda elektrik enerjimizin yüzde 50'sini yerli kaynağımız toryumdan üretebiliriz. Türkiye enerji devi olabilir, yeter ki biz bu teknolojiye sahip çıkalım. OECD ve IAEA verilerine göre dünyadaki toryum rezervinin yüzde 11'i Türkiye'de bulunuyor" diyor.

Aynı zamanda toryumun radyoaktif elementler içinde en temizi olduğu belirtiliyor. Osmangazi Üniversitesi Teknoloji Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Muammer Kaya verdiği demeçlerde “bir çuvalı ile bir şehri ısıtabilecek” toryum madenine dikkat çekiyor. Kaya "1 ton toryumun 1 milyon ton petrole eşdeğer" olduğunu söylüyor. Dünyanın ikinci büyük toryum yatağının Sivrihisar’da bulunduğunu belirten Prof. Kaya “21’nci yüzyılın en stratejik hammaddelerinden biri olan toryum yoğunlaştırılmış bir yakıttır. Bir çuval kömür ile bir ev ısıtılabilirken bir çuval toryum ile tüm bir şehri ısıtmak mümkündür” şeklinde konuşuyor.

Şimdi ikinci görüşü savunanlara bakalım;

İstanbul Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Yavuz Örnek, inovizyon.org adlı internet sitesine Toryum elementi hakkında çeşitli bilgiler verdi. Örnek, şu bilgileri aktardı:

Türkiye'nin toryum değerinin 120 trilyon dolar olduğunu söyleyenler çok büyük hatalar yapıyorlar. Birincisi toryum rezervinin hepsi toryum değil. Bunun binde 18.5 kadarı saf toryumdur. Çünkü reaktörde yanan sadece saf toryumdur. Bilinen rezerv esas alınırsa o da saf 7 bin ton toryuma, bu da 32.88 milyar varil petrole tekabül eder. Bir varil petrol 45 dolardan yaklaşık 1,5 trilyon dolar eder. Yani nüfusu ülkemize yakın olan Almanya'nın 3,5 trilyon dolar olan yıllık gelirinden çok daha azdır. Muhtemel rezervle bu rakam (ki kesin değil) 6 trilyon dolara çıkmaktadır. ABD’nin yıllık gelirinin yarısı kadardır. Yani ülkemizdeki toryumun enerji değeri bir yıllık ABD bütçesinin yarısıdır. Gerçek bu. Ancak gelecekte toryum nükleer veya başka bir sanayide geniş oranda kullanılmaya başlanınca rekabetten dolayı fiyatlar düşecektir. Çünkü dünyada pek çok ülkede toryum yatakları vardır. Enerji karşılığı olarak verilen 6 trilyon dolarlık toryum bugünkü değerinin 3 bin katıdır.

Diğer bir hata nükleer santraller çok pahalı yatırımlardır. Milyarlarca doları tutan bu devasa yatırımlar, işletme maliyetleri ve bollaşacak enerji ile ucuzlayacak hesapladığımız 2.9 trilyon dolardan çok daha aşağılara düşecektir. Yine de bir ülke için iyi bir para ancak en az onlarca yıl sonra mümkün olacaktır. Bazılarının kastettiği 120 trilyon gerçeklerden çok uzaktır.

Evet, karşıt görüşler bu şekilde. Ülkemizi zengin edecek kaynakların var olduğunu duymak elbette heyecan verici. Ancak biz de vatandaşlar olarak en azından gerçeği bilmek istiyoruz.

Yetkililerin bu konuda halkı aydınlatacak açıklamalar yapmaları en azından toryum gerçeğini ortaya çıkaracaktır.