Satıcı fiyatlarının yükselmesini önlemek, bazı malların tüketiciye ulaşmasını sağlamak için belediye veya başka kamu kuruluşları tarafından yapılan satışa ……………..  satışı denir.

Noktalı yere aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır?

a) Seçime kadar idare et

b) Üretimi çiftçiyi desteklemeye ne gerek var

c) Politik manevra

d) Biz yaptık oldu

e) Tanzim

Tabi ki e şıkkı değil mi?

Diğerleri olur mu hiç?

Olmaz elbet.

Olmazına olmaz da, daha birkaç yıl öncesine kadar okullarda çocuklara tarımda kendi kendine yeten ender ülkelerden biriyiz diye öğretilirken, insanımızın bilumum sebze ve meyveyi biraz olsun daha ucuza alabilmek için kuyruğa girmesi olur mu?

O da olmaz.

Peki, oluru yok mu bu işin?

Olmaz mı?

Çok basit aslında; üretimi teşvik etmek, faizleri düşürmek, tarımda girdi maliyetlerini aşağıya çekmek ve soğandan pırasaya ithalatı durdurup piyasalarda çakallara karşı sıkı bir denetim yapmak yeterli.

Yok, öyle oturduğum yerden laf olsun diye söylemiyorum. Aslında söyleyen de ben değilim, uzmanından, esnafına aklı başında herkes aynı yöntemi öneriyor.

Karşılık görüyor mu?

Belki görecek görmesine ama Bor’un pazarı geçti bir kere.

Pazar geçerken Türkiye hangi yollardan geçti derseniz;

Ülkemizin Son 15 yılda 26.5 milyon hektar olan tarım alanları 23 milyon hektara geriledi. Verimli arazilere ya sanayi tesisi kuruldu, ya duble yol ya da konut yapıldı. Sap, saman ve gıda ithal eder duruma gelindi. Çiftçi, uygulanan politikalarla üretimden vazgeçirilince ithalat patladı. İthalat vergisinin yüzde 130’dan yüzde 20’ye indirilmesi planlandı bunun doğal sonucu olarak iç piyasada, sebze, meyve, hububat, et ve süt gibi gıda üretimi dibe vurdu. Hayvan ihracatı 2016’da 5.4 milyar dolara gerilerken, ithalat 8.4 milyar dolara yükseldi.

Yol bitti mi?

Bitmedi.

Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Türkiye’nin, her yıl dışarıdan ortalama 250 milyar dolarlık mal ithal ettiğini, buna karşılık ihracatının 150 milyar dolar olduğunu belirtiyor. Çıkarın ithalattan ihracatı kafadan 100 milyar dolar bir açık var.

Bugün doların kur değeri yuvarlak olarak 5.26.Çarpın 100 milyar dolar ile;

O çıkan rakam tarım ve hayvancılıkta ki hali-pür melalimiz işte.

GDO’ya NBŞ’ye filan hiç girmeyeyim.

Demem o ki; Bundan sonra tarımda alınacak önlemlerin kısa vadede sonuç vermesi ve ana besin maddelerinin fiyatlarında ki garabetin ortadan kaldırılması çok kolay değil.

Eğer sıkıntı iki üç şehirde birkaç satış noktasıyla kotalı satışlar yapılarak giderilecekse mesele yok tabii.

Giderilir mi?

Giderilir diyenin de bir bildiği vardır elbet. O onun bileceği iş. Benim aklım ermez.

Ülke sürekli bir devinim halinde.

Bizim kuşaktakiler öyle enteresan gelişmelere daha doğrusu hadiselere tanık oluyorlar ki, neslimiz tükenmeden mutlaka birileri bizimle ilgili notlar alıp saklamalı.

Son yirmi yılda yaşanılanları ileride mutlaka okullarda okutacaklar. Belki de üniversitelerde tez konusu bile olacak bizim kuşak.

Çocuklar birbirlerine “Abi adamlar yirmi yılda neler yaşamışlar, iyi kafayı yememişler’’ diyeceklerdir.

O kadar pahalılıkta tek ucuz yenilecek şey ithal olmayan yerli kafaları olduğu için garipler yemişlerdir kafayı diye düşünenleri çıkacaktır elbet aralarından. 

Hani geleceğe mektuplar yazıyorlar beş yüz yıl, bin yıl sonra açınız mealinden. Bazen ben de düşünüyorum milenyumdan beri yaşadıklarımızın bir özetini çıkartıp saklasam bir yerlere de üç kuşak, yok olmadı bu gidişle bunun etkileri üçüncü kuşakta da sürer o zamanın çocukları için fikir verici olmayabilir. İyisi mi beş kuşak sonra açıp okusunlar, kahraman atalarını bir de pazar meydanlarında verdikleri cenklerle tanısınlar.

Şapkadan tavşan çıkaranını gördüm; yanlıştan doğru çıkaranını ben değil kimse görmedi ve göremeyecek. Bir yanlışın doğrunun başka bir yanlışla bulunabileceğini sananlar bile.

Görürler mi yoksa?

Aaa iyi ki sorulu yazı dedim.

Soru soru nereye kadar yani?

Bak şimdi…