Hava Durumu
TR
Türkçe
English
Русский
Français
العربية
Deutsch
Español
日本語
中文
TR
Türkçe
English
Русский
Français
العربية
Deutsch
Español
日本語
中文

Seyahatname

Yazının Giriş Tarihi: 07.08.2016 00:54
Yazının Güncellenme Tarihi: 07.08.2016 00:54

Çocukluğumda en sık karşılaştığımız soru, “Büyüyünce ne olacaksın?” sorusudur. Benim en çok verdiğim cevap ise subay olmaktı velhasıl ülkemizi düşmanlara karşı korumak öncelikli hedefimizdi. Dönemin anlatım ve rivayetlerine göre bu şekilde büyüyorduk. Kıbrıs Barış Harekatı çocukluk dönemimizin ilk ve tek savaşıydı. Karartma harekatı hala hafızamızda yerini korumaktadır.

Büyüdükçe subay olmaktan vazgeçip hayalimize başka meslek dallarını yerleştirdik. Savaşmak yerine daha sanatsal ve kültürel alanlar ilgimizi çekti. ‘Büyüyünce ne olacaksın’ sorusuna artık farklı cevaplar vereceğimi biliyorum ne olmak isterdim şair, yazar veya dublaj sanatçısı olmayı tercih ederdim…

Hafta arası Ankara'ya gidip geldim 39 yıldır gider gelirim ve yol çalışmasının bittiğine hiç tanık olamadım, bu yol yapımları sürerken trafiğin sıkışması üç beş dakika beklemek dahi günümüzde insan sabrını zorlayarak tahammülsüzlüğe yol açıyor. Bunları düşünürken aklıma geçmiş asırlarda yapılan yolculuklar geldi bizler bir kaç saniye dahi trafik lambalarında sürücü veya yaya bekleme sabrımız yokken gözümüzün önüne kervanlarla aylar yıllar süren yolculukları getirmeliyiz.

Tarihten kim olmak isterdim diye sorulursa Evliya Çelebi olmak isterdim birçok yeri gezmek görmek objektif olarak izleyip yorumlayarak yazmak harika bir duygu olsa gerek, Evliya Çelebi zamanın zor şartlarında bu gezileri ve gözlemleri yaptı Ulaşımın ve teknolojinin olmadığı dönemlerde mükemmel işlere imzasını atmış hakikaten,

Seyahatname (Evliya Çelebi tarafından 17. yüzyılda yazılmış olan Gezi yazısı kitabıdır. 10 ciltten oluşur. Seyahatname ilk olarak 1848’de Kahire Bulak Matbaasında Müntehâbât-ı Evliya Çelebi adıyla yayımlanmıştır. İkdam Gazetesi sahibi Ahmed Cevdet Bey ile Necib Asım Bey, Pertev Paşa Kütüphanesindeki nüshayı esas alarak 1896 senesinde İstanbul’da basmaya başlamışlardır. 1902 senesine kadar ancak ilk altı cildi yayımlanabilmiştir. Yedinci ve sekizinci ciltleri 1928’de Türk Tarih Encümeni, dokuz ve onuncu ciltleri ise 1935-1938’de yeni harflerle Türkiye Cumhuriyeti Maarif Vekaleti tarafından yayımlanmıştır. Seyahatname’nin 1814 yılında Hammer tarafından keşfedilmesinden sonra birçok yabancı bilim adamı Çelebi hakkında araştırmalar yapmış eseri birçok dile çevrilmiş ve yayımlanmıştır. Orhan Şaik Gökyay, Seyahatnamenin birinci cildini 1996’da Latin alfabesine çevirmiş ve bu tarihten sonra eser daha çok kişi tarafından incelenmeye başlanmıştır.

Haziran 2013’te UNESCO Dünya Belleği Listesine dahil edilmiştir.

Gerçekçi bir gözle izlenen olaylar, yalın ve duru, zaman zaman da fantastik bir anlatım içinde, halkın anlayacağı şekilde yazılmış, yine halkın anlayacağı deyimler çokça kullanılmıştır.

Evliya Çelebi, Seyahatname'sinde gezip gördüğü yerleri kendi üslubu ile anlatmaktadır. Evliya Çelebi'nin on ciltlik Seyahatname'si, bütün görmüş ve gezmiş olduğu memleketler hakkında oldukça önemli bilgiler içermektedir. Eser bu yönden Türk kültür tarihi ve gezi edebiyatı açısından önemli bir yere sahiptir. Eserinde; 17. yüzyıl Osmanlı coğrafyası, bu dönem konuşulan Türkçe ve ağız özellikleri,Gittiği bütün yerlerin genel durumu, coğrafi konumu, tarihi, halkının özellikleri, dili, dini, kıyafetleri, sanatları, gündelik yaşamları, tarih, karşılaştırmalı coğrafya, sanat tarihi ve etnografya açısından eşsiz bilgiler, Osmanlı toplumundaki müslüman-gayrimüslim ilişkileri, gayrimüslüm halkların gündelik hayatları, ekonomik ve kültürel durumları, nüfusları, ibadet yerleri, inanç ve itikatları, farklı topluluklara ait öyküler, türküler, halk şiirleri, söylenceler, masal, mani, ağız ayrılıkları, halk oyunları, giyim-kuşam, düğün, eğlence, inançlar, komşuluk bağlantıları, toplumsal davranışlar, sanat ve zanaat varlıkları, gezilen yörelerin evlerinden, cami, mescid, çeşme, han, saray,konak, hamam, kilise, manastır, kule, kale, sur, yol, havra gibi değişik yapıların bütün özellikleri; bunların yapılış yılları, onarımları, yapan, yaptıran veya onaranlar, bulunduğu bölgelerin mutfak kültürü ile ilgili zengin bilgiler, gezilen bölgenin yönetiminden, eski ailelerinden, ileri gelen kişilerinden, şairlerinden, oyuncularından, çeşitli kademelerdeki görevlilerine kadar ayrıntılı bilgiler ile 17. yüzyıl Osmanlı araç gereçleri hakkında da yer yer bilgiler verilmektedir. Osmanlı mutfağı araştırmacısı Marianna Yerasimos, Seyahatname’de; 44 pilav, 40 çorba, 23 baharat, 90 balık, 80 üzüm, 27 armut, 50’ye yakın ekmek çeşidinden bahsedildiğini belirtmektedir.

Zamanına göre iyi derecede tahsil gören Evliya Çelebi, nazımla meşgul olmuş ve musikiyle uğraşmıştır. Girgin olup nerede kelâm edeceğini bilen, hoş sohbet, aynı zamanda cesur bir seyyahtır. Birçok harbe katılmış, hatırı sayılır tehlikeler atlatmıştır.

Mizaçgır ve hayırsever olması, kendisini birçok tehlikeden kurtarmıştır. Hayatının son demlerinde bile içinde seyahat aşkı bulunduran Evliya Çelebi, her fırsatta istifade ederek gezmekten bıkmamış ve usanmamıştır. Vezirler arasındaki husumet ve rekabetten hasıl olan kırgınlıkları güzel bir şekilde idare ederek aralarını uzlaştırarak düzeltmeye çalışmıştır. Kendisi hiç evlenmemiş, elde ettiği tüm hediyeleri, para ve ganimet mallarını kız kardeşlerine sarf etmiştir.

Yorum Ekle
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Yorumlar
Yükleniyor..
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.