Popüler besinler kinoa, chia tohumu ve goji berry hakkında bilinmeyenler

Diyetisyen Şeyda Sular, kinoa, chia tohumu ve goji berry gibi popülerleşen besinlerle ilgili bilinmeyen noktaları açıklayarak, “Her dönem bir yenisi çıkan, ticari amaçlı ya da ticari amaçlı olmayan, değerinden fazla anlam yüklenerek halkımızı olağan dışı durumlara inandıran besinler maalesef genelde fahiş fiyatlarda satılarak halkımızın hem kesesinden hem de inancından çalmaktadır” dedi.
Diyetisyen Şeyda Sular, "Bu besinler gerçekten zayıflatsaydı dünya obeziteyle savaşmaz insanlar erken yaşta ölmezdi. Bu besinlerin gerçekten insan sağlığı açısından çok fazla faydası vardır, birçok hastalığa karşı koruyucu ve metabolizma hızlandırıcı etkisi mevcuttur fakat bu besinleri yiyince 100 kiloyken 60 kiloya düşülmesi olağan dışıdır. Sizi direk olarak zayıflatan bir besin yoktur, zayıflama süresinde zayıflamanıza yardımcı besinler mevcuttur” diye konuştu.
Zayıflama süresinde zayıflamaya yardımcı besinlerin olduğunu söyleyen Sular, bu besinleri şöyle sıraladı:
"Kinoa; Kinoalı salatalar, kinoalı kısırlar ana yemekler yetmedi kinoalı içecekler çaylar. O kadar popüler oldu ki resmen bulgurun pabucu dama atıldı yerini kinoa aldı. Diğer tüketici ve reklam yapan insanlardan bir farkım var ki ben mutlaka yemelisiniz demiyorum alternatif olarak tüketebilirsiniz, yeni lezzetlere açık olun, deneyin diyorum. Kinoa biyolojik değeri yüksek proteinleri, düşük glisemik indeksli karbonhidratları ve yine sahip oldukları fitosteroidleri, Omega-3 ve 6 yağ asitleri nedeniyle, insan sağlığı açısından önemli faydalar sağlayan, tahıl benzeri (pseudocereal) bir üründür. Özellikle de, doymamış yağ asitlerini ve esansiyel aminoasitlerini yüksek miktarda içerirler. Bunların yanı sıra, mineral maddeler, vitaminler ve biyoaktif bileşenler gibi önemli mikro-besinsel bileşenlerini de yeterli ve dengeli miktarda içerirler. Ayrıca diyet lifinin de önemli bir kaynağıdır. Aynı zamanda kinoa glutensiz bir ürün olduğu için Çölyak hastalarının tüketebileceği alternatifler arasında yer almaktadır. Besin içeriğine bakacak olursak; diğer tahıllara göre protein oranı daha yüksektir.100 gramında yaklaşık 16.5 gram protein mevcuttur. Bunun dışında 100 gramında 6.3 gram yağ, 3.8 gram lif ve 69 gram karbonhidrat mevcuttur. Vitaminlerden E ve B (özellikle folik asit) yönünden oldukça zengindir. Diğer tahıllara göre riboflavin içeriği daha yüksektir. Kinoa taneleri düşük sodyum içeriğine sahip olup, kalsiyum, magnezyum, fosfor, potasyum, demir, bakır, mangan ve çinko bakımından buğday, arpa ve mısırdan daha zengindir. Sağlığa yararları; Kinoanın sahip olduğu biyoaktif bileşenlerin, kan kolesterol seviyelerini düşürdüğü, kanser hücrelerinin gelişimini engellediği, toksinleri yok ettiği, immün sistemi güçlendirdiği ve kardiyovasküler hastalıkları önleyebildiği bilimsel olarak ortaya konmuştur.
Chia tohumu: Market raflarında çok sık görmeye başladığımız, sütü puding yapan özelliğiyle gündeme oturan chia tohumu. Chia tohumu adını Maya dilinde ‘güç’ anlamına gelen kelimeden almıştır. Chia tohumu fonksiyonel bir besindir ve besleyici özelliği çok yüksektir. Çok iyi bildiğimiz ve birçok evde bulunan keten tohumuyla hemen hemen aynı özelliklere sahiptir fakat keten tohumundan farkı 1. Besinsel yararını tam olarak almak için keten tohumu gibi öğütülme işlemine ihtiyacı yoktur, 2. ise chia tohumunu değişik tariflerle harika lezzetlere dönüştürmenin mümkün olmasıdır. Chianın besinsel özelliklerine bakacak olursak; protein ve lif açısından zengin olduğunu ayrıca iyi bir antioksidan kaynağı ve omega yağ asitleri yönünden de zengin olduğunu görmekteyiz. Sağlıklı bir birey için önerilen günlük lif tüketimi en az 25-35 gram olmalıdır. Chia tohumunun 1 tatlı kaşığında yaklaşık 11 gram lif bulunmaktadır ki bu yaklaşık günlük tüketilmesi gereken miktarının %45’ine eşdeğerdir. Chianın lifli yapısı sayesinde gün içinde tok kalmamızı sağlar. Mesela arada güzel bir chialı tarifle hem lifimi almış oluruz hem de ana öğün öncesi bizi tok tutarak ana öğünde saldırmamızı engellemiş olur. Yapılan bir araştırmada 10 post-menopoz kadına 7 hafta boyunca günde 25 g chia tohumu verilmiş ve omega-3 yağ asitleri olan EPA,DHA ve ALA üzerindeki değişikliklere bakılmıştır. Araştırmanın sonunda EPA VE ALA yağ asitlerinde önemli artış görülürken DHA’da anlamlı artış görülmemiştir. EPA(eiokosapentanoik asit) ve ALA(alfa-lineloik asit) omega-3 yağ asitleridir ve kan trigliserit ve kolesterolün düşmesine buna bağlı kalp hastalıklarının riskinin azalmasına, kan şekerinin düzenlenmesine, bağışıklık sisteminin güçlenmesine ve kanser türlerine karşı koruma sağlar. Chia tohumu aynı zamanda kalsiyum içerir ve 28 gramında günlük ihtiyacımızın %18’ini karşılar. Vejetaryenler ya da süt ürünlerini tüketmeyenler için kalsiyum önemli bir eksiklik haline gelebilmektedir. Kalsiyum eksikliğinde de osteoporoz görülmektedir. Bu aşamada da kalsiyum eksikliğinde bu bireyler chia tohumundan takviye alabilirler. Sonuç olarak chia tohumunun sağlığımız için yararları birden fazladır. ANCAK her besin için geçerli olan zayıflatır kelimesi bu besin içinde geçerli değildir. Yardımcı olur ama maalesef zayıflatmaz. Bu arada Türkiye’de anlam yüklenen her besin grubu maalesef yüksek rakamlardan satışa sunulduğu için otomatik olarak Chia’da çok yüksek rakamlarda satılmaktadır. Evet sizin için yararları var ama evimde olmazsa olmaz mı tabii ki hayır her şeyde olduğu gibi chia tohumunun da keten tohumu gibi muadilleri mevcuttur. Merak ettim değişik tatlılar istiyorum diyorsanız alın deneyin yapın kullanın söylemesi benden tercih sizden.
Goji berry (kurt üzümü); Goji berry çok güçlü bir antioksidan kaynağı olup mükemmel besin sınıfına girebilir cinstendir. Aynı zamanda içeriğindeki yüksek C vitamini sayesinde bağışıklık sistemimizi güçlendirici etkisi vardır. Portakaldan daha yüksek oranda C vitamini içermektedir.100 gram ıspanakta yaklaşık 4 gram demir mevcutken 100 gram gojiberry de 9 gram demir mevcuttur. İçeriğindeki beta-karoten sayesinde kalp hastalıklarıyla savaşmada yardımcıdır. Ayrıca A ve B vitaminleri yönünden oldukça zengindir. Sonuç olarak zayıflatan bir besin değil, sağlığa faydalı besinsel değeri yüksek harika bir besindir. Siz siz olun reklam yönü zengin satışçılara itibar etmeyin günlük tüketmeniz gereken miktarın üstüne çıkmayın.100 gram goji berry yaklaşık 85 kcal,2 tepeleme yemek kaşığı gojiberry ise yaklaşık 1 porsiyon meyve olarak tüketilebilir. Gojiberry tüketiminde dikkat edilmesi gereken ilk şart spesifik bir hastalığı olan özellikle bazı kaynaklarda kan sulandırıcı etkisi olan ilaçlarla etkileşime girebileceği söylendiği için doktorunuza başvurmadan tüketilmemelidir. İkinci şart ise her şeyde olduğu gibi azı karar çoğu zarar deyip porsiyon kontrolünü yaparak tüketiniz."