Tarım işçilerinin sorunları için Meclis araştırması istendi

Manisa'nın Gölmarmara ilçesinde yaşanan trafik kazasında 13'ü kadın 15 kişinin hayatını kaybetmesi, tarım işçileri konusunu Meclis gündemine taşıdı. CHP tarafından mevsimlik tarım işçilerinin yaşadığı sorunların sebeplerinin araştırılması ve bu sorunların önlenmesi için alınacak tedbirlerin tespiti amacıyla Anayasa’nın 98’inci ve TBMM İçtüzüğü'nün 104’üncü ve 105’inci maddeleri gereği, Meclis Araştırması istendi.

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu tarafından verilen Meclis Araştırması önergesinde, Türkiye'de mevsimlik tarım işçileri açısından yaşamın, çok zor koşullar altında devam ettiği aktarıldı. Her yıl, hasat mevsimine yakın zamanlarda, kamyon kasalarında taşınan, beslenme ve barınma koşulları sağlanamayan sağlık ve emeklilik güvencesinden yoksun, sosyal hakları olmayan vatandaşların düşük ücretler karşılığında uzun saatler çalıştığının dile getirildiği gerekçe bölümünde, şunlar ifade edildi: "Özellikle doğu ve güneydoğu bölgelerinden gelen mevsimlik tarım işçilerinin temeldeki sorunları, yaşadıkları bölgede geçimlerini sağlayabilecekleri, üretim yapabilecekleri bir iş alanlarının olmamasıdır. Bu nedenle yılın belli dönemlerinde, ortalama 4 ay süre ile yaşadıkları yerden ayrılarak daha çok Ege, Çukurova ve Karadeniz Bölgesi'nde çalışmaktadırlar. Bu süre zarfında kazandıkları para onların bir yıl boyunca geçimlerini sağlayacakları paradır. Barınma koşulları yetersiz olup, çadırlarda ya da barınaklarda kalan bu işçiler, temiz içme ve kullanma suyuna da sahip değildir. Bu sağlıksız ortam ve koşullar, anne babaları ile birlikte gelen çocuklar için de tehlike oluşturmaktadır. Uygun altyapı koşulları olmayan yerlere kurulduğu için yaygın olarak salgın hastalıklara rastlanılmaktadır. Bu hastalıklar, beslenmeleri de yetersiz olan çocukları daha fazla etkilemektedir. Uzun vadede bulundukları yerlerde iş ve üretim olanaklarının yaratılması, kısa vadede ise; sosyal güvenceleri sağlanarak sağlık ve emeklilik gibi özlük haklarını içeren düzenlemeler yapılmalıdır. Çalışma ve barınma koşulları iyileştirilmelidir. Çalışma saatleri düzenlenmeli, ücretleri arttırılmalı, çalıştıkları yerlerde barınmalarına olanak sağlayacak sosyal tesis ve yurtlar yapılmalıdır. Beslenmeleri konusunda desteklenmeleri gerekmektedir. Temiz içme ve kullanma suyuna rahatça ulaşabilmeleri gerekmektedir. Bu sayede salgın hastalıkların önü alınmış olacaktır. Aileleri ile birlikte geldikleri yerlerde, çocuklar için eğitim verilebilecek birimlerin oluşturulması gerekmektedir. Böylelikle, mevsimlik tarım işçilerinin çocukları açısından ortaya çıkan eğitimdeki eşitsizlik belli bir oranda giderilmiş olacaktır. Mevsimlik tarım işçilerinin yaşadığı sorunların sebeplerinin araştırılarak bu sorunların önlenmesi için alınacak tedbirlerin tespiti amacıyla Meclis Araştırması açılması elzemdir."

Ayrıca Sezgin Tanrıkulu, Başbakan Ahmet Davutoğlu tarafından cevaplanması istemiyle Meclis Başkanlığı'na soru önergesi verdi. Kiraz toplamaya giden mevsimlik işçilerin bir kısmının, eski bir cezaevi olan Adalet Bakanlığı Sultandağı Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda kaldığını dile getiren Tanrıkulu, "Sayıları yaklaşık olarak 250’yi bulan işçiler, Diyarbakır, Şanlıurfa, Batman ve Muş’tan gelmiş olup, bir grup 06.00-14.00, bir grup ise 07.00-17.00 arası çalışmaktadır. Günlük 40 lira olan yevmiyenin 4 lirası dayıbaşına gitmektedir. Cezaevi alanı, sinekten ve pislikten geçilmezken cezaevi binası içinde kalanların yanı sıra, bir de bahçeye kurulan 14 çadırda yatıp kalkanlar olduğu ve bahçeye derme çatma, çevresi mavi muşambayla çevrili iki banyo kurulduğu ve iki adet tuvalet olduğu bilinmektedir. Belediye elektrik çekmediği için işçilerin bulup getirdiği bir jeneratör akşam 21.00-23.00 arası çalışmaktadır. İşçiler ve çocukları, akşamları elektrik verilmemesinden, tuvalet kokusundan ve günlük yevmiyeden şikayetçidirler. İşçiler, akşamların soğuk geçtiğini ve geçenlerde yağmur yağınca çadırları hep su bastığını ve market alışverişini de kendilerinin yaptığını ifade etmektedirler. Gıda konusunda ne belediyenin ne de işverenin katkısı olmadığı iletilmiştir." dedi.

Bu bağlamda Tanrıkulu şu soruları yöneltti:

Mevsimlik işçilerin eski bir cezaevi olan “Adalet Bakanlığı Sultandağı Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda’’ insanlık dışı koşullarda yaşadığı iddiası doğru mudur ?

Mevsimlik işçilerinin yaşam koşullarının denetimi kim ya da kimler tarafından hangi tarihlerde yapılmıştır?

Mevsimlik işçilerin kaldığı eski cezaevinin temizlik, banyo, tuvalet vb. barınma şartlarının yetersiz olduğu iddiası doğru mudur?

Mevsimlik tarım işçiliğinde “dayıbaşılık” sistemi olduğu iddiası doğru mudur?

Mevsimlik tarım işçilerinin çocuklarından eğitimini bırakan kişi sayısı nedir?

2010-2015 yılları arasında 6 Temmuz tarihi itibariyle kayıt altına alınan mevsimlik tarım işçisi sayısı nedir?

Mevsimlik tarım işçilerine gıda yardımı yapılmamasının sebebi nedir?

Mevsimlik işçilerinin kaldığı eski cezaevine elektrik verilmemesinin sebebi nedir?

Türkiye’de 2010-2015 yılları itibariyle mevsimlik tarım işçilerinin çocuklarından eğitimini bırakan kişi sayısı nedir?

Türkiye’de 2010-2015 yılları itibariyle mevsimlik tarım işçilerine yapılan gıda yardımının tutarı ve miktarı ne kadardır?

Türkiye’de 2010-2015 yılları itibariyle mevsimlik tarım işçilerine yapılan yardımların türü nedir ve tutarı ne kadardır?

Mevsimlik işçilerin işverenden ücretlerini alamamaları, dayıbaşılık sistemi, kayıt altına alınmaları, ulaşım güvenlikleri vb. sorunlar 2010-2015 yılları itibariyle kim ya da kimler tarafından kaç defa denetlenmiştir?