Tes-İş’in Çanakkale Çıkarması

İşçilerin ve işçi bayramının öneminden bahseden Tes-iş Bursa Şube Başkanı Besim Mestan ile keyifli bir sohbet gerçekleştirdik.

Haber Giriş Tarihi: 03.05.2016 15:05

Haber Güncellenme Tarihi: 03.05.2016 15:05

Kaynak: Haber Merkezi

https://www.bursahaber.com/

Barış ve özgürlük hak yolunda yürümek 1890’ lı yıllarda tüm dünyada 1 Mayıs’ta kutlanmaya başlamıştır diyen Besim Mestan ‘Bizde ise 1923 yılından itibaren 1 Mayıslar kutlanmaya başlamıştır’ dedi.

HABER VE FOTOĞRAF: ERDEM BERK

NEDEN ÇANAKKALE?

Türk iş Başkanlar Kurulu 1 Mayıs emek ve dayanışma gününü tüm işçilerimizle şehitlerin kucağında birlik beraberlik içinde Türk-iş ve Tes-iş olarak binlerce işçimizle birlikte şehitlerimizle yan yana olmak için Çanakkale’de toplandık.

1 Mayısı resmi tatil yapanlara da buradan şükranlarımızı sunmak isteriz.

Amacımız emek ve dayanışma gününde birlikte el ele tüm ya da aynı gün tüm işçiler iş, ekmek, demokrasi için seslerimizi duyurmaktır.

1 Mayıs tesadüfü bir gün değildir! İşçiler özgürlük ve sağlıklarında feragat ederlerken 1800 lü yıllarda yürüyüşler yaparak ortaya çıkmış bir gerçektir. Avusturalya’da inşaat sektöründe çalışanların 8 saatlik çalışma için yürüyüş yaparak ABD de 12 saate ve 6 günlük çalışmaya karşı iş bırakma eylemi yaparak bu birlik beraberlik ve örgütlülüğün gücünü göstermiş olmaları hasebiyetiyle aynı zamanda öncülük yapmış olmaları sebebiyle 1 mayısın önemi ortaya çıkmış ve ABD de tam 500 bin kişi alanlara çıkmıştır ve bu çok ciddi bir sayıdır

Barış ve özgürlük hak yolunda yürümek 1890 lı yıllarda tüm dünyada 1 Mayıs’ta kutlanmaya başlamıştır bizde ise 1923 yılından itibaren 1 Mayıslar kutlanmaya başlamıştır.

Bende bu vesileyle tüm işçi arkadaşlarımın 1 Mayıs emek ve dayanışma gününü canı gönülden kutlarım.

Ve bu arada ekmeğinin peşinde koşarken hayatını kaybedenleri de saygıyla anıyorum. Barış ve demokrasi içerisinde 1 Mayıs geçmesi temennilerimle.

TERÖRE LANET

Tes-iş Bursa şube başkanı Besim Mestan Bursa Ulucami’ deki patlamayla alakalı olarak terörü lanetlediğini dile getirirken bu tarz bizi yıkmaya dönük eylemler karşısında tüm halkımızla beraber omuz omuza teröre karşı duracağız ve kesinlikle bu tarz olayların bizi en ufak şekilde etkilemediğini göstermek için hainlere inat omuz omuza durmaya devam edeceğiz. Bu güzelim ülkemizi kimsenin bölmesine bu güne kadar izin vermedik bundan sonrada kesinlikle vermeyeceğiz diyen MESTAN biz Çanakkale ruhu taşıyan bir milletiz ifadesini kullandı…

1 MAYIS'IN TARİHÇESİ (İŞÇİ BAYRAMI)

1880'li yıllar, ağırlıklı olarak kol emeğinin kullanıldığı ve çalışma şartlarının çok kötü olduğu yıllardı. Küçük çocukların karın tokluğuna çalıştırılması ve 14-15 saate kadar varan iş günleri söz konusuydu.

Şirketler eşi görülmemiş bir hızla büyürken, işçiler, işyeri güvenliği, sağlık koşulları, örgütlenme ve grev gibi en temel haklarını dahi tanımayan bir siyasi ve hukuki sistem ile karşı karşıyaydılar.

1881 yılında yarım milyon işçiyi temsilen kurulan Örgütlü Meslek ve Emek Birlikleri Federasyonu "8 saatlik iş günü" mücadelesini ülke geneline yaymak ve işçilerin kararlılıklarını göstermek amacıyla mücadeleyi yükseltti.

ABD'nin Şikago kentinde 40 bin tekstil işçisinin gerçekleştirdiği eylem kanla bastırıldı. Aynı kentte, bir fabrikada 8 saatlik işgünü için greve çıkan 1.400 işçi işten atıldı. Aynı tarihlerde greve çıkanlara ateş açıldı ve 4 işçi yaşamını yitirdi.

Saldırılar, mücadele ateşini söndürmedi, aksine körükledi. ABD ve Kanada'da sendikalar ve diğer örgütlerin yükselttiği mücadele sonucu 1 Mayıs 1886'da yaklaşık 350 bin işçi greve çıktı. Tarih işçi sınıfının böylesine örgütlü ve kararlı tepkisine ilk kez tanık oluyordu. Tüm ülkede yaşam durdu. İşçiler üretimden gelen güçlerini kullanıyordu.

İşçilerin bu top yekün isyanı, işverenlerin tepkisini çekti. Chicago'da greve çıkan 40 bin işçinin eylemini bastırmak için, saldırılar düzenlendi. İşverenler grev kırmak için sokak çeteleriyle anlaştı. Sokak çeteleri bir taraftan işçilere saldırıyor, bir taraftan da grev kırıcılığı yapıyordu. Grevci işçilerle sokak çeteleri arasında çıkan kavga sırasında, polisin işçilerin üzerine ateş açması sonucu 4 işçi yaşamını yitirdi.

Hükümet ve işverenler, işçi eylemini kolay kolay içlerine sindiremiyordu. 1 Mayıs sonrası işten atmalar, baskılar yoğunlaştı. Olaylara neden oldukları gerekçesiyle 8 işçi hakkında idam istemiyle dava açıldı. İşçiler idam cezasına çarptırıldı.

Dört yiğit işçi önderi Albert PERSONS, Adolph FISCHER, George ENGEL ve August SPIES, 1 Mayıs 1886 yılında 8 saatlik iş günü mücadelesinde önderlik yaptıkları için idam edildi. Albert PERSONS isimli işçi, özür dileme şartıyla affedileceğinin söylenmesi üzerine, mahkeme heyetinin karşısında tarihe geçecek sözlerini söyledi: "Bütün dünya biliyor suçsuz olduğumu. Eğer asılırsam cani olduğumdan değil, emekçi olduğumdan asılacağım."
İşçi önderlerinin cenaze törenine yüz binlerce insan katıldı. ABD'de yaşanan bu olaylar uluslararası işçi örgütlerini harekete geçirdi. II. Enternasyonal 1889'da Paris'te düzenlediği kongrede, Amerikan işçilerinin mücadelesini desteklemek amacıyla dünya çapında gösteriler düzenledi. 1890'dan başlamak üzere 1 Mayıs'ı da, "Uluslararası Birlik, Mücadele ve Dayanışma Günü" olarak kabul etti.

TÜRKİYE'DE 1 MAYIS'LAR

Anadolu'da 1 Mayıs ilk kez Osmanlı döneminde, 1905 yılında İzmir'de kutlandı. Bunu 1909 Üsküp kutlaması izledi.

İstanbul'da ilk kez 1 Mayıs kutlaması 1910'da yapıldı.

1920 1 Mayıs’ında işgal idaresinin ve Osmanlı hükümetinin yoğun baskılarına karşın 1 Mayıs İşçi Bayramı olarak kutlandı. İşçiler Haliçten başlayarak Karaköy üzerinden Beyoğlu'na kadar bir yürüyüş yaptılar ve "Bağımsız Türkiye" yazılı bir pankart taşıdılar.

1921'in 1 Mayıs’ında İstanbul'un hemen tüm işçileri, özellikle şirket-i Hayriye, Seyrü Sefain, Haliç idaresi ve Tramvay şirketi çalışanları 1 Mayıs'ı kutladılar.

1923 1 Mayıs’ında çok sayıda yerli ve yabancı işletmede çalışan işçiler greve çıktı. İşçi taleplerinin arasında, "yabancı şirketlere el konulması, 1 Mayıs'ın resmen işçi bayramı olarak tanınması, sekiz saatlik işgünü, hafta tatili, serbest sendika ve grev hakkı" vardı ve birçok işçi tutuklandı.