Çalışanlar emeklerinin karşılığı alabilmenin işverenler ise fabrikalarını kaza yaptırmadan döndürmenin çarelerini ararken, otomotiv de bu kez anlaşma krizi baş gösterdi. Türk Metal Sendikası Grev Kararı aldı. İşverenler ise lokavt açıklaması yaptılar.

Evet, Türk sanayisinin ve ekonomisinin ana direği olan otomotiv sektöründe bir süredir devam eden sıkıntılar işçi ve işverenlerin karşılıklı olarak birbirlerine yönelik grev ve lokavt kararlarıyla yeni bir boyut kazandı.

Türk Metal Sendikası'na bağlı 130 bin işçi teklif edilen yüzde 8'lik zammı yeterli bulmayarak grev kararı almıştı. Bursa'da geçen Pazar günü düzenlenen eyleme binlerce kişi katılmış bunun üzerine işveren sendikası zam teklifini yüzde 10'a çekmişti. İşçiler yüzde 26 zam talep ederken dün sabah saatlerinde sanayi devleri Kamuoyu Aydınlatma Platformu  (KAP) ardı ardına bildirimlerde bulunmaya başladı. Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası lokavt (işten uzaklaştırma) kararı aldıklarını borsaya bildirdi.

Buraya kadar yaşanılanları demokrasinin ve iş barışının olmazsa olmazları olarak değerlendiriliyor. Peki, Grev ve Lokavt kararları uygulanmaya konulursa Türkiye ekonominin durumu ne olacak?

İşte, bizim cevabını aradığımız soru bu..

Ekonomi zaten durgun. Bir tek ihracata yönelik iş yapanlar, birde mesai ve vardiya salıları azaltılmış olsa bile metal sanayi, yani otomotiv sektöründe çarklar dönüyor. Bu sektörün greve gitmesi ve yaklaşık 130 bin işçinin ay sonu maaş alamayıp, evine ekmek götürebilme adına sendika tarafından verilen dayanışma katkılarıyla aile geçimlerini sürdürmeye çalışmasının sonuçları ne olacak?

İşveren ve otomotiv üreticiler açısından ise, yurt içi ve yurt dışı bağlantıları yapılan otomobillerin üretiminde grev veya lokavt nedeniyle yaşanılacak olan durma, daralma vb olaylarla ilgili olarak ekonominin üretim-tüketim dengesi ne olacak?

Otomotivde tehlike çanları çalıyor diye yazımın başladığı atarken ben bunları düşündüm. Yazık, yüz binlerce işçi ve yüz binleri aşan sayıdaki aileler, çocuklar.

Bunların yaklaşık yüzde 80’i Bursa’da yaşıyor. Bursa’nın aile yapısına, ekonomisine, huzuruna, barışına, özellikle çalışma ve iş barışına katkı sağlıyorlar. İş barışının bozulması demek, genel huzurun bozulması demektir. Bizler, bu 1980 öncesinde yaşadık. Fabrikaların kapısına kilit vurulup, işçiler önlerinde grev gömleklerini giyerek grev yaptılar. Sokaklarda halaylar çekilirken, evlerinde yemek pişmeyen, aşı, ekmeği olmayan işçi ailelerinin içinde bulunduğu durumları ben çok iyi hatırlıyorum.

Yine, grev yasağı getirilen 12 Eylül sonrasında, haklarını alabilme adına Adliye’de iş mahkemelerinde hak-hukuk ve adalet savaşı veren işçilerin durumlarını ben çok iyi hatırlıyorum. Bu nedenle de ülkemizin en ö nemli sektörü olan otomotiv sektöründeki iş sözleşmesinin karşılıklı özverilerle bir noktada anlaşılıp çözümlenmesini bekliyorum.

Tabi ki, hak arama, direniş, üretimden gelen gücün kullan8ılması, işverenin de kendisine tanınan yasal hakları kullanması grev restine karşılık lokavt resti ile karşılık vermesi gayet normal. Ama, işin birde ülke ekonomisi, iş barışı yönünden değerlendirilmesi gerekiyor. Asıl mesele de burada.

Aralarında Türk Traktör TOFAŞ, Borusan, Mannesman, Aygaz, Fort Oto ve Otokar gibi dev şirketler lokavt tarihinin önümüzdeki günlerde açıklanacağını belirttiler.

Firmalardan KAP'a yapılan açıklamada şu ifadeler dikkat çekiyor.

Şirketimizin üyesi olduğu Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) ile Türk Metal Sendikası arasında yürütülmekte olan Toplu İş Sözleşmesi müzakere sürecinde, Türk Metal Sendikası'nın almış olduğu grev kararına karşı MESS tarafından lokavt kararı alındığı ve lokavt uygulanma tarihinin sonradan tespit edilmesine karar verildiği şirketimize bildirilmiştir.

Toplu İş Sözleşmesi imzalanması amacıyla görüşmeler halen devam etmekte olup, sürece ilişkin önemli gelişmeler, ilgili düzenlemeler çerçevesinde kamuya açıklanacaktır.

Lokavt,  greve çıkan işçileri işverenin topluca işten uzaklaştırması. Lokavt işçilerin işten çıkarılması değil, işveren tarafından çalıştırılmamasına verilen isim. Lokavt süresince işçilerin iş sözleşmeleri askıda kalıyor. 2 bin 822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Yasasına göre, iş yerinde faaliyetin tamamen durmasına sebep olacak tarzda, işveren veya işveren vekilinin kendi teşebbüsü ile veya bir işveren kuruluşunun verdiği karara uyarak işçilerin topluca işten uzaklaştırılmalarına deniyor.

Yasalarda lokavt var ama ben uygulanmasını hiç istemiyorum.