Hava Durumu
TR
Türkçe
English
Русский
Français
العربية
Deutsch
Español
日本語
中文
TR
Türkçe
English
Русский
Français
العربية
Deutsch
Español
日本語
中文

Nice 1 Mayıslara

Yazının Giriş Tarihi: 30.04.2017 00:02
Yazının Güncellenme Tarihi: 30.04.2017 00:02

Yarın 1 Mayıs işçi bayramı doğum günüm olması haricinde Dünya genelinde önemli bir gündür 1 Mayıs Türkiye'de ilk kez 1923'te resmi olarak kutlanmıştır. 2006 yılında davet ettiğimiz toplantıda benim bir yıl önceki yazımı gören Başbakanlık basın müşaviri ve gazeteci Yüksel Baysal büyük bir şaşkınlık yaşamıştı 1 mayısın resmi tatil olmasını öneriyordum Yüksel Baysal şaşırmakla birlikte bu fikrin Demokrat partide bir devrim olduğunu söylemişti.!

Yine Yüksel Baysal'ın katkılarıyla Dönemin Başbakan yardımcısı Ertuğrul Yalçınbayır’ın çalışmaları sonucunda 2008 Nisan'ında, "Emek ve Dayanışma Günü" olarak kutlanması kabul edilmiştir. 22 Nisan 2009 tarihinde TBMM'de kabul edilen yasa ile 1 Mayıs resmi tatil ilan edilmiştir. Bayram ve bahar tadında geçecek olaysız 1 Mayısları yaşamak en büyük dileğimizdir. Geçen yıl vefat eden Demokrat parti milletvekili Recep Kırım'ı bu özel günde anmamız gerekir günümüzde çalışanların yıllık izinlerini hazırlayıp meclisten geçiren işçi dostu ve işçi bir milletvekiliydi kendisini rahmet ve minnet ile anıyoruz.

1 Mayıs 1886'da Amerika İşçi Sendikaları Konfederasyonu önderliğinde işçiler günde 12 saat, haftada 6 gün olan çalışma takvimine karşı, günlük 8 saatlik çalışma talebiyle iş bıraktılar. Şikago'da yapılan gösterilere yarım milyon işçi katıldı. Luizvil'de (Kentaki) 6 binden fazla siyah ve beyaz işçi, birlikte yürüdü. O dönemde Luizvil'deki parklar, siyahlara kapalıydı. İşçiler, sokaklarda yürüdükten sonra hep birlikte Ulusal Park'a girdi. Her eyalet ve kentte, siyah ve beyaz işçilerin birlikte yaptığı gösteriler, gazeteler tarafından, 'Böylece önyargı duvarı yıkılmış oldu'.Gösteriler 1 Mayıs'ı izleyen günlerde hararetle devam etti ve 4 Mayıs'ta kanlı Haymarket Olayı'na yol açtı. Uygulanan yasal baskılarla bu gösterinin tekrarlanması engellendi. 14 Temmuz-21 Temmuz 1889'da toplanan İkinci Enternasyonal'de Fransız bir işçi temsilcisinin önerisiyle 1 Mayıs gününün tüm dünyada "Birlik, mücadele ve dayanışma günü " olarak kutlanmasına karar verildi.

Türkiye’de 1 Mayıs işçi bayramının geçmişi Osmanlı Devletinin son dönemlerine kadar uzanır. II. Meşrutiyetin ilanı ile ortaya çıkan özgürlük ortamında işçiler de haklarını aramak için sendikalaşmaya ve partileşmeye başladılar. Meşrutiyetin ilanının hemen ardından çalışma şartlarının iyileştirilmesi amacıyla hak aramaya giden işçilerin elindeki en büyük koz ise grevdi. Bu amaçla liman işçileri, Paşabahçe şişe cam fabrikası, Samsunda tütün işçileri, İstanbul’daki gazetelerde çalışan işçiler, tramvay şirketlerinde çalışan işçiler, telgraf idaresindeki işçiler, Demiryolu hatlarında çalışan işçiler, Şirket-i Hayriye ve deniz işletmelerindeki işçiler grev yaptılar. Bu grevlerle birkaç gün içerisinde ülkede hayat durdu. İşçilerin bu geniş çaplı grevine İttihat ve Terakki’nin tavrı ise hükümetin yanında yer almak oldu. Böylece işçilerin İttihat ve Terakki ile olan birlikteliği meşrutiyetin daha ilk aylarında son buldu. Hükümet 8 Ekim 1908 tarihinde çıkardığı Tatil-i Eşgal Kanunu Muvakkatı yasasını çıkarttı. Yasa ile kamu hizmeti yapan işçilerin, yani Demiryolları, tramvay, liman işletmeleri, su ve havagazı şirketleri, Duyun-u Umumiye ve reji idarelerine bağlı çalışan işçilerin grev yapması yasaklandı. Ağır para ve hapis cezaları getirdi. Yasanın çıkmasının ardından grevler yok denecek noktaya geldi. Böylece Osmanlı’da henüz yeni yeni oluşan işçi hareketi son buldu.

1 Mayıs Osmanlı’daki işçilerin de bayram olarak kabul ettikleri bir gündü. Osmanlı’da ilk işçi bayramı 1909 tarihinde Üsküp’te kutlandı. Bulgar, Sırp, Türk kökenli bir grup işçinin talep ettikleri hakları yürüyüş yaparak kutladıkları bu bayram Osmanlıda bir ilk oldu. Daha sonra 1910,1911 ve 1912 yılındaki 1 Mayıs işçi bayramı farklı etnik grupların katılımı ile başta İstanbul olmak üzere Selanik ve bazı Balkan şehirlerinde kutlandı. bu kutlamalarda aynı zamanda işçiler yönetimden taleplerini dile getiriyorlardı. İşçi hakları ile ilgili yasal düzenlemelerin yapılması, saatlerin düzenlenmesi, grev haklarının genişletilmesi öne çıkan taleplerdi. Barış ve hoşgörü ile nice 1Mayıslara.

Yorum Ekle
Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!
Yorumlar
Yükleniyor..
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.