Evliya Çelebi’nin izinden kültür ve mimarinin fotoğrafları ilk kez Bursa’da

17. yüzyılda, Osmanlı topraklarının dört bir yanını 40 yıldan uzun bir süre gezen ve gözlemlerini, deneyimlerini Seyahatnâme’de toplayan Evliya Çelebi, günümüzde gerçekleşen uluslararası bir fotoğraf sergisine ilham kaynağı oldu. Hüseyin Eryurt ve Romanyalı Dragoş Lumpan’ın Seyahatname’nin rehberliğinde yaptıkları geziler sırasında çektikleri fotoğraflar, ilk kez Bursa’da izlemine sunuldu.

Türkiye ve Romanya’da çekilen 60 fotoğraftan oluşan sergi, Tayyare Kültür Merkezi’nde açıldı. Sergide, Eryurt ve Lumpan’ın Batı Türkiye ile Romanya’nın Köstence, Bükreş ve Temeşvar şehirlerinde objektiflerine yansıyan fotoğraflara yer veriyor.

“Evliya Çelebi’nin İzinde” projesi, geleneksel turizm anlayışına alternatif olarak kırsal kalkınmayı amaçlayan, Türkiye’deki 17 kültür rotasının bakımı, korunması ve tanıtımından sorumlu, Antalya’da bulunan Kültür Rotaları Derneği ve Romanyalı partneri Asociatia Fotocabinet tarafından oluşturuldu. Asociatia Fotocabinet, kaybolmaya yüz tutmuş geleneksel yaşamı, görsel sanatlar ile harmanlayarak yaşatmaya çalışan Bükreş merkezli bir kurum. Asociatia Fotocabinet’in temsilcisi ve fotoğrafçı Dragoş Lumpan ile Kültür Rotaları Derneği koordinatörü Hüseyin Eryurt tarafından gerçekleştirilen “Evliya Çelebi’nin İzinde”, Evliya Çelebi’nin notlarını, onun izlenim ve anlatımlarını günümüz için tekrar canlandırıyor.

Seyahatname’de bahsi geçen Bursa ve çevresindeki uzun mesafe yürüyüş ve at binme rotası olan “Evliya Çelebi Yolu” ile Romanya’daki kırsal ve kentsel bölgelere odaklanan sergide, Eryurt ve Lumpan’ın seyahatleri sırasında topladıkları sesli ve görsel malzemeler sergileniyor. Sergi aynı zamanda, Evliya Çelebi’nin Seyahatname adlı eserinde yer verdiği 17. yy kültür ve mimarisine dair notları, günümüzün kültür ve mimarisi ile karşılaştırıyor, iki zaman dilimi arasındaki değişimi fotoğraf ve çizimlerle birlikte sunuyor. Sergide genç ressam Serkan Türk’ün çizimlerinden oluşan bir bölüm bulunuyor. Bu bölümde, Ulu Cami’nin Evliya Çelebi gözünden görünen hali ile aynı bölgenin günümüzdeki halini karşılaştırılıyor. Sergi, her iki ülkede de, geçmiş zamandan bu yana nelerin değiştiğini ya da aynı kaldığını gözler önüne seriyor.

Projenin amacını, ‘Evliye Çelebi’nin 17. yüzyılda gördükleri ile günümüzde nelerin değiştiğini, neler ayrı kaldığını belgelemek’ şeklinde açıklayan Hüseyin Eryurt, şunları söyledi: “Ağırlıklı fotoğraf çalışmaları, bunun yanı sıra çizimler ve kısa bir film hazırlandı. Hem Romanya’da hem de Bursa’da ikişer haftalık çekimlerden oluştu. Şuan Yalova taraflarından başlayıp Bursa’dan devam eden Evliya Çelebi yolu var. Bu rotayı takip ettik, ardından Romanya’da Evliya Çelebi’nin bahsettiği yerlerin çekimlerini yaptık. 10 binlerce fotoğraf çektik ama 30 Türkiye, 30 Romanya olmak üzere 60 fotoğrafı sergi için seçtik. Sergi ilk olarak Bursa’da açıldı. Ardından Berlin, İstanbul, Eskişehir, Antalya ve Bükreş’e gidecek.”

Ana temanın ‘Kültür ve Mimari’ olduğunu belirten Eryurt, şöyle devam etti: “Bunların izini sürmek çok ilginç bir tecrübeydi. Hem Türkiye’de hem Romanya’da bu izi sürdük. Seyahatname çok eşsiz bir kaynak. Detaylı anlatımlarla tanıyor her şeyi. Romanya’da bizim kültürümüze ait çok fazla şey bulduk. Bunun içinde din, yemek, giysi birçok şey var, mimari de var. Fotoğraflarımız da bunları gösteriyor.

8 Eylül’e kadar Bursa’da kalacak olan sergi daha sonra, 10-18 Eylül’de Berlin, 15-20 Ekim’de İstanbul, 21-31 Ekim’de Eskişehir, 15-25 Kasım’da Antalya’da ve 25-30 Kasım’da ise Bükreş’te, Evliya Çelebi’nin izini sürmek isteyen tarih, sanat, macera tutkunları ile buluşacak.”