TBMM 24. dönem çalışmalarını tamamlamasına çok az bir süre kala önemli bir yasayı daha kabul etti.

Çalışma hayatını kökten değiştirecek olan 90 maddelik yeni İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası, TBMM Genel Kurulu'nda 6 saatlik bir müzakerenin ardından Cumartesi günü akşam saatlerinde kabul edilerek yasalaştı.

Binlerce iş sağlığı ve güvenliği uzmanını da yakından ilgilendiren kanuna göre, işverene teknik rehberlik ve danışmanlık yapmak üzere görevlendirilen işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı, görev aldığı işyerinde göreviyle ilgili mevzuat ve teknik gelişmeleri göz önünde bulundurarak iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eksiklik ve aksaklıkları, tedbir ve tavsiyeleri belirleyecek ve işverene yazılı olarak bildirecek.

Bildirilen eksiklik ve aksaklıkların acil durdurmayı gerektirmesi veya yangın, patlama, göçme, kimyasal sızıntı ve benzeri hayati tehlike arz etmesi, meslek hastalığına sebep olabilecek ortamların bulunmasına rağmen işveren tarafından gerekli tedbirlerin alınmaması halinde, bu durum işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanınca, bakanlığın yetkili birimine, varsa yetkili sendika temsilcisine yoksa çalışan temsilcisine bildirilecek. Bildirim yapmadığı tespit edilen işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanının belgesi 3 ay, tekrarında ise 6 ay süreyle askıya alınacak.

Ücretini işverenden alan iş sağlığı ve güvenliği uzmanının çalışma güvencesi de yasayla garanti altına alınmış durumda.

İşveren, bildirimlerinden dolayı işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanının iş sözleşmesine son veremeyecek ve hiçbir şekilde hak kaybına uğratılamayacak. Aksi takdirde işveren hakkında bir yıllık sözleşme ücret tutarından az olmamak üzere tazminata hükmedilecek. Kötü niyetle gerçek dışı bildirimde bulunduğu mahkeme kararıyla tespit edilen kişinin belgesi ise 6 ay süreyle askıya alınacak.

Yaptırımlar kapsamında iş sağlığı ve güvenliği eğitimi vermeyen işverene, her aykırılık için ayrı ayrı çalışan başına 500 lira, işin durdurulması nedeniyle işsiz kalanlara ücretlerini ödeme veya başka iş verme yükümlülüğünü yerine getirmeyen işverene ihlale uğrayan her çalışan için aykırılığın devam ettiği her ay için 1000 lira, çalışanlarına standartlara uygun ve CE işaretli kişisel koruyucu donanım temin etmeyen işverenlere çalışan başına 500 lira, yer altı maden işletmelerinde çalışanların bulundukları yeri ve giriş çıkışlarını gösteren takip sistemini kurmayan işverenlere çalışan başına 500 lira para cezası verilecek.

İş kazası ve meslek hastalığına ilişkin yaptırımlar, doğrudan Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından uygulanacak ve takip sistemi 2016'da başlayacak.

Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin (B) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü 1 Ocak 2018, tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinin (C) sınıfı belgeye sahip iş güvenliği uzmanı görevlendirme yükümlülüğü 1 Ocak 2017'ye kadar yerine getirilecek.

Asgari geçim indirimini, yüzde 5 olan üçüncü çocuk için yüzde 10'a çıkaracak yasada, istihdam teşviki, evlilik, ölüm ve babalık izni, engelli çalışanlara yer değişikliği hakkı, borcu olan Bağ-Kur'lulara kolaylık konularına da düzenleme getirildi.

Ayrıca, asansör bakımına yasal zorunluluk da yeni yasada yer aldı.

Yasada, en çok iş kazalarının meydana geldiği inşaat sektörüyle ilgili hükümler de yer alıyor. Yapı denetim kuruluşları işyerinde, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına göre düzenlenmesi gereken sağlık güvenlik planına ve onaylanmış yapı projesine uygun olarak çalışmaların yapıldığını denetlemek, iş sağlığı ve güvenliği yönünden gerekli tedbirlerin alınması için yapı müteahhidini yazılı olarak uyarmak, uyarıya uyulmadığı takdirde durumu ilgili Çalışma ve İş Kurumu il müdürlüğüne bildirmekle görevli kılınıyor.

İş kazalarının azaltılmasının da hedeflendiği yeni İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası hayırlı olsun derken, yasanın takibi ve uygulanmasına ilişkin kontrolünün daha önemli olduğuna dikkat çekiyorum.