Yaratıcılık ve yetenekte sınıfta kaldık

Kanada Rotman İşletme Okulu’na bağlı Martin Refah Enstitüsü 2004’ten bu yana yürüttüğü “Ülkelerin yaratıcılığı ölçülebilir mi?” araştırmasını bir listeyle sonlandırdı.

Türkiye ’nin de içerisinde olduğu 82 ülke arasında yaratıcılığı ölçmeyi amaçlayan endeksin “ekonomik gelişmenin 3T’si” olarak adlandırılan üç temel unsuru var: “Yetenek (talent)”, “ teknoloji (technology)” ve “tolerans (tolerance)”.

Milliyet gazetesinden Cem Kılıç, listeyi ve Türkiye’nin neden listenin çok gerilerde kaldığını değerlendirdi:

Yetenek eksikliği ülkemiz açısından önemli bir problem. Çünkü Türkiye, yetenek endeksinde 59; yaratıcılık listesinde ise 68. sırada. Yetenek endeksini belirleyen ilk gösterge olan yüksek eğitim almış insan kaynağı açısından Türkiye 52. sırada. Bununla birlikte, yine endeksin ikinci göstergesi olan yaratıcı işkollarında çalışanların oranı ülkemizde sadece yüzde 20.9.

Bu sonuçların ortaya çıkmasında birçok faktör etkili ancak en etkili olanı galiba eğitimle ilgili konular.

Ne yazık ki, üniversitelerimizden mezun olan gençlerimizin önemli bir bölümü yaratıcı işkollarında istihdam edilenler arasına giremiyor, aksine işsiz kalıyor. Daha öncede pek çok kez dile getirdiğimiz üzere, gençlerimizin çoğu belirli alanda eğitim alıyorlar ve kendilerine bu alanlarda, özellikle kamuda iş imkânı sağlanmasını bekliyorlar. Ancak Türkiye’de kamu istihdamı artık daha fazla artmayacak. Nitekim, Orta Vadeli Program anlatılırken önümüzdeki yıl kamuya alınacak personel sayısının yarı yarıya azalacağı açıklandı. Bu nedenle asıl olarak AR-GE yatırımlarının yapılacağı sektörlere yönelik olarak insan kaynağını eğitmemiz gerekiyor. AR-GE yatırımlarının yapıldığı sektörlerde çalışabilecek nitelikte insan kaynağına ihtiyaç duyuyoruz.

Aslında, birçok bilim adamının da dile getirdiği gibi her çocuk yaratıcı doğuyor. Ancak çocuklara sunulan imkânlar ölçüsünde ya yaratıcılığı ve yetenekleri gelişiyor ya da köreliyor. Araştırma sonuçlarına göre; Türkiye sahip olduğu yaratıcı potansiyeli kullanamıyor. Ekonomik başarının sürekliliği açısından yetenekli insanlar yetiştirmek, onları kendi ülkenize çekmek, yetenekli ve girişimci insanları korumak gerekiyor. Bu yüzden, Türkiye’nin bu konuda acilen önlem alması şart!