Türkiye, miras bölünmesiyle iki Bursa kadar arazide tarım yapamıyor

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, Türkiye’nin toplam tarım arazisinin 24 milyon hektar olduğunu, ancak miras yoluyla bölünmüş 2 milyon hektar arazide tarım yapılamadığını söyledi. Bunun iki iki Bursa veya 5 Karabük büyüklüğündeki araziye eşit olduğunu aktaran Eker, miras yoluyla parçalanan arazilerin yasal düzenlemelerle bir araya getirilmesi durumunda Türkiye’nin eski parayla 17 katrilyon lira kazanacağını kaydetti.

Eker, ülke tarım sektörüne ilişkin şu rakam ve bilgileri de paylaştı: "Türkiye'deki 3 milyon 100 bin tarım işletmesi var. Ortalama işletme büyüklüğü 60 dönüm, yani altı hektar. 30 milyon parsel arazi ve 3 milyon işletme. Örnek olarak, ABD'de işletme büyüklüğü bin 810 dönüm, yani 181 hektar. İngiltere'de 457 dönüm ortalama işletme büyüklüğü. Fransa'da 430 dönüm. Almanya'da 420 dönüm. İspanya'da 240 dönüm. Türkiye'de 60 dönüm. Her bir işletme 10 parça. Benim 4 katım büyüklüğünde olan bir işletmecilikle ben nasıl rekabet edeceğim, ben uluslararası pazarda onunla rakip olarak nasıl mal satacağım. Biz diyoruz ki bununla artık Türkiye gelecekte bu yapıyı sürdüremez. Eğer Türkiye, bu topraklarda önümüzdeki kuşaklar tarım yapacaksa bizim bu yapıyı değiştirmemiz lazım. Artık çağdaş, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi bu işi mirasla bölünür olmaktan çıkarmamız lazım.''

MİRAS YOLUYLA BÖLÜNME HAYRET VERİCİ

Türkiye’nin miras yoluyla bölünmeden kaybının ise insanı hayrete düşürdüğünü vurgulayan Eker, "Aşırı derecede küçülmeden dolayı 2 milyon hektar işletilemiyor veya kullanılamıyor. Bu da Antalya’nın yüzölçümüne eşit bir rakam. Büyüklük 2 Bursa veya 5 Karabük illerinin büyüklüğüne eşit. Ekonominin kaybı ise korkunç bir rakam; tam tamına 17 milyar lira, eski parayla 17 katrilyon lira. Bu rakam, yakın zamana kadar Türkiye’nin bir yıllık bütçesinden daha büyük bir meblağ. Mevcut bölünmüş yapıyı gidermeye yönelik tedbirler de alınıyor. Bu kapsamda toplulaştırma çalışmalarına hız verildi. 4 milyon hektara yakın arazi birleştirildi. Toplam 14 milyon hektarlık alanda toplulaştırma yapılacak. Küçücük parsellerde üretilecek ürünle ne sebzede, ne hububatta, ne patateste, ne pamukta rekabetçi ve yüksek düzeyde verimli bir üretimin sanayiye dönüştürülmesi mümkün değil.” diye konuştu.

"MİRAS YOLUYLA BÖLÜNME MUTLAKA ÖNLENMELİ"

Bakan Mehdi Eker, Türkiye'nin ve milletin geleceği, üretimin sürdürülebilmesi için miras yoluyla bölünmenin mutlaka önlenmesi gerektiğine dikkat çekti. Osmanlı toprak, mülkiyet sisteminde arazinin, babadan evlada miras yoluyla geçerken bölünmediğini, dolayısıyla arazi ölçeği, işletme ölçeğinin muhafaza edildiğini hatırlatan Eker, “Peki sorun nerden kaynaklanıyor. Nedeni belli aslında 1926 yılında İsviçre’den alınan Medeni Kanun’daki düzenlemenin yanlış tatbik edilmesi. Toplumun bu konuda görüşünü almak için Çiftçiler, muhtarlar, ilgili meslek odaları, sivil toplum kuruluşları ve kooperatif temsilcilerinden 81 ilde toplam 50 bin kişinin katıldığı geniş kapsamlı bir anket çalışması yapıldı. Sorunun giderilmesine yönelik eylem başlatan Bakanlık hazırladığı tasarıyı Meclis’e gönderdi. Bu yılın sonuna kadar düzenlemenin yasalaşması bekleniyor.” dedi.

KANUN HANGİ YENİLİKLERİ GETİRECEK?

Eker, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımına ilişkin Medeni Kanun’da yapılacak değişiklikle getirilecek yenilikleri de: "Tarım sektöründeki ilgili sivil toplum örgütleri, tüm bakanlıklar, üniversiteler, özel sektör ve üreticilerin görüşleri alınarak hazırlanan kanun tasarısı 1926 yılından beri tarım arazilerinin bölünmesine neden olan uygulamaya son verecek.
Düzenlemeyle tarımsal arazi ve işletmeler, bölge farklılıkları göz önünde bulundurularak asgari büyüklüklerin altında bölünemeyecek.
Mirasçılara vefatın ardından kendi aralarında anlaşmaya varabilmeleri için 1 yıllık süre tanınıyor.
Anlaşmaya varılamaması durumunda işletmenin kullanıcısını mahkeme belirleyecek.
Mirasçılardan istekli olmaması halinde işletmenin tamamı satılabilecek.
Arazi sahibinin vefatı halinde mirasçılar devir işlemini en geç 2 yıl içinde tamamlayacaklar.
Devir işlemlerinden damga vergisi, harç ve diğer masraflar alınmayacak.
Mirasçılar, arazilerin işletmesini bir kişiye verebilecekleri gibi şirket vasıtasıyla da işletebilecekler.
Mirası devralanlar istekleri halinde kredi de kullanabilecekler.
Düzenlemeyle, tarlalarda 20 dönüm, dikili arazilerde 5 dönüm, örtü altı tarımı yapılan arazilerde 3 dönümün altında bölünme olmayacak.
Mirasçılara devri yapılan arazilerin tarım dışı kullanımlarında meydana gelebilecek değer artışları diğer hissedarlara kullanıcı tarafından eşit olarak ödenecek.
Mirasçıların anlaşmazlığı halinde satış işleminde öncelik sınırdaş tarım arazisi sahibine verilecek.
Kanun yürürlüğe girmeden önce açılan davalarda eski hükümler uygulanacak.” şeklinde sıraladı.

"TASARI, TÜRK TARIMINI KURTARACAK"

Eker, Türkiye’de tarım işletmelerine ait arazi büyüklüklerinin her geçen gün azaldığını ve bu azalmayla tarımda verimliliğin sağlanamadığını vurgulayarak tasarıyla tarımın geleceğinin garanti altına alınacağını söyledi. Tarım arazilerinde en temel altyapısal sorunu tarım arazilerinin 80 yıldır miras yoluyla bölüne bölüne küçülmesi ve atomize olması olarak gösteren Eker, "Bu tasarıyı hayata geçiremezsek, topraklarımızda çocuklarımız ve torunlarımız verimli tarımsal üretim gerçekleştiremeyecekler." uyarısını yaptı.

Eker, sözlerini, "Tarım arazilerinin miras yoluyla bölünmesini önleyecek düzenleme yasalaştığında Türkiye ekonomisine yıllık 17 milyar liralık katkı sağlanırken çiftçi de kazançlı çıkacak. Tarımsal işletmeler bölünemeyeceği için maliyetlerin azalması ve verimlilik artışı sayesinde çiftçinin kazancı her yıl 10 milyar lira olacak. Tarımsal sulama, makine teçhizat alımı, yakıt tüketimi gibi çok sayıda kalemde çiftçinin cebinden daha az para çıkacak. Tarımsal üretimde ise verimlilik artışı sağlanması hedefleniyor. Devlette verimlilik artacağı için tarımsal desteklere daha az kaynak aktarılmış olacak. Düzenleme ile birlikte Türkiye’nin tarımsal gayri safi yurtiçi hasılası (GSYH)da önemli oranda artacak. Üretim artışı ve maliyetlerin azalmasıyla birlikte sebze, meyve fiyatlarında da önemli oranda düşüş olması bekleniyor. Tasarı, Türk tarımının geleceğini kurtaracak." ifadeleriyle tamamladı.