“Uzlaşma Kurumunun Etkinliğinin Arttırılması” semineri

Türkiye Adalet Akademisi Başkan Yardımcısı Rifat İnanç, “Türk yargısı şimdiye kadar başımızı öne eğecek çok iş yapmıştı. Fakat 15 Temmuz’dan sonra başımız dik ve alnımız açık şekilde inşallah mesleğimizi yapmaya devam edeceğiz. Ankara semalarında uçaklar bomba atarken, Ankara Başsavcılığı darbeciler hakkında gözaltı kararı vermişti. Birçok kimse, ’Dur bakalım ne oluyor’ derken Türk yargıcı hiçbir tereddüde mahal bırakmadan elinden gelen tüm gayretle bu darbeye hukuk çerçevesinde direnmiştir” dedi.
Türkiye Adalet Akademisi Meslek İçi ve Hizmet İçi Eğitim Daire Başkanlığı ve Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü tarafından cumhuriyet savcılarına yönelik olarak düzenlenen “Uzlaşma Kurumunun Etkinliğinin Arttırılması” semineri, Antalya’nın Aksu ilçesi Kundu bölgesinde bir otelde başladı. Türkiye’nin çeşitli il ve ilçelerinden 82 cumhuriyet savcısının katılımıyla başlayan seminerin açılışında konuşan Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürü Aytekin Sakarya, son zamanlarda ceza adaleti alanında suç mağdurlarının yararlarını korumayı güden bir duyarlılığın gittikçe arttığını söyledi. Türkiye’de de mağdurlara karşı gösterilen özenin sınırlı kaldığını belirten Sakarya, “21. yüzyıl adalet sisteminde ceza adaleti yerine getirilirken mağdurun tatmin edilmesinde ön plana çıkmıştır. Suça karşı sadece ceza yaptırımı yeterli değildir. Zararın giderilmesi de en başta gelen bir amaç sayılmaktadır. Ceza adaletinin hedefleri arasında bir suçun işlenmesinden sonra fail ve mağdur arasında meydana gelen çekişmeyi çözmek ve böylece hem adaleti sağlamak hem de mağduru tatmin etmek bulunmaktadır. Zararın giderilmesi fail ile mağdur arasında barışı sağlayacaktır” diye konuştu.
Uzlaşmanın zararın giderilmesi yanında moral verici de olduğunu vurgulayan Sakarya, “Uzlaşma ile fail işlediği suçun sorumluluğunu üstlenmiş olup, suçun sonuçlarını da gidererek, toplumla yeniden bütünleşmeyi elde etmektedir. Failin ceza sorumluluğunun tespit edilip zararın giderilmesi için gerekenin yapılmış olacağından hem adalet yerine getirilmiş olacak hem de fiille ihlal edilmiş olan hukuk kurallarının geçerliliği vurgulanacak ve kamusal barışın yeniden kurulmasına hizmet edecektir. Uzlaşma ceza mahkemelerinin yükünü azaltacak, adaletin daha hızlı gerçekleşmesini sağlayacaktır. Uzlaşma ayrıca ceza adalet sisteminin masraflarını da azaltacaktır” dedi.
Ceza hukuku alanında alternatif bir çözüm yolu olan uzlaşma müessesinin aktif şekilde kullanılması için çeşitli bilgilendirici toplantılar yapıldığını aktaran Sakarya, “Bu toplantılar kapsamında İzmir, Ankara, Samsun, Adana, Van, Diyarbakır, Erzurum illerinde olmak üzere yaklaşık 2 bin savcımıza eğitim verilmiştir. Yapılan saha çalışmalarında bazı illerde hiç uzlaşma yapılmamışken, bazı illerde ise son derece az uzlaşmaların yapıldığı görülmüştür. Dosyaların uzlaşma ile etkileştirilmeden teklif aşamasında başarısızlıkla sonuçlandığı, uzlaştırmacılara tevdi edilen dosyalarımıza ise özellikle Adana, Antalya, Samsun, İzmir ve Aksaray’da yüzde 60 ile 70 arasında başarı sağlanmıştır” ifadelerini kullandı.
"Son üç ay yüz akı bir mirastır "
Türkiye Adalet Akademisi Başkan Yardımcısı Rifat İnanç ise, ülke olarak çok sıcak bir 3 ay geçirdiklerini belirterek, geriye dönüp bakıldığında yüz akıyla bahsedilecek bir miras bıraktıklarını kaydetti. Bugüne kadar yargı desteği olmadan yapılamayan darbelerin önce milletin sonra yargının da direnişi ile ilk defa darbe girişiminin bastırıldığının altını çizen İnanç, “ Türk yargısı şimdiye kadar başımızı öne eğecek çok iş yapmıştı. Fakat 15 Temmuz’dan sonra başımız dik ve alnımız açık şekilde inşallah mesleğimizi yapmaya devam edeceğiz. Ankara semalarında uçaklar bomba atarken, Ankara Başsavcılığı darbeciler hakkında gözaltı kararı vermişti. Yine aynı şekilde İstanbul Başsavcılığı ve diğer başsavcılıklarımız vahim olaya iştirak edenler hakkında gözaltı kararı verdi. Birçok kimse, ’Dur bakalım ne oluyor’ derken Türk yargıcı hiçbir tereddüde mahal bırakmadan elinden gelen tüm gayretle bu darbeye hukuk çerçevesinde direnmiştir” dedi.
Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun (HSYK) olayın üzerinden 24 saat geçmeden 2 bin 850 hakim ve savcıyı açığa aldığını dile getiren İnanç, “Dünle beraber bu sayı 3 bin 500’ü geçti. HSYK başta olmak üzere Adalet Bakanlığı ve diğer yargı kurumlarının gösterdiği bu cesaret diğer kurumlara da örnek olmuş, cesaret vermiştir. Şunu iddia ediyorum eğer yargı kurumları bu kadar cesaretli olmasaydı, diğer devlet kurumları darbeye karşı direnişte bu kadar cesaretli olamazlardı” dedi.
İnanç şöyle konuştu:
“Uzlaştırma Kurumu aslında bizim genlerimizde varolan uzlaşma kültürü ceza ve hukuk alanı dahil maalesef yargı alanına bir türlü yerleştiremedik. Bugün itibariyle 400 cumhuriyet başsavcısı ve cumhuriyet savcısı uzlaştırma eğitimine katılmış olacak. Yaşanan süreç bize alternatif uyuşmazlık yöntemlerinin ne kadar gerekli olduğunu gösterdi. Adliyelerde yığılan iş yükü belli. Her türlü eğitim taleplerini imkanlarımız çerçevesinde değerlendiriyoruz.”
Antalya Cumhuriyet Başsavcısı Ramazan Solmaz ise, uzlaşma sisteminin iyi anlatılması ve uygulanması halinde çıktılarının önemli olacağını kaydetti. Çıktıları açısından adliyedeki iş durumu ya da topluma sağladığı fayda açısından kattığı değerlerin önemli olduğunu dile getiren Solmaz, “Toplumun dava süreçleriyle uğraşmasındansa uzlaşma kültürü anlamında her iki taraf açısından çok güzel çıktıları var. Biz burada yıllık çıkan uzlaşma sayısına baktığımızda biz bir tane asliye ceza mahkemesinin kurulmadığını, bir mahkeme eksik çalıştığımızı, hem ekonomik hem de yargı yükü anlamında bir mahkeme kurulmasının önüne geçmek hesabıyla yaptık. 2017 yılı için arkadaşlarımız yaptığımız toplantıda bu sayıyı iki katına çıkarmayı hedefliyoruz” ifadelerini kullandı.