(Özel haber) Tarihi Frig vadisindeki Yazılıkaya köyü tehlike altında

Eskişehir’de binlerce yıllık Frig mirasının yer aldığı bölgede oluşan tüf kayaları, Yazılıkaya köyü için tehlike arz ediyor.
Friglerin yerleşim yeri olan ve Midas Anıtı başta olmak üzere birçok eserin yer aldığı bölgede, kayalar tehlike oluşturuyor. Frig anıtlarına zarar verdiği tespit edilen kayalar için önlem alınırken, 3 tüf kayası Yazılıkaya köyü için halen tedirginlik yaşatıyor. Ana kayadan kopma tehlikesi olan parçaların köye zarar vereceğini söyleyen Anadolu Üniversitesi Yer ve Uzay Bilimleri Enstitüsü’nde Jeoloji Yüksek Mühendisliği görevinde bulunan Prof. Dr. Can Ayday, sorumluların konu ile ilgilenmesi gerektiğini söyledi.
"Eğer devrilirse, aşağıya köye kadar gidebilir"
Yazılkaya ile Eskişehir’e geldiği ilk günlerden itibaren çalışmalar yürüttüğünü belirten Prof. Can Ayday, kayaların köye verebileceği zarardan bahsetti. Anıt arkasına bulunan bazı kayaların da ittirerek anıtlara zarar verdiğini, daha sonradan sorumlular tarafından önlemlerin alındığını anlatan Ayday, "Yazılıkaya’da bizim 1993 yılında yaptığımız bir çalışma vardı. Onu söylemeden geçemeyeceğim. Yazılıkaya biliyorsunuz Eskişehir için çok önemli bir yer. Ben Eskişehir’e geldiğimde bana verilen en önemli görev şuydu; Yazılıkaya’nın bozulması ve tahrip olmasıydı. Valilik tarafından görevlendirilmiştim. Buradaki kayaların üzerinde bir çalışma yürüttük. Bu çalışmalar sonucunda kayaların düşme, kayma ve devrilme mekanizmasının olabileceğini gördük. Çalışmada kayaların potansiyel olarak düşebileceğini varsaydık. Valiliğe bunu söyledik ve 1993 yılında bunu yayın olarak Jeoloji Mühendisleri Odası’nın her yıl yaptığı kongrede de sunduk. Daha sonra şunu duydum; anıtın arkasındaki kayalardan birisi alınmış. Çünkü o Midas Anıtına zarar veriyordu ve arkadan ittiriyordu. Fakat şu anda burada görülen 3 kaya da olukça riskli durumda. Burada bulunan köye tehlike arz ediyor. Çünkü bunlarda yuvarlanma ve devrilme mekanizması daha etkin. Çünkü görüldüğü gibi kayanın genişliği, taban genişliğinden daha büyük. Öyle olunca kayada bir devrilme mekanizması söz konusu oluyor. Eğer devrilirse de, aşağıya köye kadar gidebilir. Burada zarar verebilir. O yüzden en kısa zamanda bunlara da bir önlem alınmalı diye düşünüyorum" dedi.
"Bir deprem anında bu kayalar aktif hale de gelebilir"
Bir deprem anında kayaların daha çabuk harekete geçebileceğinden söz eden Prof. Dr. Can Ayday, açıklamalarını şu şekilde sonlandırdı:
"En iyi önlem ile kayaların buradan alınması gerekiyor. O kesin çözüm olur. Fakat alınamıyorsa bir çalışma sonucunda ana kayaya, kaya civatası ile tutturulması gerekiyor. Bu sadece burada ilk olarak görülen bir olay değil. Dünyada da bu tür çalışmalar var. Bu olursa en azından burada oturanlar ve yaşayanlar için tehlikeli bir durum olmaz. Bir deprem anında bu kayalar aktif hale de gelebilir. Kayada tarihi bir anıt da yok. Burada insan faktörü önemli. İnsan canı önemli olduğuna göre alttaki tarihi anıta da zarar vermeden kayanın alınmasında fayda var. En kısa zamanda da sorumluların konuya eğilmelerini öneriyoruz."