Kamu Denetçilerine Üç Yılda 22 Bin Şikayet İletildi

Kamu Denetçiliği Kurumu 3. Bölgesel Konferansında konuşan Kamu Denetçisi Zekeriya Aslan, 3 yılda 22 bin şikayet aldıklarını, kamu kurumlarına şikayetlerin bilgisayar başında ücretsiz olarak yapıldığını ve kişi isterse isminin de gizli tutulabileceğini söyledi. Aslan, bazen mahkemelerin bile kendilerine şikayet edildiğini ancak mahkemelere taşınmış olan sorunlara bakamadıklarını belirtti.
Kamu Denetçiliği Kurumu 3. Bölgesel Konferansı İzmir’de yapıldı. Toplantıda, ombudsmanlık olarak da bilinen kamu denetçiliğinin ne demek olduğu, vatandaşın kamu kurumları hakkında şikayette bulunmak istediği zaman ne yapması gerektiği anlatıldı. Toplantıya, İzmir Valisi Mustafa Toprak, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, Kamu Denetçisi Zekeriya Aslan da katılarak konuşma yaptı. Kamu denetçiliğini “mahkemeden önce son durak” olarak nitelendiren Aslan, 3 yılda 22 bin şikayet aldıklarını belirterek, görevlerinin kapsamını detaylı olarak anlattı.
“İSİM DEĞİŞTİREBİLİRİZ”
Kamu Denetçiliği Kurumu olarak kurumun tanıtılması, farkındalığın artırılması, ne iş yaptığını vatandaşlara anlatılması için yollara düştüklerini kaydeden Aslan, şunları söyledi: “Yeni kurulan bir kurumun mahkeme öncesi uzlaşma yollarından biri olarak neler yaptığını, neler yapabileceğini anlatmak için bugünkü durağımız İzmir. Ombudsman, dünya literatüründe aracı kişi demek. Türkiye’de karşılığı da, Kamu Denetçiliği Kurumu olarak nitelenmiş. Kamu denetçiliği dediğimiz zaman toplumda farklı algı oluşuyor. Bir denetçi, bir müfettiş gibi algılanıyoruz. Bunun üzerine de çalışıyoruz. İleride isim değiştirebiliriz. Biz mahkemeden önce son durak diyoruz.”
"MAHKEMELER BİLE ŞİKAYET EDİLİYOR"
Aslan, bazen kendilerine mahkemelerin bile şikayet edildiğini söyledi. Mahkemelere taşınmış sorunlara bakamadıklarını belirten Aslan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Ombudsmanlık kurumu 2012 yılında yasalaştı. Son 3 yıldır 22 bin civarında şikayet aldık. Ombudsmanlık kurumu, kendisine basitçe ulaşılan bir kurum. Eğer kişi idareden bir haksızlığa uğradığını düşünüyorsa, bir menfaatinin zedelendiğini düşünüyorsa bize şikayet edebiliyor. Alıyor eline bilgisayarı, Kamu Denetçiliği Kurumu linkine giriyor, şikayet sayfası hazır. Çok basit, ücretsiz.”
İSİM GİZLİ KALABİLİYOR
Kişi şikayette bulunduğunda isterse ismini de gizli kalabileceğini hatırlatan Aslan, “Karşısında bir güç varsa vatandaşımız bundan çekinebilir. Örneğin belediyenin bir uygulamasını şikayet edecek, eğer isterse biz ismini gizli tutuyoruz. Örneğin üniversitelerde öğrenciler, hocalarının bir uygulamasını şikayet edecekler. Eğer uygulama genelse, gizli kalmasını istediğinde ismi gizli kalıyor. Biz şikayeti 6 ay içinde bitirmek zorundayız. Altı ay içerisinde bitiremezsek zorunlu sebeplerden dolayı ilgiliye yazı yolluyoruz. En önemli husus da; bize şikayet geldiği zaman mahkeme açma sürelerini durduruyor” dedi.
“İSVEÇ OSMANLI’DAN ALDI”
Aslan, konuşmasında, ombudsmanlığın tarihine değindi. İsveç’in bu uygulamayı Osmanlı İmparatorluğundan aldığını belirten Aslan, sözlerine şöyle devam etti: “Ombudsmanlık kurumunun tarihine bakarsanız İsveç’in Osmanlı İmparatorluğundan aldığı bir uygulama. Buna hem üzülüyoruz, hem de kurulduk diye seviniyoruz. Ombudsman dendiği zaman eşittir İsveç olarak geçer. İsveçlileri takdir ediyorum; tüm dünya ülkelerine ‘biz bunu Osmanlı İmparatorluğundan aldık’ diye belgelediler. Atalarımızdan kalan miras; 3-4 sene önce yeni kuruldu. Kurulduğumuz için seviniyoruz ama bazı uygulamalarımızın yabancı ülkelerden tekrar gelmesi bizi açıkçası üzüyor.”
MAHKEMEYE GİTMEDEN ÇÖZÜM
İzmir Valisi Mustafa Toprak ise kamu denetçiliği görevinin önemine değinerek şunları söyledi: “İnsan odaklı, etik değerleri de mutlak suretle düşünen bir bakış açısını yerleştirmek gerekiyor. Aslında devletimizin tüm kılcal damarlarının karşılığı olan hizmet verme anlayışına muhatap taraflar arasında insani yaklaşımın göz önüne alınmasının zaruret olduğu ortaya çıkmış oluyor. Bu gerçekler karşısında da mutlaka yeni değişimleri kurmak gerekiyor. Hepimiz birey olarak kamu hizmet alanlarında hizmet alıyoruz ya da değerlendirme yapma noktasında olabiliyoruz. Kamu Denetçiliği Kurumunun oluşturulması, mahkemeden önce son durak olması çok önemlidir. Yargı mevzuatında yapılan değişimlerle uzlaşma komisyonları oluşturuldu ama mahkemeye gitmeden dilekçenin karşılığının çözümü burada oluyor. Kamu Denetçiliği Kurumu, sistem olarak o noktalara gitmeden bilgisayar başında birey olarak devletin tüm organlarıyla ilgili şikayetlerinin çözüme kavuşmasını sağlamaya çalışıyor.”
“İYİ NİYETLE HATALAR YAPABİLİYORUZ”
Toplantıda konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu ise, şunları söyledi:
“Uzlaşma kültürünün ülkemizde yaygınlaşması, uzlaşma yolunun sorunların çözülmesinde önemli bir araç olarak kullanılması, Kamu Denetçiliği Kurumunun en belirli görevi. Bunu yerleştirebildiğimiz müddetçe sorunlarımızı daha kolay, daha barışçı ve ortamı germeden, en az yara alarak çözmenin yolunu bulacağız. İnsanın olduğu yerde hata olmayacak diye bir şey yok. Sürekli istemesek de kendimizi çok da zorlasak iyi niyetle hata yapabiliyoruz. Bunu bürokratlarımız, elemanlarımız, biz yapıyoruz ama mutlaka çözümü bulmak, üretmek zorundayız. Bizde bir alışkanlık var; olmaz söyleniyor. ‘Olmaz.’ En çok duyduğumuz laf bu. Ben esnaflık yaparken ‘olmaz’ yok. Müşteri gelecek, o malı satacaksınız, nafakanızı alacaksınız. Sonra belediye başkanlığı görevine başladım. Vatandaş geliyor, şikayete geliyor, ilgili bürokratı çağırıyorsunuz. Bürokrat size olmaları söylüyor. O olmazla gerçekten olmaz mı yoksa bir gerekçe yığını mı olduğunu, ancak o işi öğrenerek, onu olur noktasına getirecek peş peşe soruları sorarak bulabiliyorsunuz.”