Haberleşme hakkı için KDK’dan devrim niteliğinde karar

Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), Türk Telekomünikasyon A.Ş., BTK ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına verdiği tavsiyede Anayasa’da herkesin haberleşme hürriyetine sahip olduğunun altını çizerek, işletmeciler bağlamıyorsa devletin internete ilişkin hat bağlatması gerektiğini ifade etti.

Yaşadıkları binalara telefon hattı bağlatamayan, evden internete giremeyen vatandaşlardan çok sayıda başvuru alan Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK) devrim niteliğinde tavsiye kararı verdi. Erzurum’un Horasan ilçesinde yaşayan vatandaş KDK’ya yaptığı başvuruda binalarına internet bağlatamadığını, bu konudaki taleplerini TBMM Dilekçe Komisyonu, Türk Telekom A.Ş. Erzurum Müdürlüğü’ne, Bilgi Teknolojileri Kurumu’na (BTK) iletmesine rağmen sorununa çözüm bulamadığını ifade etti. Gerekli alt yapı çalışmalarının yapılarak binalarına internet bağlantısının yapılmasını isteyen vatandaşın başvurusu Ombudsman tarafından incelenmeye alındı.

“İşletmeciler bağlamıyorsa devlet hat bağlatmalı”

KDK, başvuru üzerine Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu Başkanlığı’ndan konuyla ilgili bilgi ve belge talebinde bulundu. İdarelerden gelen cevabi yazılarda başvuranın yaşadığı binada altyapı olmadığı için internet hizmeti verilemediği, servis sağlayıcı şirketlerin maliyeti yüksek bulduğu için kablo döşemediği ifade edildi.

KDK, başvuruyu değerlendirirken Haberleşme Genel Müdürlüğü’nün 5369 sayılı Evrensel Hizmet Kanunu’nu dikkate aldı. Kanunla yapılan sözleşmeye göre hat döşenmeyen bölgelere Ulaştırma ve Haberleşme Bakanlığı’nın finansörlüğünde Türk Telekom A.Ş.’nin hat götürmesi kararlaştırılmıştı. BTK, Ombudsmanlığa gönderdiği cevabi yazıda, başvurucunun talebini 5369 sayılı kanuna dahil etmemesinin nedeni olarak yüksek yatırım maliyetiyle işletme, bakım masraflarını ve yatırım programlarında olmadığını gösterdi.

“İnternet bir ihtiyaçtır, devlet ihtiyacı karşılamakla yükümlü”

KDK’nın Türk Telekomünikasyon A.Ş., BTK ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na verdiği tavsiyede Anayasada herkesin haberleşme hürriyetine sahip olduğunun altı çizildi. Kararda bilgi teknolojilerinin elektrik, su gibi temel ihtiyaçlar arasına girdiği, Evrensel Hizmet Kanunu ile internet hizmetinin evrensel hizmet kapsamına alındığı vurgulandı. KDK tavsiyesinde kamu hizmetlerinden herkesin yararlanma hakkı olduğunu ve vatandaşların ekonomik ve mali gerekçelerle bu haktan mahrum bırakılamayacağı ifade edildi.

İşletmecilerin ekonomik gerekçelerle hizmet götürmediği yerlere gerekli kaynakların sağlanmasının devletin görevi olduğunun belirtildiği kararda, 5369 sayılı kanunundan bölge fark etmeksizin herkesin yararlanacağı, işletmecilerin de bu kanuna riayet etmek zorunda olduğu söylendi.

Kararda Cumhurbaşkanı’nın sözlerine atıf yapıldı

Kararda ayrıca Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 27 Kasım 2019’da yaptığı konuşmada yer alan “Fiber hat yatırımları konusunda engel çıkartanlar, karşılarında bizzat şahsımı bulacaklarını bilmelidirler” sözlerine ve ilgili kurum ve kuruluşların konuyla ilgili gerekli iş ve işlemleri yapması konusunda talimatlandırmasına atıf yapıldı

KDK Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’na tabi oldukları evrensel hizmet yükümlülüğünü hatırlatarak gerekli işlemlerin yapılıp, vatandaşın evine hat çekilmesini tavsiye etti, kararın bir örneğini de bilgilendirmek amacıyla Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi’ne gönderdi.