Ankara’dan Maıduguri’ye Patlayan Bombalar Ve Terörizmde Artan Kadın Olgusu

Kafkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi (KAFKASSAM) Afrika Çalışmaları Uzmanı Huriye Yıldırım, Ankara’da ve Maıdugiri’de yaşanan terör saldırılarında kadın teröristlerin yer almasına dikkat çekerek, "Kadın militanların varlığı terör örgütlerine de bir takım avantajlar sağlamaktadır. Öncelikle kadın teröristlerin gerçekleştirdiği eylemler medyada daha çok ilgi uyandırmaktadır. Böylece terör örgütleri kamuoyuna kendisini daha çok göstererek etkisini arttırabilmektedir" dedi.
Afrika Uzmanı Huriye Yıldırım, geçtiğimiz pazar günü Ankara’da bölücü terör örgütü PKK’nın gerçekleştirdiği intihar saldırısında 37 kişinin yaşamını yitirmesinden tam üç gün sonra bu kez üzücü haberin Nijerya’nın Maiduguri şehrinden geldiğini belirterek, "Sabah namazının eda edildiği sırada Boko Haram militanı olduğu belirtilen iki kadın bombacı Borno eyaletinin başkenti olan Maiduguri’nin en kalabalık camisinde ardı sıra iki saldırı gerçekleştirdi. Yetkililerin açıklamalarına göre kadın teröristlerden birisi erkek kılığında namaz kılma bahanesiyle cami içerisine girerken, diğer kadın ise cemaatin camiden çıkarken kullanacağı yolda beklemiştir. Cemaatin namaza başlamasının ardından cami içerisindeki kadın terörist üzerinde bulunan bombaları patlatmıştır. Bu bombadan sağ kurtularak kaçmaya çalışan insanlardan bir kısmı da cami dışında konuşlanmış ikinci kadın bombacının kendini patlaması sonucu zarar görmüştür. Peşi sıra gerçekleşen bu iki patlamanın ardından Maiduguri saldırısında en az 24 ölü, çoğu ağır olmak üzere de 23 yaralı olduğu bildirilmiştir" ifadesini kullandı.
Nijerya’nın Mayıs 2015’te iktidara gelen Başkanı Mohammadu Buhari’nin bu terörist eylemin hemen ardından yaptığı açıklamada yaşananlara karşı tepkisini dile getirdiğini kaydeden Yıldırım, Buhari’nin konuşmasında Boko Haram’ın İslam diniyle hiçbir alakası olmayan, Allahsız bir terör örgütü olduğunu, halkın bu örgüte karşı dikkatli olması gerektiğini söylediğini vurguladı. Buhari’nin iktidara gelir gelmez Boko Haram ile mücadelede daha etkili olabilecek yöntemleri aramaya başladığına dikkat çeken Yıldırım, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu doğrultuda bilhassa uluslararası işbirliğine önem veren Nijerya Devlet Başkanı, hem bölge devletleriyle hem de Boko Haram’a karşı mücadeleye büyük destek veren ABD ile sık sık bir araya gelerek yeni stratejiler oluşturmaktadır. Son zamanlarda hem Nijerya Silahlı Kuvvetleri hem de Çokuluslu Birleşik Görev Kuvveti’nin (Multinational Joint Task Force) Boko Haram kamplarına yaptığı operasyonlarda örgüt kayda değer bir kayba uğratılsa da hala Nijerya ve çevresinde terörist tehlike son bulmamıştır. Buhari, 2016’nın Ocak ayı ortalarında Dünyanın Geleceği Enerji Zirvesi için gittiği Birleşik Arap Emirlikleri’nde Boko Haram ile mücadelelerinin uluslararası desteklerle birlikte artarak devam edeceğini ifade etmişti. Bu toplantıdan kısa bir süre sonra 2 Mart’ta Nijerya’ya resmi bir ziyaret gerçekleştiren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Türkiye gibi terörle mücadele eden Nijerya ile terörizme karşı işbirliğine açık olduklarını belirtmişti. Bu kararlı açıklamalara Boko Haram, Nijerya ve çevresinde çeşitli eylemlerle cevap vermiştir. Maiduguri saldırısında yeniden gözler önüne serilen bir husus da Boko Haram bünyesinde kadın intihar bombacıların ve eylemlerinin sayısının son dönemde giderek artmasıdır. Boko Haram terörist örgütü kaçırdığı kadınlardan bir kısmını köle olarak satıp örgüte maddi kaynak sağlarken, diğer bir kısmını militan olarak eğitmektedir. Bu kadın militanlar erkeklere nazaran daha az maliyetli yaşamsal giderleri olduğundan ve şehir yaşamında daha az dikkat çekerek dolaşabildiklerinden dolayı Boko Haram liderleri tarafından tercih edilmektedir."
Ankara’nın ardından Maiduguri’de de onlarca insanın yaşamını yitirmesi ve bir o kadarının da yaralanmasına neden olan terörist eylemlerin faillerinin kadın olmasının terörizmin son yıllarda yaşadığı değişimi bir kez daha gözler önüne serdiğini ifade eden Yıldırım, şunları kaydetti:
"Kadın teröristler terör örgütlerinin lider tabakasında hemen hemen hiç yer alamazken, sahadaki varlıkları giderek artmaktadır. Kadınların terörist örgütlere eğiliminin çeşitli nedenleri vardır. Öncelikle çeşitli toplumlarda kendilerini dışlanmış ve baskı altında hisseden kadınlar içinde bulundukları olumsuz koşullardan kurtulmak ve kendilerini kanıtlamak için terörist gruplara katılmaktadırlar. Bunun dışında kahraman olma, yaşadıkları bir olayın utancından kurtulma, bir amaç edinme, kişisel farkındalık gibi psikolojik etkenler de kadınları terörizme iten faktörlerdendir. Kadınların evde ya da işteki şiddetten kaçarak terör örgütlerine katılması da gözlemlenen nedenlerdendir. Kadın militanların varlığı terör örgütlerine de bir takım avantajlar sağlamaktadır. Öncelikle kadın teröristlerin gerçekleştirdiği eylemler medyada daha çok ilgi uyandırmaktadır. Böylece terör örgütleri kamuoyuna kendisini daha çok göstererek etkisini arttırabilmektedir. İkinci olarak ise kadınlar erkeklere göre bomba, para ya da silah gibi materyalleri taşıma konusunda daha avantajlıdır. Örneğin bir kadın terörist kendisine hamile süsü vererek ya da uzun etek, elbise gibi kıyafetlerin altında bu terör maddelerini kolaylıkla kamufle edebilmektedir. Üçüncü avantaj olarak güvenlik kontrol noktalarında kadın teröristlerin erkeklere nazaran daha az şüphe uyandırdıkları için daha fazla hareket serbestisine sahip olması sayılabilir. Ayrıca kadın örgüt üyeleri, birçok eylemin hazırlık aşamasında erkeklerle birlikte evli ya da çift görünümü vererek daha az dikkat çekerek hareket edilmesine katkı sağlamaktadır. İster PKK, ister Boko Haram olsun, terör örgütleri terörle mücadele söylemlerini uluslararası arenada giderek artmasına karşın daha az maliyetle ve daha pratik yollardan çok daha büyük eylemler gerçekleştirerek dehşet saçmaya çalışmaya devam edecektir. Bu noktada terörizmle mücadele ederken yetkililerin terörizmin değişen nitelikleriyle teknolojik, siyasal ve sosyo-ekonomik gelişmeleri göz önünde bulundurarak yeni metodlar geliştirmesi gerekmektedir."