Maliye Bakanı Naci Ağbal soruları cevapladı

Maliye Bakanı Naci Ağbal, Varlık Barışı düzenlemesine ilişkin, “Bu tasarı veya teklifin Meclis çalışmalarına ara vermeden önce yasalaşmasını öngörüyoruz” dedi.
Maliye Bakanı Naci Ağbal, “Makro Ekonomik Gelişmeler ve Ocak-Haziran 2016 Dönemi Merkezi Yönetim Bütçe Uygulama Sonuçları” konulu bir basın toplantısı düzenledi. Bakanlık’ta gerçekleşen toplantıda Ağbal, gazetecilerin sorularını da cevapladı.
Varlık Barışı’na ilişkin düzenlemenin kanunlaştırılmasıyla ilgili sorulan soruya Ağbal, “Varlık barışı değil de yurt dışında bulunan Türk vatandaşlarının varlıklarının yurda getirilmesine ilişkin bir yasal düzenleme yapmak istedik. Bununla ilgili dün Genel Kuruldan geçen tasarıda bir maddemiz vardı. Muhalefet partilerinin bazı çekinceleri, bazı tereddütleri olduğu ifade edildi. Kendilerine hem komisyonda hem de genel kurulda aslında gerekli açıklamaları yaptım. Bi kere ortaya konulan endişeler muhalefet partileri tarafından edilen tereddütler daha fazla hükümet olarak bizim önemsediğimiz konular. Türkiye hangi düzenlemeyi yaparsa yapsın her şekilde uluslararası yükümlülüklerimize özen gösteriyoruz. Uluslararası toplumun hassasiyet gösterdiği bütün meselelere hassasiyet gösteriyoruz. Dolayısıyla yurt dışında bulunan varlıkların yurda getirilmesine ilişkin yasal düzenlemeyi yaparken de bütün bu hassasiyetlerimizi gözeterek bir taslak hazırladık” yanıtını verdi.
Muhalefet partileri temsilcilerinin düzenlemeyi bazı suçlar bakımından olduğundan farklı değerlendirdiklerini ifade eden Ağbal, “Türkiye uluslararası yükümlülüklerine sonuna kadar bağlıdır. Tasarıda ifade edildiği şekliyle koşulsuz ve sınırsız bir koruma asla söz konusu değildir. Dolayısıyla biz getirmiş olduğumuz düzenlemenin birçok ülkede benzer şekilde yapılan düzenlemelerle aynı çerçevede olduğunu, her ülkenin kendi vatandaşlarının parasını ülkeye getirmek için haklı zamanlarda yasal düzenlemeler yaptığını biliyoruz. Özellikle global kriz sonrası döneminde AB üyesi ülkeler dahil olmak üzere birçok ülke bu yönde yasal düzenlemeleri yapmış, hayata geçirmiştir. Ve böylelikle o ülkelerde önemli ölçüde vatandaşlar yurtdışındaki varlıklarını ülkelerine getirmek suretiyle ülkede üretime, yatırıma katkı sağlamışlardır. Dolayısıyla bizim yapmış olduğumuz yasal düzenlemedeki amacımızda vatandaşlarımızın yurdışında bulunan yurtdışında ekonominin kayıtlı kısmında bulunan varlıklarının Türkiye’ye getirilmesidir. Getirilen varlıklar bankalara bildirilecek Vergi Dairelerine bildirilecek, kayıtlı olarak sisteme girecek. Getireni belli, yurt içerisinde kullanıcısı belli ve yapılan düzenleme herhangi bir şekilde başka bir bulgu, başka bir emare, başka bir bilgi varsa buna ilişkin herhangi bir soruşturma, inceleme, analiz koruması getirmemektedir. Yaptığımız görüşmelerde vardığımız ortak anlayış aslında dün genel kurulda yasalaşan düzenlemenin bir an önce hayata geçmesi için bu maddenin tasarıdan çıkartılması, ayrı ve müstakil bir yasa olarak tekrar parlementoya getirilmesi. Bu çerçevede bugün yarın arkadaşlarımızla gerekli çalışmaları yapacağız bu konudaki çalışmalarımızı Sayın Başbakan’ımıza arz edeceğiz ve daha sonra yapılan görüşmelere uygun olarak tekrar bu düzenlemeyi parlamentoya sevk edeceğiz. Veya kanun teklifi olarak önerilebilir ve tekrar plan bütçe komisyonunda getirdiğimiz düzenlemeyi enine boyuna tartışacağız. Yaptığımız düzenleme konusunda muhalefet partilerimize daha teferruatlı bilgiler sunacağız” değerlendirmesinde bulundu.
"Tasarı veya teklifin Meclis çalışmalarına ara vermeden önce yasalaşmasını öngörüyoruz"
Muhalefet partilerinden gelecek her türlü somut ve olumlu katkıya açık olduklarını bildiren Ağbal, "Yaptığımız düzenleme konusunda muhalefet partilerimize daha teferruatlı bilgiler sunacağız, açıklamalarda bulunacağız. Ben kendilerine de ifade ettim, her türlü katkı her türlü olumlu katkı her türlü somut katkıya açığız. Yeter ki hep beraber bu ülkenin kaynaklarını bu ülkeye getirecek bir çalışmaya ortak imza atalım. Bu konuda ortaya konulan çekinceleri bertaraf etmek bakımından yapılan değerlendirmeler sonucunda inşallah plan bütçe komisyonunda da hızlı bir şekilde değerlendirme yapılıp genel kurula gelmesi ve bu tasarının da veya bu teklifinde meclis çalışmalarına ara vermeden önce yasalaşmasını öngörüyoruz. Şu an itibariyle yapacağımız çalışma yurtdışındaki varlıkların Türkiye’ye getirilmesinden ibarettir. Tasarı veya teklifin Meclis çalışmalarına ara vermeden önce yasalaşmasını öngörüyoruz” şeklinde konuştu.
“Geçtiğimiz dönemde yaptığımız reform düzenlemelerine önümüzdeki dönemde yenilerini eklemek suretiyle reform çabamızı devam ettireceğiz”
Gazetecilerin sorularını da cevaplayan Bakan Ağbal, bir soru üzerine “Piyasanın rahatlatılması konusu aslında daha geniş bir perspektifte ekonominin canlandırılması, ekonomide özellikle yatırımın, ihracatın teşviki, desteklenmesi ve hem üreticilerin hem tüketicilerin gerek harcama gerek tasarruf kararlarını daha rasyonel bir şekilde verebilmeleri noktasında hükümet olarak gerek önceki hükümetimiz döneminde gerek şuandaki hükümetimiz tarafından önemli düzenlemeler yapılıyor. Önemli idari kararlar alıyoruz. Enflasyonun aşağıya gelmiş olması, işsizlik rakamlarının aşağıya gelmiş olması, cari işlemler açığının aşağıya gelmiş olması piyasada en son açıklanan sanayi üretimi verileri de tüketimin ılımlı büyüme trendini devam ettiriyor olması piyasanın güveninin arttığını ileriye dönük beklentilerinin olumlu yönde seyrettiğini gösteren önemli işaretler. Ekonominin gerekleri neyse hükümet olarak bunun gereklerini her zaman için yaptık yapmaya da devam edeceğiz. Önemli olan kalıcı daha uzun vadeli yapısal reformların yapılması bu konuda da önemli hazırlıklarımız var. Geçtiğimiz dönemde yaptığımız reform düzenlemelerine önümüzdeki dönemde yenilerini eklemek suretiyle reform çabamızı devam ettireceğiz” ifadelerini kullandı.
“Hem memur emeklileri, hem işçi emeklileri hem Bağ-Kur emeklilerini son 14 yıldaki gelişmeye baktığımızda hiçbir zaman enflasyona ezdirmedik”
Emeklilerin arasındaki zam farklılığıyla ilgili soruya Ağbal, “Doğru bir sistem farklılığı var. Aslında daha önce gerek memur emeklilerimiz, gerek işçi emeklilerimiz, gerek Bağ-Kur emeklilerimizin emekli aylık artışları geçmiş 6 aylık enflasyona endeksliydi. Ancak 2012 yılında anayasada yapılan değişiklikten sonra memur emekli aylıkları toplu sözleşme görüşmelerindeki artış oranına bağlandı. Böyle bir farklılık var ama hem memur emeklileri, hem işçi emeklileri hem Bağ-Kur emeklilerini son 14 yıldaki gelişmeye baktığımızda hiçbir zaman enflasyona ezdirmedik. Bütün emeklilerimizin bu dönemde refahtan aldıkları pay arttı ve verilen emekli aylığı artışları çok yüksek oranda enflasyonun üzerinde gerçekleşti. Geçen sene Haziran ayında ve bu senenin başında emekli aylıklarımıza ilişkin olarak özellikle de işçi emekli aylıklarına dönük olarak normal enflasyon gerçekleşmeleri dışında ilave seyyanen 100’er lira ödeme yaptık. Dolayısıyla o ödemeleri de dahil ettiğimizde işçi emeklilerimizin bu dönemde emekli aylıklarındaki artışlar belki de memur emekli aylıklarının artışından daha fazla olmuştur” dedi.
“Hem Sosyal Güvenlik Kurumu hem de Gelir İdaresi Başkanlığı yürütüyor”
Asgari ücretin Ocak ayında bin 300 TL olarak asgari ücret tespit komisyonu tarafından belirlendiğini belirterek, “Bu düzenlemenin kayıt dışı istihdamın artmasıyla bir ilgili var mıdır veya kayıt dışı istihdamı arttıran faktörler nedir son dönemde diye bir çalışmamız hem Sosyal Güvenlik Kurumu hem de Gelir İdaresi Başkanlığı yürütüyor. Asgari ücret artışının böyle bir etkiyi doğurma ihtimali var ama asgari ücret artışı bu döneme özel bir yüksek oranlı artış, uzun vadede veya orta vadede kayıt dışı istihdamın her hal ve takdirde daha aşağıya geleceğine ben inanıyorum” değerlendirmesinde bulundu.
“Kayıt dışı ekonomideki azalış yönlü trend devam edecektir”
“ Kayıt dışı mücadeleyle eylem planı kapsamında yapılan çalışmalar orta vadede kayıt dışı istihdamı önemli ölçüde aşağıya çekmektedir” diyen Ağbal, “Nitekim 2008 yılında başladığımız kayıt dışı mücadeleyle eylem planının uygulandığı dönemde yaklaşık 8 yıldır bu eylem planları dönemler olarak yenileniyor. Gerçekten hem kurumsal kapasite arttırıldı hem vergiye ve prime uyum maliyetleri düşürüldü. Hem de özellikle kayıtlı ekonomiyi teşvik edecek düzenlemeler yapıldı. Kayıt dışı ekonomideki azalış yönlü trend devam edecektir” karşılığını verdi.
“Kasım ayı geldiğinde inşallah yüksek katılımlı bir ihale olacak”
Milli Piyango İdaresi özelleştirmesiyle ilgili soruya Ağbal, “Milli Piyango İdaresi özelleştirmesiyle ilgili bir tarih değişikliği yaptık. Bu tarih değişikliğinin temel sebebi aslında yoğun bir ilgi var. Gerek yerli gerek yabancı firmalar Milli Piyango ihalesine ortaklaşa girme noktasında büyük bir isteğe sahipler. Aslında cazip ve önemli bir irade. Talep var, ilgi var alaka var. Bununla ilgili ihaleye ilgi gösteren firmalardan bize yoğun talepler geldi. bu talepler aslında finansman sıkıntısından değil, sadece özellikle bu dönem içerisinde bizim ortaya koyduğumuz tarih biraz sıkışık bir tarih oldu. Şuanda biz bunu Kasım’ın başına aldık. Umuyorum ki Kasım ayı geldiğinde inşallah yüksek katılımlı bir ihale olacak. Son yıllarda yapılan önemli bir ihale olacaktır diye düşünüyorum” yanıtını verdi.
“Taşeron işçilerimiz merak etmesinler hali hazırda işyerlerinde zaten çalışıyorlar”
Taşeron işçilerin kadroya alınmasıyla ilgili çalışmaların devam ettiğini bildiren Ağbal, “Taşeron işçilerimiz merak etmesinler hali hazırda işyerlerinde zaten çalışıyorlar. Herhangi bir şekilde çalışmalarında bir sıkıntı olmaz. Bu konuda çalışmalar tamamlandığında gerekli düzenlemeleri tekrar açıklamak suretiyle yolumuza devam ederiz. Şu aşamada Meclis kapanmadan önce yatırım ortamının iyileştirilmesi konusu en öncelikli konu olarak öne çıktı. Dolayısıyla gerek dün Genel Kurul’dan geçen yasal düzenleme gerekse haftaya Meclise sevk edeceğimiz diğer yasal düzenlemeler ve Genel Kurul’da yine görüşeceğimiz özellikle iş hayatının iş gücü piyasasının iyileştirilmesi ve Türkiye’ye nitelikli insan gücünün çekilmesi anlamında yapacağımız düzenlemeler Meclis tatile girmeden önce yapılması gereken acil ve ivedi düzenlemeler olarak görülüyor. Önceliklendirme meselesidir. Ortaya koyduğumuz bir perspektif vardır” şeklinde konuştu.
“Vergi tarifesi tek başına asgari ücretlileri ilgilendiren bir tarife değildir”
Asgari ücret vergi oranı meselesi konusunda ise Bakan Ağbal, “Asgari ücretin Ocak ayı başında net bin 300 lira olarak belirlenmiş olması bizim 1 Kasım seçimlerinde vermiş olduğumuz önemli bir taahhüttü. Vergi tarifesine bağlı olarak vergi oranlarının gelirler üzerindeki etkisi asgari ücret artışından bağımsız bir konudur. Maliye Bakanı olarak zaman zaman bunu vurguluyorum. Vergi tarifesi tek başına asgari ücretlileri ilgilendiren bir tarife değildir. Bütün toplum kesimlerini ilgilendiren bir konudur. Dolayısıyla asgari ücretlilerle ilgili herhangi bir çalışma yapılacaksa başka bir noktada nasıl bir çalışma yapılır o konuşulup değerlendirilir. Onun için Sayın Bakanımızın yaptığı açıklamalarla benim yaptığım açıklamalar uyumludur. Burada kimsenin aklına bir şey gelmesin. Toplumun önündeki bütün meseleleri bakanlar hükümet olarak konuşuyoruz. Toplumu memnun eden düzenlemeleri ortaya koyuyoruz. Bu alanda da herhangi bir şekilde çalışma yapılacaksa bunu birlikte yapar gereğini ortaya koyarız” açıklamasında bulundu.
“Ekonomideki olumlu gidişata dış politikada ortaya koyduğumuz perspektif önemli bir katkı sağlayacak”
Rusya’ya giden heyet ilişkilerin geliştirilmesi konusunun önemli konular olduğunu kaydederek, “Siyasetle ekonomi birbirini olumlu yönde etkileyen unsurlar. Ekonomideki olumlu gidişata dış politikada ortaya koyduğumuz perspektif önemli bir katkı sağlayacak. Rusya Türkiye için önemli bir stratejik partner. Rusya için Türkiye’de önemli bir stratejik partner. Ülkelerin karşılıklı menfaatleri karşılıklı çıkarları vardır. Bu diğer ülkeler bakımından da geçerlidir. Hükümet olarak ortaya koyduğumuz yaklaşımımız bu anlamda yapılan girişimler önümüzdeki dönemde hem dış politika alanında olumlu gelişmelere neden olurken dış politika kanalı üzerinden hem ticaret hem yatırım hem cari işlemler dengesi anlamında ekonomiye önemli katkılar sağlayacaktır” dedi.
Toplantılarda nelerin konuşulduğuyla ilgili Ağbal, Rusya’ya giden heyetin gerekli açıklamaları yapacağını ifade ederek, “Mısırla ilgili olarak ifade edilen konularda da bu çabaları gösteren arkadaşlarımız gerekli açıklamaları yapacaklardır” diye konuştu.
“Hem bütçe açığı bakımından hem de faiz dışı fazla bakımından gerçekleşmeler 2016 yılının bütçe hedefleriyle uyumludur”
Son 6 ayda faiz dışı fazla gerçekleşmelerinin ne olduğu sorusuna Ağbal, “2015 yılı ilk 6 aylık döneminde 30.5 milyar lira faiz dışı fazla gerçekleşmesi varken bu dönemde faiz dışı fazla 27.5 milyar lira olarak gerçekleşmiştir. Bizim 2015 yılı bütçe açığı gerçekleşmemiz 17 milyar civarındadır. Milli gelire oranı yaklaşık yüzde 1.2’dir. 2016 yılına ilişkin olarak bizim bütçe açığımız hedefimiz 29 milyar liradır. Her yılın kendi bütçe açığı hedefi vardır. Kendi faiz dışı fazla hedefi vardır. Şuanda hem bütçe açığı bakımından hem de faiz dışı fazla bakımından gerçekleşmeler 2016 yılının bütçe hedefleriyle uyumludur. Bütçemizde ortaya koyduğumuz mali disipline önümüzdeki dönemde de devam edeceğiz” değerlendirmesinde bulundu.
Haziran ayında bütçe harcamalarını yukarıya çeken temel faktörlerin ne olduğu sorusuna Ağbal, şunları kaydetti:
“Geçen sene Haziran ayında tarımsal destekleme ödemeleri çok sınırlı. Biz bu sene tarımsal destekleme ödemesi olarak Haziran ayında 2.3 milyar lira harcama yaptık. Bu bütçenin içinde olan bir harcama ilave değil. Emekli aylıklarındaki yapılan Haziran ayındaki harcama ilave bütçede öngörülen harcama değil. Geçen sene tarımsal destekleme ödemelerini Haziran ayında daha düşük yapmışız. Nisan ‘da yapmışız bu sene Haziran’da yapmışız. Burada da ay kayması söz konusu. Yaşlı aylığı ödemelerinde yine bir ay kayması ifade edilebilir. Cari transferlerdeki ay kaymasından ziyade karayolları ve devlet su işlerinin özellikle iş gerçekleşmelerine bağlı olarak Haziran ayında nispi olarak daha fazla hak ediş ödemesi yaptı. Bu da bütçede öngörülen ödeneği olan harcamalardır. Bütçede öngördüğümüz harcama trendine uygun bir harcama trendimiz var. 100 liralık ödeneğimiz varsa bunun ilk 6 ayda yüzde 48 lirasını harcamış durumdayız. O açıdan mali disipline her zaman önem veriyoruz.”
Bakan Ağbal bir soru üzerine, muhalefet yaptıkları görüşmelerde yurt dışından varlıkların Türkiye’ye getirilmesi konusuyla ilgili bir görüşme yaptıklarını ifade etti.
“Özellikle vatandaşlarımızın varlıklarını Türkiye’de tutmalarını sağlayacak teşvik edici önlemler getirmek suretiyle daha uzun süreli daha kalıcı bir düzenleme yapmamız gerektiğine işaret ediyor”
Varlık barışı düzenlemesiyle ilgili Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli’nin açıklamalarının sorulması üzerine Ağbal, şunları söyledi:
“Şuanda yaptığımız hazırlık geçici süreli belli bir tarih aralığında yurt dışındaki varlıklarını Türkiye’ye getiren vatandaşlarımızla ilgili veya yabancı vatandaşların kendi varlıklarını Türkiye’ye getirmesiyle ilgili süreli bir düzenleme. Kalıcı bir düzenleme meselesini şöyle değerlendirmek gerektiğini düşünüyorum. Özellikle vatandaşlarımızın varlıklarını Türkiye’de tutmalarını sağlayacak teşvik edici önlemler getirmek suretiyle daha uzun süreli daha kalıcı bir düzenleme yapmamız gerektiğine işaret ediyor. Doğru bir açıklama. Özellikle vergi konusunda da yaptığımız çalışmalarda aynı amacı güdüyoruz. İnşallah önümüzdeki dönemde vergi kanunlarında gerçekten reform niteliğinde sayılabilecek ve zaman zaman geçici düzenlemelerle çözmeye çalıştığımız sorunları temelden çözecek yasal düzenleme hazırlıklarımız var. Ne zaman bu düzenlemeleri yaparsak o zaman vatandaşımızda daha fazla varlığını Türkiye’de tutacak. Türkiye’de üretim ve yatırıma dönüşecek.”