'Blockchain şu anda günlük hayatta hizmet vermek için yeterli değil'

BANKALARARASI Kart Merkezi (BKM) Genel Müdürü Soner Canko, blockchain teknolojisinin ödeme sistemlerinden kahve üretimi gibi tedarik zincirlerine kadar günlük hayatta ve çeşitli sektörlerde kullanılmaya başlandığına dikkat çekerek, buna rağmen blockchain teknolojisinin söz konusu alanlara entegre edilmesi için henüz yeterli kapasitede olmadığını söyledi.
Çin merkezli kripto para borsası Huobi ve Kemer Partners işbirliğinde düzenlenen Avrasya Blockchain Zirvesi’nin ilk gününde blockchain, dijital teknolojiler ve fintech alanlarında uzmanlar bir araya geldi. Zirvenin ilk gününde, kripto para birimlerinin altında yatan blockchain teknolojisinin ödeme sistemleri ve günlük hayata ne şekilde entegre edilebileceğine yönelik ’nın sorularını yanıtlayan Soner Canko, söz konusu teknolojinin henüz yeterli bir düzeye ulaşmadığını söyledi. Canko, hem Türkiye’de hem de dünyada online ödeme sistemlerinde görülen artışa dikkat çekerek, blockchainin henüz bu işlem yoğunluğunu yönetmeye hazır olmadığını belirtti. Canko, blockchainin günlük hayatın çeşitli alanlarında etkin olarak kullanılmasının ödeme sistemlerinde de etkili olmasına destek olacağını vurgulayarak, şunları söyledi:
“Blockchain teknolojileri aslında hala yolun çok başında. Teknolojik olarak saniyedeki işlem hızı ödeme sistemlerinde bugün ulaştığımız kapasiteye hizmet vermek için yeterli değil. Dünyada da böyle Türkiye’de de durum böyle. Dolayısıyla blockchainle ilgili teknolojiyi bizler gelecekle ilgili hazırlıklarımızı yapmak, dersimizi çalışmak için yakından takip ediyoruz. Ama ben blockchaini sadece ödeme sistemleri ekseninde değil, diğer sektörlerde neler yaratacak, nasıl yansımaları olacak diye de anlamamız gerektiğini düşünüyorum. Çünkü medyada, havacılıkta, tıpta nasıl bir değişiklik yaparsa, bunun finans sektörüne, dolayısıyla da ödeme sistemlerine de yansıması olabilir diye bakıyorum. Yoksa bu haliyle bugünkü işlerimizi yeni bir teknolojiye taşımak gibi bir durum şu anda zaten mevcut değil, buna yeterli bir teknoloji de henüz yeterli düzeyde değil. Blockchain teknolojisinin şu anda dünyada ulaştığı kapasite ödeme sistemlerine hizmet etmek için yeterli değil.”
“Blockchain kelimesinin Türkiye’de mümkün olduğu kadar doğru bilinmesi için çalışıyoruz”
Daha fazla sektörün blockchain teknolojisini kullanması, bu teknolojinin bilinilirliğinin artması ve gelişmesinin söz konusu sürece destek olacağını vurgulayan Canko, şöyle devam etti:
“Ödeme sistemleri aslında dünyanın en yüksek teknoloji kullanan sektörlerinden bir tanesi. Bugün İstanbul’daki bir bankadan aldığınız bir kartı dünyanın bir başka ucunda online kullanıp, ödemenizi yapıp hesabınızdan para çekebiliyorsunuz. Böyle bir altyapıyı dünya üzerindeki yedi milyar insanın aynı anda yaptığını düşünürseniz her gün milyarlarca işlem demek. İşte böyle bir teknolojiye hizmet verebilecek altyapı açısından blockchain henüz hazır değil. Yine de bunu küçümsemek istemiyorum çünkü gelecekte başka sektörlerde de yansımaları olabilir, gördüğünüz gibi kripto para olabilir, reel sektörlerde özellikle üretim tedarik zincirlerinde olabilir. Kahvenin tarladan toplanmasından çuvallanması, kavrulması, pişirilmesi aşamasına kadar blockchain teknolojisini kullanacaksak, sipariş ettiğimizde ödemede de kullanacağız. Bu yüzden de uzak durmamamız gerekiyor. Biz de bu açıdan yakından izliyoruz.”
BİRÇOK BAKANLIK KONUYLA İLGİLENİYOR
Türkiye Bilişim Vakfı’nın öncülüğünde kurulan Türkiye Blockchain Platformu’nda blockchain bilinilirliğinin artmasına yönelik çalışmalar yapıldığını belirten Canko, bu teknolojinin 11’inci Kalkınma Planı’na da dahil edildiğini hatırlattı ve bakanlıkların konuyu takip ettiklerini vurguladı. Canko, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Türkiye Blockchain Platformu’nun kuruluşundan bu yana yetmişten fazla üyemiz oldu, yıl içinde altı rapor ürettik. Onlarca da çalışma grubu yaptık. Entelektüel olarak blockchain kelimesinin Türkiye’de mümkün olduğu kadar doğru bilinmesi için çalışıyoruz. Genelde blockchain eşittir bitcoin gibi konuşuluyor, biz de bunu düzeltmeye çalışıyoruz. Bitcoin çok önemli br kripto paradır, bitcoin sayesinde blockchaini duyduk tanıdık ayrı ama bu iki kavram eşit değildir. Dolayısıyla biz hala blockchainin ne olduğunu, ne olmadığını ve gelecekte nelere yol açabileceğini anlatmaya çalışıyoruz. Özellikle Ankara’da birçok bakanlık konuyla yakından ilgili. Dağıtık kripto kamu dijital parası oluşturulması 11’inci Kalkınma Planı içerisine de girdi. Dolayısıyla bizim yaptığımız işler sonuçta ülkedeki tüm paydaşların entelektüel bilgisini artırmaya yönelik ve şu anda da bu amacımıza uygun olarak ilerliyoruz. Platformun Hukuk, Düzenlemeler ve Kamu İlişkileri Çalışma Grubu tarafından hazırlanan Açık Veri raporunda da blockchain teknolojisinin kamu, özel sektör ve günlük hayattaki kullanım alanları anlatılıyor. Söz konusu raporda, konuya ilişkin şu değerlendirme yer alıyor: Verinin herkesin erişimine açık hale getirilmesi, birçok tarafın aynı veriyi analiz edebilmesine ve bu verileri kullanarak yeni veriler elde etmesine imkân tanıdığından, başarılı bir açık veri ekosisteminden bahsedilebilmesi için gerekli olan özel sektör, vatandaş ve kamu açısından farklı faydalar ve katkılar sağlayacaktır.
“Bu bağlamda, özel sektör açısından oluşturulacak yeni iş modelleri sayesinde yenilikçi çözümler üretilmesi, maliyetlerin düşürülmesi, veri kalitesinin artırılarak yeni zemin oluşturulması ve de açık veriyi paylaşan kamu veya özel sektör aktörlerinin tüketici nezdinde güven kazanması mümkün olacaktır. Vatandaşlar açısından ise son kullanıcının günlük yaşamını kolaylaştıran uygulamalar ve insan hayatını tehlikeye atabilecek olayları engelleyici uygulamalar sayesinde zaman ve güvenliği artırıcı katkıları olacaktır. Kamu açısından temel faydaları ise şeffaf politikaların oluşturulması sebebiyle, üretkenliğin artırılması, maliyetlerin azaltılması, risklerin toplu bir şekilde belirlenmesine olanak sağlaması ve bazı stratejik kararların verilmesine olanak sağlaması olacaktır.”