Körlük, kalp krizi, felç, böbrek yetmezliği ve bacaklarda gangren gibi ciddi sorunlara yol açabilen tip 2 diyabetin en başta gelen nedeni obezitedir. Hal böyle olunca zincirleme kaza gibi karşımıza çıkan sağlık sorunlarının önlenmesi için doğru beslenme ve yeterli egzersiz yani yaşam tarzı değişikliği önermekteyiz hastalarımıza.
Baylor Tıp Merkezinden bir grup bilim adamı obezite ve tip 2 diyabeti kontrol altına almak için alternatif tedavi yolları bulmak üzere farelerde ve insan dokularında yağ metabolizmasının hücresel ve moleküler mekanizmalarını araştırmaktalar. Bu çalışmada elde edilen bulgularla ilgili olarak The Journal Diabetes isimli dergide yayınlanmış olan bir makaleyi özetlemek istiyorum.
Obez insanların % 30 unda insülin direnci yoktur. Dolayısıyla bu kişilerde şeker hastalığı ve bununla paralel metabolik değişiklikler de yoktur. Şişmanlığa yol açan ama insülin direncine yol açmayan neden ya da nedenler henüz çok iyi anlaşılmış değildir. Bu kişilerde cilt altı beyaz yağ dokusunun yağ depolamak üzere genişleyebilme kapasitesine sahip olduğu düşünülmekte.
İnsanlarda ve farelerde normalde cilt altı beyaz yağ dokusu tüm yağ dokusunun % 80' ini oluşturur. Kol, bacak ve kalçada toplanan bu dokunun kapladığı alanın bir kapasitesi vardır. Şayet besinlerle alınan enerji bu kapasiteyi aşacak kadar çok olursa aslında yağ depolamakla görevli olmayan, bir başka deyişle bu konuda uzman olmayan organlar, örneğin karaciğer, pankreas, diğer iç organlar ve kas dokusu yağ depolamaya başlar. Karın içi organlarda toplanan yağ insülin direnci ile başlayan birçok sorunun üretim merkezidir.
İç organların çevresinde toplanan yağ dokusu düşük hızla seyreden bir mikropsuz iltihap sürecini başlatır. Yağ dokusundan salgılanan bazı maddeler yağ dokusunun insüline cevabını bozar. İnsülin işlevsizleşmeye başlar. Buna bağlı olarak pankreastan gitgide daha çok insülin üretilir. Üretilen bolca insülin ve diğer mikropsuz iltihap maddeleri bir yandan kronik hastalıklara giden yolu açar, bir yandan da göbek çevresinde yağ birikmesini arttırır. Oysa buna paralel olarak cilt altındaki beyaz yağ dokusu azalır. Bu noktada kafalardaki soru işareti şudur: '' İç organların çevresinde, dolayısıyla bel çevresinde toplanan yağ bu kadar tehlikeli sonuçlara yol açıyor da cilt altındaki yağ dokusu neden herhangi bir soruna yol açmıyor? Örneğin, cilt altı yağ dokusu fazla olan şişmanlarda neden insülin direnci olmuyor? ''
Baylor Tıp Merkezinde yapılan çalışmalardan anlaşıldığına göre, cilt altı yağ dokularında aşırı aktif şekilde Mikro RNA adı verilen bir molekül bulunan şişman farelerde bu aktivite insülin direncinin tam tersine insülin duyarlılığını arttıran ve iç organların çevresinde yağ toplanmasını azaltan bir etki yapmaktaymış.
Oysa aynı Mikro RNA molekülü, insülin direnci olan şişman insan ve farelerin yağ dokularında düşük aktiviteli olarak bulunmaktaymış.
Bu molekülün kronik mikropsuz iltihabı azaltıcı yönde etki yaptığı kanıtlanmış. Böylece şişman farelerde insülin duyarlılığı artmakta, başta diyabet olmak üzere insülin direncine paralel seyreden zincirleme sağlık sorunları önlenmekte.
Bu çalışmalar insanlarda da yapılıp başarılı sonuç sonuç alınabildiğinde insülin direnciyle ortaya çıkan şeker hastalığının önlenmesi mümkün olabilecekmiş gibi görünüyor diyerek sözlerime son vermek istiyorum.
Sağlıklı ve mutlu günler diliyorum.