1865 yılında kurulan bir şirket Cargill… İnsanların ve hayvanların beslenmesinde mucize ürünler üretiyormuş; İddiası öyle. İnternetteki ana sayfalarında, “Cargill'in 70 ülkedeki 155 bin çalışanı, dünyanın güvenli, sorumlu ve sürdürülebilir bir şekilde beslenmesini sağlamak için durmak bilmeden çalışıyor. Her gün çiftçileri pazarla, müşterileri bileşenlerle, insanları ve hayvanları beslenmek için ihtiyaç duydukları gıdalarla buluşturuyoruz” demişler. 

Bir başka sayfada da “125’i aşkın ülkede güvenilen bir iş ortağı olarak gıda, tarım, finans ve endüstriyel alandaki müşterilerimize hizmet sunuyoruz. Yeni teknolojilerle tarım için daha güçlü ve sürdürülebilir bir gelecek inşa ediyoruz” sözleri dikkat çekiyor.

Firmanın Türkiye faaliyet takvimini de öğrenelim;

1960-Bramer Ticaret A.Ş. ile yerel ortaklık kurdu.

1987-Vaniköy Mısır Öğütme fabrikasını satın aldı.

1992-İstanbul Merkez Ofisini açtı.

1998-Tohumculuk şirketi Cargill'in dünya genelinde yaptığı anlaşma ile Monsanto’ya satıldı. Böylece Türkiye'deki tohumculuk faaliyetlerinden çekilmiş oldu.

2000-Orhangazi Mısır İşleme Tesisi tamamlandı.

2002-Dünya genelinde Cerestar firmasının satın alınması ile Türkiye’de Cerestar’a ait olan Pendik Nişasta Sanayi hisselerinin yüzde 50’si Cargill’e geçti ve böylece Ülker Grubu ile eşit hisseli ortaklık doğdu.

2013-Nişasta dışı Endüstriyel Ürün portföy ticaretine başlandı.

2013-Vaniköy Mısır Öğütme Fabrikası kapatılarak glikoz ve nişasta üretim üniteleri Orhangazi fabrikasına taşındı.

2014-Yeni organizasyon yapısı ile Cargil Türkiye; Orta Doğu, Türkiye ve Kuzey Afrika pazarlarına hizmet etmeye başladı.

2014-Balıkesir'de bulunan Turyağ tesisleri, tüm B2B markaları, tüm çalışanları ve satış/pazarlama ağı ile Cargill’e geçti.

2014-Cargill, bio-endüstriyel ürünleri yerel olarak üretmek için Alemdar Kimya A.Ş.'yi satın aldı.

2015-Türkiye'nin önde gelen hayvan beslenmesi şirketlerinden Ekol Gıda hisselerinin yüzde 51'i satın alındı.

İşte bu dev şirket şimdilerde Orhangazi’deki fabrikasına ilave tesis yapmaya başladı… Duyarlı kesimler de hemen harekete geçti. Bursa Barosu, “ÇED gerekli değildir” raporu verilen biyoetanol tesisiyle ilgili işlemlerin iptali talebiyle hemen dava açtı. İyi de yaptı…
Konu ile ilgili toplantıya; Baro Başkanı Av. Gürkan Altun, önceki baro başkan ve milletvekillerinden Av. Ali Arabacı ile Av. Cumhur Özcan, Bursa Barosu Yönetim Kurulu üyeleri ve avukatlar katılmış… Güçlü bir kadro güven veriyor…

Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu Üyesi Av. Erol Çiçek’in konuşmasından pasajlar okudum, kent tarihine not düşelim; “Cargill deyince Türkiye’nin siyasetiyle, idaresiyle ve en kötüsü de yargısıyla emperyalist güç Amerika’ya teslimiyeti akla gelir. 1997 yılında başlayan süreç içinde Orhangazi’de birinci derece sulanabilir tarım arazisi üzerine Cargill tarafından sanayi tesisi kurulmasına imkan sağlayan idareye karşı girişilen mücadele, Bursa Barosu öncülüğünde açılan davaların kazanılmasına rağmen başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Hukuki mücadelenin kazanılması biz hukuk insanları için elbette başarı, ancak kararların uygulanmaması, uluslararası bir şirket için özel yasa ve yönetmelikler çıkarılmış olması, ülkemizin bağımsızlığı açısından utanç vesilesidir. Hele ki hukuki anlamda Bursa Barosu’nun diğer STK’lar ve vatandaşlarla birlikte verdiği mücadelenin AİHM tarafından da tespit edilmiş olması yüzümüzü kızartmış, boynumuzu bükmüştür…” Yıllarca süren davaların kısa bir özeti bile tez konusu olur…

Cargill’in biyoetanol tesisi inşaatıyla ilgili gelişmede; ‘Cargill Tarım ve Gıda Sanayi Ticaret A.Ş. tarafından yapılması planlanan mısır işleme tesisine ilave biyoetanol üretimi projesi ile ilgili olarak Bursa Valiliği tarafından ‘Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir’ kararı verildiğini öğreniyoruz… Çevreyi ve halkı bir kez daha atlıyor, gidenin yerine gelmeyeceğini unutuyoruz…

Türkiye müstemleke değildir! Hangi güç odağı gelirse gelsin; Hukuk kuralları mutlaka halk lehine işletilmelidir…